×

Interview

30 oktober 2017

Siv Jakobsen – Verstilde melancholie uit het Noorden

Geschreven door: Marcel Hartenberg

Ze heeft al meerdere keren hier in Nederland opgetreden; tot dit jaar deed ze dat, uitzonderingen daargelaten, vooral als voorprogramma. Bear’s Den nam haar mee op tour en zo maakte de jonge Noorse al kennis met de Lage Landen. Bij haar laatste bezoek aan Nederland sprak Written In Music met haar in de oudste stad van het land. Die avond bracht ze haar album The Nordic Mellow in de Stevenskerk in de keizerstad. Met haar debuut als voornaamste invalshoek ontspon zich een interessant gesprek.

img_2906

WiM: Wanneer ben je in Nederland aangekomen? Ik raak een beetje de draad kwijt door het reizen en door de verschillende optredens. We speelden eerst in België en reden toen via Nederlands, geloof ik, naar België. En toen kwamen we hier weer terug. Gisteren speelden we in Utrecht inderdaad. En nu een uurtje geleden kwamen we hier in Nijmegen aan. op maandag aangekomen en hebben in Utrecht een optreden gedaan. Ik ben wel eerder in België en Nederland geweest, maar dat was altijd wel een beperkte opzet. Ik speelde in Brussel een aantal keren en kwam naar hier als voorprogramma van Bear’s Den. Maar dit zijn mijn eerste optredens als hoofdact, naast een aantal optredens in Amsterdam misschien.

WiM: Wat kun je zeggen over de tour? Hoe voelt het om zelf de hoofdact te zijn? Dat is erg leuk. Het voelt goed om zoveel verschillende mensen te zien en me te realiseren dat die naar mijn muziek komen luisteren.

WiM: Je album kreeg mooie recensies. Hoe heb je dat ervaren? Ja, inderdaad. Het is mooi te weten dat er hier een publiek voor mijn muziek is. Niet alleen de recensies zijn positief. Dat is juist het mooie; mensen komen ook echt om naar de muziek te luisteren. Dat vind ik wel heel fijn.

WiM: Hoe ben je gestart in de muziek, koos je al snel voor singer-songwriter of startte je anders? Ik ben eigenlijk al best lang bezig met muziek, van toen ik heel klein was. Ik begon met zingen in een koor en daarna begon ik zang te studeren. Toen ik daarmee aan de slag ging, ging ik ergens ook onderweg mijn eigen muziek schrijven. Het was heel geleidelijk, een proces van groei naar het zelf schrijven eigenlijk. Ik vond er mijn draai in en realiseerde me dat dat was en is wat bij mij past. Heel geleidelijk ging het, maar ik was wel een laatbloeier, ergens toen ik rond de twintig was.

WiM: Wat maakte dat je de keuze maakte om je muziek te maken als singer-songwriter? Net als bij andere banen, denk ik, dat het niet van de ene op de andere dag als een bliksemschicht bij je te binnen schiet. Bij mij werkte het in ieder geval zo. Toen ik ermee aan de slag ging en zelf ging schrijven, realiseerde ik me dat dit wel bij me paste. Het is zeker niet iets dat zomaar plotseling bij me opkwam. Een vriendin van me, ook een singer-songwriter, gaf me wel een zetje en zei: “Hé, misschien moet je het eens proberen. Misschien is het wel iets voor je.” Natuurlijk, dat spoorde me wel aan, maar of dat nu de reden is dat ik het zelf ben gaan doen? Als je erover gaat nadenken, net als bij andere banen, dan denk ik dat het gecompliceerder is dan dat.

WiM: Je teksten zijn wat donker misschien. Hoe is dat zo gekomen? Donker? Zo zie ik het zelf niet. Je kunt wel zeggen dat de nummers ongefilterd zijn, maar ik schrijf niet per se donkere teksten. Het zijn de teksten zoals ze bij mij naar boven komen. Ik heb heel veel met taal en dan vooral met Engels: je kunt je op zoveel verschillende manieren uitdrukken. Hetzelfde zeggen op een andere manier. Daar houd ik wel van. Ik wil me goed uitdrukken, kijken hoe ik de taal aan kan wenden om aan te geven wat ik wil zeggen. Tegelijk wil ik de teksten duidelijk en niet te lastig laten zijn.

WiM: Als je over de liefde schrijft, is dat niet over rozengeur en maneschijn. Ik denk dat de meeste schrijvers er voor kiezen om te schrijven over de moeilijke dingen die ze in het leven meemaken. In die zin is schrijven een manier om je eigen beleving te doorgronden; dat heb je meer nodig bij moeilijkere ervaringen dan bij alles wat je glad afgaat. Voor mij is het een manier om mezelf beter te leren kennen en leren om te gaan met wat ik tegenkom, wat ik meemaak. Het helpt mee je leven op een rijtje te zetten. Ik denk dat er een grotere behoefte is om dat te doen als je ergens tegen aan loopt, dan wanneer je gelukkig bent. Het is niet per se therapeutisch in strikte zin, maar het helpt zeker wel.

WiM: Als je je muziek schrijft, zijn je teksten er dan het eerst of ben je eerst met de muziek bezig? Het hangt ervan af. Meestal heb ik de teksten het eerst, maar het kan goed zijn dat de muziek er het eerst is of beide tegelijk. Het is niet zo dat ik echt volgens een blauwdruk te werk ga.

WiM: Je maakte eerst een ep en nu een volledig album. In hoeverre was het een bewuste keuze om nu een volledig album te maken? Waar het voor mij om gaat, is vooral dat ik nummers bij elkaar breng die samen een geheel vormen. Dat is voor mij het uitgangspunt. Dat was nu het geval bij tien nummers en, inderdaad, bij de ep was dat zeven nummers. Het zou maar zo kunnen dat ik de volgende keer het idee heb dat drie nummers het totaal maakt. Voor mij is het veel meer dus de samenhang tussen de muziek, de manier waarop de nummers een geheel vormen waardoor ik het gevoel heb dat het compleet is. Ik had ongeveer twintig nummers, misschien wel meer.  Samen met producer Matt Ingram (onder andere Laura Marling, The Staves) liep ik door de nummers. En geleidelijk aan ontstond het idee dat een aantal nummers niet bij dit album pasten, misschien wel geschikt waren voor later, terwijl andere juist te oud waren, niet aansloten bij het karakter van de set die langzaam in zicht kwam. Uiteindelijk werden er elf opgenomen en lieten we er toch een uit; het elfde nummer vonden we toch minder passend.

WiM: Shallow Digger springt er wel uit in zijn benadering en aanpak. Voor mij paste het erg bij de nummers. Het is heel anders en daarmee biedt het variatie, een kant van mij die niet eerder gehoord werd. Het is wat steviger, iets agressiever, het heeft een ander gevoel, maar het is door dezelfde mensen gespeeld en ik vind het zeer passend bij de rest. Voor mij voelt het niet als heel verschillend van de rest. Het klinkt misschien wel gedurfd, maar dat wilde ik ook graag.

WiM: Hoe kwam je aan de titel voor het album? Ik heb lang nagedacht over een titel. Voor mij is dat wel lastig bij het maakproces. Nu duurde het ook tot een paar maanden voor de release voor ik met de titel kwam. Het was de teksten en titels nog eens goed doorlopen om te kijken of ik iets kon vinden waarmee ik in feite de hele lading kon dekken. Dat vond ik erg, erg lastig. Je kunt wel goede titels hebben, maar passend voor het hele album? Een paar jaar geleden startte ik mijn eigen label, dat noemde ik The Nordic Mellow, als samenvatting van mijn geluid. Toen realiseerde ik me dat dat wel is hoe ik klink. Je kunt wel zeggen singer/songwriter, maar dat is zeer algemeen. Bij The Nordic Mellow kunnen mensen zich misschien meer een voorstelling maken van hoe mijn muziek klinkt. Toen bedacht ik me dat ik die naam net zozeer passend zou zijn bij mijn debuut, als introductie van hoe ik klink: noordelijke melancholie. Ik voel me zeer verbonden met mijn wortels, zeer verbonden met waar ik vandaan kom. En dat zie je ook terug bij het artwork voor zowel het debuut als voor de ep. Je ziet sneeuw, voelt de koude en daarin zit voor mij een sterke connectie. Juist omdat ik zoveel buiten Noorwegen ben, geeft het voor mij iets extra’s, die connectie met thuis.

WiM: Hoe vind je het dan om zoveel te reizen? Ik vind het werkelijk geweldig. Thuis zijn vind ik heerlijk. Maar het mooiste van mijn werk is het kunnen spelen van mijn nummers voor uiteenlopend publiek. Ik vind alles geweldig. Maar nog voor ik ook maar dacht aan zelf nummers schrijven, vond ik het al heerlijk om live te kunnen spelen. Dat is misschien nog wel doorslaggevend geweest bij de keuze om dit te gaan doen. Natuurlijk is het ook wel eens vermoeiend. Maar je komt steeds in nieuwe plaatsen die je kunt ontdekken, je ontmoet zoveel aardige mensen en je speelt voor ze. Dat vind ik hartstikke mooi.

WiM: Als je terugkijkt naar de jonge Siv, wilde je dit dan vroeger ook al als kind? Ik wilde wel zangeres worden, of liever, ik wist dat ik wilde zingen. Niet met heel concrete gedachten natuurlijk. Toen ik jonger was, was het voor mij vooral popmuziek waar ik naar luisterde. Ik wist wel dat het iets was wat ik heel graag wilde. Of ik ooit een dag had dat ik me realiseerde dat ik zangeres was, dat vind ik moeilijk te zeggen. Ik doe dit nu zolang dat ik me zo’n dag niet kan heugen. Misschien is dat wel zo met alle banen. Het voelt voor mij niet als een heel plotse keus.

WiM: Hoe kwam je in contact met Matt? We ontmoeten elkaar via wederzijdse vrienden. Ik had eerder productiewerk van Matt gehoord en dat vond ik mooi klinken. Toen zijn we letterlijk koffie gaan drinken waarbij ik hem de vraag stelde of hij wilde produceren. En zo geschiedde. Matt had ik op een shortlist staan, maar het ging uiteindelijk vanzelf. Er zat uiteindelijk geen druk op de manier waarop onze samenwerking tot stand kwam en dat was zeker zo fijn.

WiM: Wat kun je zeggen over je muzikanten en over de arrangementen? De inzet van de muzikanten is uitstekend en de arrangementen zijn allemaal zo raak. Het ging er vooral om dat de arrangementen en instrumentatie een toegevoegde waarde moesten hebben ten aanzien van de nummers op zich al. De basis van de nummers moest staan; dat was de eerste prioriteit. Daar hebben we hard aan gewerkt. Daarna gingen we aan de slag met arrangementen, enerzijds experimenteel, anderzijds vooral effectief en eenvoudig. Matt is naast producer drummer en hij speelt toetsen. Daarnaast heeft hij een groot netwerk. We werkten uiteindelijk met een kleine bezetting waarin Matt veel voor zijn rekening kon nemen; ik wilde heel graag een contrabas op het album en die was er. En een kleine strijkersbezetting. Voor mij was het wel helder dat ik de strijkers er bij wilde hebben. Daarmee werd het een logische brug tussen de ep, waar strijkers de kern vormden naar nu. Ik heb dat altijd al een heerlijk geluid gevonden. Dus voor mij was het wel een keuze om de strijkers terug te laten komen. Tegelijk hebben we een aantal nummers waar de strijkers niet aan deelnemen, ook om te zien wat dat met mijn muziek doet.

WiM: Je komt heel zeker over én tegelijk is het pas je debuut. Hoe komt dat? Ik ben allang actief in de muziek. Hoewel het mijn debuutalbum is, heb ik de ep al eerder opgenomen en die hebben we zeer uitgebreid live gebracht. Ver daarvoor bracht ik al muziek uit die je weliswaar niet zomaar meer kunt vinden, maar die ervaring telt wel mee. Voor veel mensen is een debuutalbum dus misschien nog heel spannend, maar voor mij geldt dat mijn ervaring meespeelt, dat het onderdeel is van wat ik doe in mijn bestaan, als baan. Als je dat een aantal jaar gedaan hebt, dan mag je ook wel verwachten dat er sprake is van ervaring en dat je niet onzeker bent in wat je doet (lacht). Ik geniet ervan dat ik dit doe en realiseer me terdege dat het zwaar kan zijn, fysiek, financieel en mentaal. Het is zwaar. Ik vind het hartstikke fijn dat ik het mag en kan doen. Ik houd echt van mijn werk. Het is geweldig als je ziet hoe je groeit in het vak, hoe mensen naar je komen kijken. Ik weet dat ik er hard voor werk. En dan is het mooi om te zien dat mensen genieten van wat ik doe en er graag naar luisteren.

WiM: Welke bezetting neem je mee op deze tour? Dat hangt ervan af. Mijn pianist, Einar Stray, is in elk geval mee. Maar er zijn shows, zoals morgen in Amsterdam, waar ik echt solo sta. Soms nemen we ook een violist mee. En ja, als we in Oslo spelen, dichtbij huis, dan zijn we er met contrabas, strijkkwartet en piano en ik natuurlijk. Ik neem graag zowel de violist mee als Einar. Maar het hangt ook af van hun reis- en speelschema’s. Het kan dus nog wel eens variëren.

WiM: Met de nummers die dit album niet haalden, in gedachten, is er al een droom voor een volgend album? Nee, ik zit nog midden in de ervaring van hoe dit album beleefd wordt, het touren dat daarbij hoort en alles. Ik zou me toch eerst moeten buigen over nieuwe muziek. En dat is voorlopig nog niet aan de orde. Ik wil nu eerst veel spelen en zien waar dit album en het touren me brengen. Voor ik aan een nieuw album ook maar begin te denken, wil ik dit eerst uitgebreid touren.

WiM: In hoeverre kunnen we je volgend jaar op festivals gaan zien? Oh, dat hoop ik zeker. Ik heb er voor deze herfst al een paar in Nederland en België. Ik sta in Hasselt op 28 oktober als onderdeel van Nordic Nights en speel in Leeuwarden op het Explore The North Festival op 25 november aanstaande.

WiM: Je noemt Ane Brun en Laura Marling als invloeden. Op wat voor manier beïnvloeden zij je? Wat voor mij inspirerend werkt, is vooral de manier waarop zij in hun teksten en in de muzikale keuzes die ze maken zichzelf zijn, gedurfd durven te zijn en ze schuwen het daarin niet om grenzen over te gaan. Ze zijn er niet op uit om mensen te raken, tegelijk zijn hun teksten ongefilterd en natuurlijk. Dat vraagt kwetsbaarheid en durf. Natuurlijk maken ze mooie muziek, maar het is vooral ook de manier waarop ze keuzes maken in wat ze doen. Die durf, dat ongefilterde, dat spreekt me erg aan.

WiM: In hoeverre heb je dat niet al bereikt juist met dit album? (Lacht.) Ik heb het idee dat ik misschien al wat geleerd heb, maar volgens mij kun je als muzikant niet zomaar zelfgenoegzaam achterover leunen en denken dat je er al bent. Dat gevoel heb ik ook niet. Voor mij geldt dat ik toch altijd wil streven om het beter te doen, dat zit wel in mijn natuur.

WiM: Een mooi slot voor dit gesprek. Dank je wel voor je tijd en voor dit interview. Graag gedaan.

Siv Jakobsen is naast de in het interview genoemde optredens in Nederland en België te zien als voorprogramma van Nick Mulvey in de Oosterpoort op dinsdag 31 oktober en op 1 november in Tivoli Vredenburg in Utrecht. Daarnaast staat Siv ook op 3 december in Tivoli Vredenburg en op 8 december in de Handelsbeurs in Gent.