Eens per jaar wordt in het hartje van Servië een uitzonderlijk festival georganiseerd. Een festival waar alle blaaskapellen van het land naar toe gaan om te spelen. Het kleine dorpje wordt overspoeld door honderden trompetten, hoorns, tuba’s en tienduizenden bezoekers van over de hele wereld. Op elke hoek van de straat wordt gemusiceerd, regelmatig dwars door elkaar heen, omringt door walmen van varkens aan het spit en zelfgestookte drank.

Het festival draagt de naam Guca, en dankzij de bijzondere sfeer wordt het festival ieder jaar groter en populairder.

En daarmee ook de muziek. In dit artikel kijken en luisteren we naar 3 recente albums: de verzamel-CD Brasslands, Gipsy Manifesto van het Boban & Marko Markovic Orkestar en de Nederlandse inzending komt van het Carlama Orkestar.

Brasslands

Op de verzamelaar Brasslands is een bijzondere diversiteit te horen. Servische bands wisselen af met Amerikaanse band die dit genre als uitgangspunt hebben gekozen. Opvallend is de bijdrage van het Dejan Petrovic Orchestra. Petrovic won een aantal jaar geleden de Gouden Trompet: de beste trompettist van Guca. Zijn vingervlugheid is inderdaad subliem en timing erg precies. Het orkest blinkt niet uit in zuiverheid, maar dit is dan ook een soort stijlkenmerk.

De Amerikaanse inzendingen zijn dan ook aanmerkelijk zuiverder gespeeld. Zo opent de CD met de mooie en originele compositie ‘Brasslands‘ gespeeld door de Slavic Soul Party. De lyriek, de groove: het klopt helemaal en het is heerlijk om naar deze band te luisteren.

De live-opnames van het Demiran Cerimovic Orchestra zijn recht voor zijn raap en blinken uit in de energie en passie waarmee het gespeeld wordt. Niet voor niets won dit orkest 3 maal de prijs voor ‘Best Orchestra’.  Het was vast een genot deze opname te maken, te midden van al dit kopergeweld. Maar op CD blijft het niet overeind: de zuiverheid is ver te zoeken en doet je opgeven en doorspoelen naar het volgende nummer.

De spannendste bijdrage is die van Syversen, Geller, Godwin met het stuk Dom Fantom. Een Steve Reich-achtige gitaarpartij over een onregelmatige maatsoort is de basis voor een lange, intense trompetsolo die een tocht maakt langs avant-garde, fushion en traditionele Servische muziek.

Brasslands laat hiermee zien hoe veelzijdig het genre is en hoe het voor veel bands een inspiratie is.

Carlama Orkester – Mecka Bela

Het Nederlandse Carlama Orkestar pakt het anders aan: zij hebben de trompetten ingeruild voor vier saxofoons en de trommel is vervangen voor een drumstel. Met zo’n opvallende bezetting krijg je ook opvallende muziek. Met eigen composities die zowel luchtig als intelligent zijn maken de vier heren op Mecka Bela er een zeer plezierig feestje van. Wat daarin ook zeker helpt is de achtergrond van de heren: ze zijn afkomstig uit Hongarije, Servië, Polen en Nederland en hun roots zijn goed terug te horen. Maar ook de westerse invloed is op een prettige manier aanwezig, zeker in de meer jazzy-nummers. De arrangementen zijn dankzij de bezetting sowieso opvallend en zitten razendvirtuoos in elkaar. De heren wisselen constant af van leidende rol naar begeleiding. Mecka Bela is muzikaal balkanplezier met thema’s als ‘het belang van de Mercedes’, ‘de kwaliteit van de maaltijd’ en natuurlijk alcohol.

Boban & Marko Markovic Orkestar

Het balkanblaasgenre is met name groot geworden dankzij Boban Markovic en zijn orchestra. En ook hij komt met een nieuw album: Gipsy Manifesto. Sinds enkele jaren is het echter niet Boban maar zoonlief Marko die de blikvanger is van het orkest waarmee menig festival op z’n kop wordt gezet. Een duivelse snelheid, jazzy licks, spatzuiver en knetterhard overtuigd hij meer dan ooit.

Ook zijn orkest is van ongekende precisie. Regelmatig is het zo strak en compact gespeeld, dat je ze verdenkt van het gebruik van keyboards en computers. Maar wanneer je eens live te zien krijgt, zie je live dezelfde energie en nauwgezetheid.

Jammer genoeg voor de fans van een meer authentieke sound is niet alleen dat bijna alle nummers al op eerdere albums verschenen, maar ook dat overal een dreunende beat onder zit.

Live

Twee decennia na de opkomst blijkt Servische blaasmuziek nog springlevend en blijft het aan populariteit winnen. Deze recente aanwinsten zijn een frisse blik en houden deze traditie springlevend.

De muziek komt het live het allerbeste tot zijn recht. Daarom is het goed te weten dat  30 November Orkestar Braka Kadrievi speelt in Amsterdam. Deze blaasband uit Macedonië bestaat uit vele generaties en was ook verantwoordelijk voor de soundtrack van de legendarische film ‘Time of the Gypsies’ van Emir Kusturica.

30 November
Orkestar Braka Kadrievi & Raromski
Pakhuis Wilhelmina
Zaal open: 20.30u
Entree 12,50 E