×

Interview

12 maart 2010

Ana Moura; Fado is gevoel

Geschreven door: Rik van Boeckel

Leva-Me Aos Fados, de titel van Ana Moura’s vierde album betekent letterlijk ‘breng me naar de fado’. “Fado gaat niet over gevoel, fado is gevoel,” zegt de zangeres. Ze werd ooit door Amalia’s begeleider Jorge Fernando ontdekt in fadohuis Senhor Vino en was zeer succesvol met haar vorige album Para Além Do Suadade (2007). Zowel The Rolling Stones als Prince zijn onder de indruk van haar stem.

Ana Moura

Jorge Fernando hielp haar bij het uitzoeken van zowel moderne als traditionele fado’s. “Bij traditionele fado heb je oude melodieën waarvoor nieuwe teksten worden geschreven,” vertelt Ana vanuit Lissabon, de stad waar de fado leeft in oude wijken als Alfama.  Zo schreef Fernando de tekst voor Esta Noite, een beroemd lied van Alfredo Marceneiro (1891-1982), een van de groten van de fado die het liefst alleen in fadohuizen optrad en een afkeer had van optredens in grote zalen en van radio- en tv-opnames. Ana: “Iedereen in Portugal kent zijn naam, toch luisteren de meeste mensen liever naar fado’s van de nieuwe generatie. Dat ik dit lied van hem zing, kun je zien als een eerbetoon. Hij mag niet vergeten worden.” Heel mooi is Fado Vestido De Fado (Fado gekleed als fado), waarvan de eerste woorden werden geschreven door de in Nederland onbekende Fernando Mauricio. “Hij is de koning van de fado en is uit dezelfde tijd als Amalia. Hij overleed zes jaar geleden. Het maakte me blij dat ik deze woorden van hem kon zingen. Ik heb hem gekend, bewondering hem zeer, hij was een zeer creatieve zanger.” Een andere traditional is Nao E Un Fado Normal, geschreven door fadozangeres Amelia Muge. Ana: “Zij heeft ’t zelf nooit gezongen. Aan het nummer werken de Gaiteiras de Lisboa mee, een muziekgroep die zingt en speelt op deels zelfgemaakte (percussie)instrumenten.”

Maar Ana zingt niet alleen traditionele fado’s. “Ik heb de afgelopen 2 jaar liederen gekregen van diverse componisten met wie ik nog niet eerder heb samengewerkt, zoals Manuel de Freitas. En ik heb zelf voor ’t eerst een fadomelodie geschreven: Que Dizer De Nós. Ik had dat nog niet eerder gedaan omdat ik ’t niet aandurfde. Maar het smaakt naar meer, ik heb inmiddels een aantal nieuwe melodieën gecomponeerd.”

Gitarist en producer Jorge Fernando schreef niet alleen de tekst voor deze fado maar ook voor Leva-Me Aos Fados. “Dit betekent letterlijk ‘breng me naar de fado’“ zegt Ana. “Dat is een uitdrukking die in Portugal vaak gebruikt wordt. Het kan betekenen ‘breng me naar een fadohuis’ maar dat hoeft niet. Ik heb het onlangs in Bacalhau de Molho gezongen, een fadohuis in Alfama. Ik zing zelden meer in fadohuizen, nu ik veel concerten geef. Maar het is belangrijk dat ik dat blijf doen, om de sfeer van de fado te proeven en andere fadista’s en fado-musici te ontmoeten.” Maar ook om het fadogevoel van binnenuit te kunnen uitdrukken met haar stem. Een gevoel moet je niet proberen te begrijpen of te omschrijven want dan verlies je dat gevoel, zingt ze in Critica De Razão Pura.  “Fado gaat niet over gevoel, fado is gevoel,” zegt ze. En een fadolied drukt dat wel uit zoals in Rumo Ao Sul, een van Ana’s eigen favorieten. Het is een uiterst trieste fado over een man zonder liefde die naar het zuiden van Portugal reist en alles wat verbonden is met de liefde achter zich laat.

Opvallend is dat Ana Moura  de aandacht heeft getrokken van The Rolling Stones en Prince. Ze werkte mee aan het door saxofonist Tim Ries opgezette Rolling Stones ‘World Music Project’ (2008), een album waarop diverse zangeres en zangeressen nummers van The Stones zingen. “Toen de Stones voor een concert in Lissabon waren, wilden ze een exclusief concert van mij in een fadohuis. Dat werd voor publiek gesloten. Ik heb daarna met ze gedineerd en met ze opgetreden. Ik was best zenuwachtig, maar toen het publiek mijn naam begon te roepen, voelde ik me meer op mij gemak.” Ana zong Brown Sugar en No Expectations. En wellicht horen we haar binnenkort in duet met Prince. Hij zag haar optreden in La Cigale in Parijs, werd betoverd door haar stem en sprak na afloop met haar. “Ik heb hem later in zijn studio opgezocht. Hij speelde piano bij een aantal nummers van mijn vorige album. Het was een experiment,” vertelt ze. Ze kan echter nog niks zeggen over een verdere samenwerking. Maar als de betovering blijft, is die slechts een kwestie van tijd!