De progressieve feministe uithangen in Amsterdam was rond 1970 (‘Baas in eigen buik’) voor velen al moeilijk zat. Een stuk lastiger werd dat voor de ‘open minded’ vrouwen die de pech hadden dat ze in de tweede helft van de jaren zestig opgroeiden in de traditionele, conservatieve omgeving van de zuidelijke Verenigde Staten. Deze vrouwen vochten voor gelijke rechten in een omgeving waar dat allerminst werd gewaardeerd. Complicerende factor: stuk voor stuk waren ze streng christelijk opgevoed. En niet elke ‘liberated woman’ had ook de regels uit de Bijbel afgezworen.

Bij de vrouwen die muziek gingen maken, was het logisch dat ze zich gingen bedienen van het countryidioom. Inderdaad, niet het genre dat voorop liep bij het overnemen van de snel veranderende normen en waarden in de jaren zestig.

Neem de taakverdeling in het huishouden: de man werkt, de vrouw doet het huis. Alles leuk en aardig, de realiteit in Amerika (en niet alleen daar) was tussen 1940 en 1945 geweest dat veel vrouwen voor het eerst buiten de deur gingen werken. Zo’n 350.000 kregen banen bij het leger in functies buiten het slagveld, andere vrouwen namen de banen over die de soldaten hadden achtergelaten. Een bevrijdende ervaring voor veel vrouwen, die voor het eerst de maatschappij buiten hun huis en buiten de kerk meemaakten.

Het eind van de oorlog betekende ook dat de mannen terugkeerden op hun oude posten, maar de geest was wel uit de fles. Een plek waar de vrouwen nog wel terecht konden, was de muziek. Al in de vroege jaren vijftig bewijzen mensen als Patsy Cline en Kitty Wells dat ze platen kunnen verkopen. Zij zijn dan ook allebei vertegenwoordigd op Country Soul Sisters 2, het tweede deel van een prachtige serie bij Soul Jazz Records die de (muzikale) emancipatie in de Amerikaanse countrymuziek laat horen én zien. Dat laatste in een opnieuw prachtig verzorgd boekwerk met veel historische foto’s van zangeressen als Tammy Wynette, Jeannie C Riley, Wanda Jackson, Cher (jazeker, eind jaren zestig ook actief op de grens van country en soul), Loretta Lynn, Linda Martell, Linda Ronstadt en Dolly Parton.

De 24 tracks laten horen hoe de vrouwelijke countrymuziek zich ontwikkelt: de zangeressen zien zichzelf wel als sterke vrouwen, maar voelen zich lang niet altijd aangetrokken tot de Woman’s Liberation Movement uit de jaren zestig: te radicaal en intellectueel. In plaats van een gevecht op de universiteit voeren zij hun seksestrijd binnenshuis.

Op het eerste deel van deze serie ging het letterlijk van 1952 tot 1978, van de eerste aanklacht tegen seksisme en vrouwenonderdrukking It Wasn’t God Who Made Honky Tonk Angels (Kitty Wells) uit 1952 tot de ‘outlaw country’ uit de jaren zeventig.

Op dit tweede deel zijn de jaren vijftig wel vertegenwoordigd (Patsy Cline met Come On In uit ‘56), alle andere nummers komen uit de periode 1967-1978.

Daar zit een aantal artiesten bij die ook al op deel 1 voorkwamen. Bobbie Gentry bijvoorbeeld, op deel 1 met twee tracks vertegenwoordigd, is hier nogmaals te horen met een nummer uit haar doorbraakjaar 1967. Uiteraard ontbreekt ook Dolly Parton niet. Van haar nu geen ‘vroege’ opname uit 1969, zoals op deel 1, maar twee songs van na haar ‘vechtscheiding’ (1974) van Porter Wagoner, de countryheld die aanvankelijk haar mentor was, maar al snel door haar werd overvleugeld. Op deze nieuwe cd onder meer het bekende Jolene.

Tammy Wynette, in Nederland onsterfelijk geworden met Stand By Your Man (helaas door weinigen als een geëmancipeerd nummer herkend) is vertegenwoordigd met een nummer uit 1971, drie jaar na Stand By Your Man. Want dat was in Nederland pas zeven jaar na de opname een nummer 1-hit.

Een opvallende rol op deze cd is weggelegd voor Bob Dylan. Twee van zijn composities krijgen hier een prachtige uitvoering. Linda Ronstadt, eind jaren zestig actief in het artiestenkringetje dat de countryrock uitvindt (Byrds, Flying Burrito Brothers), doet hier Dylan’s Baby You’ve Been On My Mind. Ook Kitty Wells vermengt op deze cd country met rockelementen. De pionier uit 1952 maakt ook in 1974 nog steeds prachtige muziek. Op het album dat zij in dat jaar maakt voor het Capricorn-label (waar op dat moment iedereen wel een plaat voor wil maken, en bovendien wil iedereen met legende Wells meespelen) doet ze haar versie van Forever Young.

En dan de combinatie waar deze cd-serie haar titel aan ontleent, die van country en soul. Op deel 2 zijn daar iets meer voorbeelden van te vinden dan op deel 1. Diana Trask, die in 1967 debuteerde met een plaat onder leiding van Joe Tex, bewijst hier dat ze in 1971 nog steeds echte pareltjes kon opnemen op het snijvlak van soul en country.

Jody Miller’s versie van Carole King’s Natural Woman is zeker geen kopie van de onsterfelijke Aretha Franklin-versie, het is er wel één die bewijst dat soul en country zonder twijfel uit hetzelfde vaatje tappen. Dat geldt nog sterker voor de meeste recente track op deze CD, If Loving You Is Wrong, I Don’t Want To Be Right. Barbara Mandrill zou zo het duet kunnen aangaan met soulzangeres Millie Jackson of auteur Luther Ingram.

Met Country Soul Sisters 2 is opnieuw een waardevolle collectie ‘country soul’ uitgebracht, samengesteld en van verhelderende ‘liner notes’ voorzien door Souljazz-baas Stuart Baker. Aanrader!