Het tweede Sodade Festival in De Doelen, Rotterdam, was een groot succes. Het was sowieso veel drukker dan vorig jaar. Maar de staalkaart van Kaapverdische artiesten uit  Kaapverdië, Rotterdam en Lissabon bood het publiek heel veel. Uiteraard waren er veel Kaapverdianen onder het publiek. Maar de Kaapverdische muziek staat sowieso volop in de belangstelling. Zo besteedde Vrije Geluiden onlangs een speciale uitzending aan de Kaapverdische muziek in Rotterdam, ook wel het tiende eiland genoemd.

Naast de muziek kon het publiek ook proeven van de charme en de cultuur van de Kaapverdische eilanden door de lokale hapjes en drankjes die werden geserveerd. Er was een Kaapverdische markt: Sucupira. De optredens vonden plaats in de Grote Zaal (Sodade), de hal (Sala Morabeza), de Willem Burger foyer (Sala Matiota). Omdat er veel optredens tegelijkertijd plaatsvonden, was het onmogelijk alles te zien.

In de Grote Zaal was de bijzondere samenwerking tussen de Rotterdams/Kaapverdische groep Rabasa en zanger Gil Semedo te zien, de laatste ‘n icoon uit de Rotterdams/ Kaapverdische scene en net terug van een tournee door de VS waar in Boston ook veel Kaapverdianen wonen. Daarop volgde het optreden van Lura. Het is al jaren terug dat ik haar voor het laatst live heb gezien. Ze werd begeleid door een bassist uit Guadeloupe, door Rotterdams/Kaapverdische artiesten als Toy Vieira (piano), Paulo Bouwman (gitaar), door percussionist Nils Fischer (CaboCubaJazz, Timbazo) en drummer Tuur Moens. Zij zouden later ook opduiken bij andere artiesten zoals Boy Gé Mendes en Poliana Vieira.

Het werd een goed uitgebalanceerd optreden waar het publiek regelmatig met de zangeres meezong zoals bij het nummer Na Ri Na van haar album Di korpu ku alma (2004). Lura is een zangeres met een sterke podiumperformance net als Elida Almeida die later met haar eigen band in de Grote Zaal optrad. Beiden dansten over het podium, vertolkten de diverse Kaapverdische stijlen zoals morna, coladeira en de swingende funaná. Bij de funaná veerden veel toeschouwers op uit hun stoelen om te dansen.

In de Grote Zaal trad nog een ander fenomeen op: zanger/gitarist Boy Gé Mendes. De songs van de in Dakar geboren artiest worden door veel Kaapverdische artiesten vertolkt. Met de Rotterdams/Kaapverdische zangeres Melissa Fortes zong hij een duet op Melissa’s album Sonho de Um Beija-flor (2015). Melissa zorgde samen met die andere goede zangeres uit Kaapverdisch Rotterdam voor de backing vocals: Sonia Andrade. Zijn band bestond uit pianist Carlos Matos (CaboCubaJazz), bassist Manu Ramalho, Nils Fischer en Walter Matos op drums.

Dit was een bijzonder goed optreden. In feite verlegt Boy Gé Mendes op een speciale manier de grenzen van Kaapverdische muziek door er invloeden uit de latin (jazz) en popmuziek door te verweven. Hij begon rustig met So Doce So Mel en voerde langzaam het tempo op. Na een fraaie Medley Criola volgde Riqueza e Valor, een mix van Kaapverdisch en Cubaans zoals CaboCubaJazz dat ook zo vakkundig doet.

Van de optredens in de andere zalen woonde ik kort het optreden van Tabanka bij in de Willem Burgerzaal. Broeierig en zeer opzwepend. Tabanka interpreteert op geheel eigen wijze de funaná en maakte er een waar feest van! Kaapverdische hiphop was er ook in de hal. Daarna trad Poliana Vieira op. De zangeres mixt heel mooi Kaapverdisch met soul. Er was een belangrijke rol weggelegd voor toetsenist Toy Vieira. Met begeleiders Paulo Bouwman, Manu Ramalho, Nils Fischer en Tuur Moens werd deze melange van Cabo en soul zeer pakkend. Gitarist Niels Onstenk zorgde zelfs voor een rock-element.

Na Poliana volgde Dino d’Santiago. Ik heb de zanger uit Lissabon aldaar november vorig jaar ontmoet tijdens het eerbetoon aan zanger/manager Alcides, de zoon van wijlen Bana, met Cesária Évora, de grote naam van de Kaapverdische muziek. Hij zong onder andere het krachtige Ka Bu Txora, sloeg de beat op een cowbell en liet zich begeleiden door de backing vocalisten Melissa Fortes en Sonia Andrade, drummer Miroca Paris (speelde met Cesária en Sara Tavares), bassist Rui Pedro Pity en gitarist Tuniko Goulart die zijn gitaar soms op wonderlijke wijze als percussie-instrument gebruikte.

Zanger Adison dos Reis bracht met Dino een duet dat het midden hield tussen rap en zang. En al waren de benen moe na een avond heen en weer lopen dansen, Dino kreeg het voor elkaar met zijn aanstekelijke muziek het publiek en schrijver dezes te laten dansen. En hij gooide er ook nog een eigen versie van een Bob Marley song tegenaan. Melissa Fortes zong met Dino een nummer van haar album en Miroca Paris nam de gitaar ter hand en zong ook een eigen nummer. Het bleef daarna tot diep in de nacht op een prettige manier onrustig in De Doelen. Dino zong de Kaapverdische klassieker Sodade met het publiek.  Huiswaarts kerend bleef die melodie door mijn hoofd dansen.

Foto’s: Rik van Boeckel, Wendy Hoogendijk en Eric van Nieuwland

Het volgende grote Kaapverdische evenement vindt plaats op zondagmiddag 15 oktober om 16.00 in Grounds. Het wordt een Kaapverdisch/Rotterdamse eerbetoon aan Alcides.  Na de release van zijn album in 1997 kreeg Alcides’ gezondheidsproblemen en werd doof. Hij kon niet meer zingen. Zijn album ‘Alcides’wordt nu 20 jaar later opnieuw gezongen.  November 2016  gebeurde dit al in Centro Cultural de Belem in Lissabon met oa Tito Paris, Toy Vieira, Rui Veloso, Nancy Vieira, Aline Frazão, Dino d’Santiago, Lucibella en Selma Uamusse . Aan het eerbetoon in Rotterdam doen een aantal artiesten/musici mee die ook op het Sodade Festival optraden: Melissa Fortes, Sonia Andrade, Poliana Vieira, Toy Vieira, Paulo Bouwman, Manu Ramalho, Walter Matos. En drie andere zangeressen van naam: Dina Medina, Jacqueline Fortes en Wendy Texeira.