×

Concert

20 juni 2018

Trio Da Kali & Kronos Quartet vullen elkaar prima aan

Geschreven door: Rik van Boeckel

ladilikan-%c2%ae-ada-nieuwendijk-4In 2017 bracht het Malinese Trio Da Kali met het Kronos Quartet het mooie album Ladilikan, uit een ontmoeting tussen de Malinese griot traditie en de Westerse klassieke traditie. Het strijkkwartet uit San Francisco staat bekend om de samenwerking met musici uit andere culturen en bracht in 1992 ook het album Pieces of Africa op de markt. Beide groepen zijn zeer enthousiast over deze muzikale ontmoeting tussen 2 culturen. In het kader van het Holland Festival traden ze 17 juni op in Muziekgebouw ‘t IJ en speelden een selectie van nummers van Ladilikan.

Ik had Trio Da Kali eind januari al zien optreden in Cultureel Centrum de X in Leiden en was dan ook zeer benieuwd hoe de combinatie van violen, altviool en cello live zou klinken met  traditionele West-Afrikaanse instrumenten als balafoon (Lassana Diabate) en n’goni (Mamadou Kouyate); en met de Malinese zang van Hawa Kasse Mady Diabate. Op het album voegen de strijkers van Kronos op meesterlijke wijze hun klassieke achtergrond toe aan de griot traditie van Mali. En is Hawa’s interpretatie van Mahalia Jackson’s gospel God Shall Wipe All Tears Away fenomenaal en ook de titeltrack Ladilikan is gebaseerd op een gospel van Mahalia Jackson.

ladilikan-%c2%ae-ada-nieuwendijk-3De eerste gospel was live ook het hoogtepunt van het optreden in het Muziekgebouw. Hawa zong het alleen met strijkers, het was een kippenvel moment, ontroerend. Het was midden in het optreden dat begon met Lassana’s virtuoze spel op twee balafoons. Gedurende het optreden werd duidelijk dat de balafoon in feite het muzikale bindmiddel is tussen de twee tradities. De strijkers van Kronos voegden zich in feite naar de Malinese traditie zonder hun klassieke achtergrond te verloochenen. En deden ze vaak subtiel, mede door het licht ritmische pizzicato getokkel op de violen. Soms was het een violist die tokkelde terwijl de anderen met de strijkstok speelden. Mamadou Kouyaté zorgde op de bas n’goni voor een brommerige ritmische onderlaag waarover Lassana op de balafoons prachtige klanken speelde en Hawa haar hypnotiserende stem liet klinken, ondertussen lichte bewegingen met haar handen uitvoerend. Of ze gaf het ritme aan met de shekeré.

ladilikan-%c2%ae-ada-nieuwendijk-6Soms ontstond er een gecompliceerd subtiel samenspel; klassiek op een West-Afrikaans bedje. Vaak unisono! Heel mooi was Kanimba. David Harrington, violist en muzikaal leider van het Kronos Quartet, leidde de eerste gospel in door het publiek te vertellen hoe graag hij Hawa Mahalia’s gospel wilde laten zingen. Ze zingt het in het Bambara, een West-Afrikaanse taal. En danste, hoewel niet uitbundig, op een van de nummers. En wat een diepe stem heeft ze! Het was ook mooi te zien en te horen hoe Harrington zijn vioolspel voegde naar Lassana’s magistrale spel. Alsof hij hem de muzikale hand reikte. En dat gebeurt natuurlijk ook bij deze samenwerking die resulteerde in Ladilikan. Met dit nummer eindigde het optreden dat een goed uitgebalanceerde ontmoeting tussen twee muzikale culturen weerspiegelde.

Foto’s: Ada Nieuwendijk