×

Recensie

27 oktober 2009

Ane Brun, Live At Stockholm Concert Hall – melancholisch, maar gelukkig!

Geschreven door: Norbert Tebarts

Uitgebracht door: V2

Samen met Ane Brun loop ik door de krochten van het Utrechtse Tivoli, op zoek naar een geschikte ruimte waar ik haar kan interviewen. Wat meteen opvalt – ik heb haar een paar keren vaker mogen ontmoeten – ze ziet er goed uit! Ze mist wat kilo’s, heeft een smaller koppie, een brede, voldane glimlach op haar gezicht en ogen die stralen. Het is niet de vrouw of de seksist in deze man die dat opvalt, het heeft meer te maken met die eerdere ontmoetingen: op de één of andere manier had ze toen namelijk altijd wel iets sombers, iets melancholisch over zich heen hangen. Zoals haar muziek dat ook heeft.

Met die muziek waarmee ze mensen stil weet te krijgen. Of ze nu alleen op het podium staat of met een tienkoppige band. Ook is ze één van de weinige muzikanten die tegenwoordig nog rijmelarij als “I love you so, don’t ever let me go” geloofwaardig weet te brengen. Sterker nog, als zij het zingt, met die loepzuivere hoge stem, een mix van Emmylou Harris, Eliza Gilkyson en Björk (en vooruit, nog een snufje vibrato van Brun zelf), dan komt het tot leven.

Inmiddels hebben we een plekje gevonden, een wat kille ruimte. Ik neem plaats op het bankje naast Brun. De geboren Noorse woont inmiddels alweer wat jaren in Zweden en vanuit daar timmert ze flink aan de muzikale weg. Ze past goed in de telkens langer wordende rij van hedendaagse singer-songwriters die oude tijden doen herleven met toch een eigen, moderne sound. Meest recente cd is Sketches, een album vol sobere versies van nummers die op Changing Of The Seasons (2008) stonden, Bruns vierde studioalbum. Veel van die nummers zijn nu ook te bekijken op de DVD Live At Stockholm Concert Hall die vanaf 2 november te koop is.

Het is, de naam zegt het al, een concertregistratie van haar optreden op 3 oktober 2008, het laatste van een vier maanden durende Europese tour die ze dus eindigde in Zweden. Haar Zweden, zo vertelt Ane Brun:

Ik woon er nu de laatste negen jaar, het is een prachtige plek om te wonen. Zoals het die zaal een prachtige plek is om te spelen. Het Zweedse publiek is inmiddels ook meer mijn publiek. Dáár ben ik muzikant, ben ik mijn carrière begonnen. Dat was destijds niet omdat het land muzikaal beter bij me paste of zo, het was gewoon vanwege mijn vriend die er vandaan komt. Niet mijn huidige vriend overigens, dit speelt zich alweer laaaang geleden af hahah.

WiM: Daar zeg je wat, veel van je nummers lijken te gaan over gebroken liefde, over ellende.
Vaak klinken ze voor de luisteraar misschien als liefde, maar eigenlijk gaan veel nummers over van allerlei dingen, toch lijkt het of ze over liefde gaan. Ik schrijf wel vaak iets wat gaat over een persoon, soms is dat een bekende, soms ben ik dat gewoon zelf… Of die iemand is een metafoor voor bijvoorbeeld een probleem.

WiM: En hoe komt een nummer dan tot stand?
Meestal heb ik allerlei flarden van teksten, die probeer ik dan af te maken. En dan heb ik bijvoorbeeld een gitaarrif en die twee probeer ik dan te laten samensmelten. Nummers schrijven is iets wat ik niet on the road kan doen, ik moet me wel stilletjes terugtrekken in m’n studio om me te focussen, met gitaar en piano. En ik neem ook altijd erg veel op, zodat ik altijd weer terug kan luisteren als iets goed blijkt te klinken.

WiM: En je bent zo’n muzikant die dan aan het einde van de dag 20, 30 nummers heeft?
Dan heb ik géén nummers over hahah. Ik werk er erg lang aan om de nummers te perfectioneren maken, zodat er uiteindelijk ook geen slechte nummers te horen zijn.

WiM: Je bent laat begonnen met de muziek. Hoe is dat zo gekomen?
Ik heb nooit zangles gehad, maar ik zing al wel heel m’n leven. Ik ben begonnen met gitaarspelen toen ik 21 was, maar ik begon pas met schrijven toen ik 23 of 24 was. En ik was eigenlijk niet echt een muzikant tot ik ongeveer 26 of 27 was. Wel was ik al heel mijn leven met muziek bezig, maar ik was nog méér van de sport. Mijn muzieksmaak als kind was al erg breed, van jazz tot Tina Turner tot Prince en Madonna, maar in mijn ballettijd luisterde ik bijvoorbeeld ook veel naar klassieke muziek. En pas toen ik zo 19 of 20 was, begon ik te luisteren naar singer-songwriters.

WiM: Waar er tegenwoordig erg veel van zijn, zeg maar de ‘vrouw met gitaar’. Toch ben je moeilijk te vergelijken met veel van hen, onder meer door je stem, die iets mystieks Scandinavisch lijkt te hebben.
Mooi. Hahah! Nee, ik heb echt geen idee waarom dat is. Het is voor mij moeilijk om iets anders, iets Scandinavisch in mijn muziek te zien. Het is zelfs zo dat wat ik zing, tekstueel lastig is om in het Zweeds te doen. Dit is de stem die ik heb, ik doe het niet met opzet, deze stem heb ik gekregen.

WiM: Toch zul je veel vergeleken worden?
Ja, maar dat doe ik zelf ook. Het is toch wel handig om artiesten zo in een categorie te kunnen plaatsen. En dat moet ook wel, want ik luister nog steeds naar veel muziek. Zo creëer je een soort landkaart van muziek. Wat wel interessant is, in Scandinavië word ik altijd alleen maar vergeleken met vrouwelijke muzikanten, terwijl ik in de VS en Engeland juist vaak wordt vergeleken met mannelijke singer-songwriters. Wat ik zelf overigens niet raar vind hoor.

WiM: Nick Drake?
Ja, die vergelijking hoor ik inderdaad wel eens.

WiM: En zou dat dan wat te maken kunnen hebben met de droefheid in je stem, in je muziek? Ben je eigenlijk wel gelukkig?
(lacht) Ja, ik ben zeker een gelukkig mens! Natuurlijk heb ik af en toe ook wel mijn ‘downs’, zoals iedereen. Wel denk ik dat ik een stuk uit mijn leven kan pakken en daar meerdere nummers over kan schrijven. Ik pak een situatie die ik vanuit meerdere perspectieven bekijk en schrijf dan veel gedichten over één zo’n situatie. En daardoor lijkt het voor anderen misschien wel alsof mijn hele leven zo is.

WiM: Ellende is niet nodig als inspiratie voor muziek?
Deels wel hoor. Maar er zijn ook meer, andere gebeurtenissen die iets in je naar buiten kunnen halen, ook als je blij bent. Het punt is, je moet het wel de tijd geven. Het heeft soms misschien ook meer te maken met laksheid: als dingen goed gaan, dan is het ook minder verleidelijk om diep in je ziel te gaan graven. Maar ook dan zou je toch dingen vinden. Maar dat probeer je toch weer te voorkomen als je blij bent.

WiM: Is Gillian, je prachtige nummer over Gillian Welch zo’n nummer, geboren uit een down?
Nee, in die tijd was ik amper met muziek bezig, ik was te druk met andere zaken. Mijn broer kwam toen met het nieuwe album van Gillian Welch, daar moest ik maar eens naar luisteren en op de één of andere manier heeft mij dat wakker gemaakt. Iets wat muziek goed kan doen, je wakker maken. Het was voor mij dus reden om weer met muziek aan de slag te gaan.

WiM: We blijven even in de country vergelijkingen. Dolly Parton?
Ook die vergelijking wordt vaak gemaakt ja. En ja, daar luster ik veel naar, maar ze is niet bepaald een grote invloed. Ik mag haar graag, luister de laatste jaren naar haar muziek. Ik weet eigenlijk niet of er nu wel concrete muzikanten zijn die mij beïnvloeden. Ik luister meer naar een grote variëteit aan muziek en probeer meer dat wat ik nu al ken en kan verder te ontwikkelen. Als het dus gaat om invloeden, dan is het toch meer indirect.

WiM: Je woont nog altijd in Zweden. Het lijkt me, als je beroemd wilt worden in de muziek, dan ga je naar New York, Londen, misschien zelfs Berlijn. Maar Zweden?
Maar ik wilde nooit beroemd worden, dat was nooit mijn doel. Doen wat ik doe, muziek maken, dat wil ik. Ik tour wel in de VS en in Engeland, daar begint het allemaal ook goed te lopen. In de VS had ik al m’n eigen tour, maar het zijn natuurlijk ook wel de moeilijkste landen. Ik heb altijd gedaan wat ik voelde dat ik moest doen. En ik hoop dat ik over 10 jaar nog steeds door kan gaan met het maken van muziek, van goede muziek.

WiM: Tot die tijd, wat kunnen we binnenkort van je verwachten, nog meer cd’s?
Dit jaar een nieuwe zeker niet. Wel heb ik de laatste tijd nogal wat covers opgenomen, dus waar ik wel aan zit te denken is om daar eens een album van te maken. Meestal vragen mensen gewoon of ik zo’n nummer wil doen en dan werk ik eraan. Als ik dan vind dat het goed klinkt, ga ik er mee verder. Zo is Big in Japan bijvoorbeeld ontstaan door een show op tv. Ik heb er meer, heb pas nog een cover van een oude traditional gemaakt, daarvoor natuurlijk nog een cover van PJ Harvey en één van Sam Brown. En ik wil er graag nog meer doen.

WiM: Je maakt ook covers van je eigen nummers, getuige je vorige album Sketches…
Ja, ik had eigenlijk vanaf het begin al zoiets van dat deze versies ook beschikbaar zouden moeten zijn voor het publiek. Ik ben zelf ook dol op deze versies, ze zijn echt anders dan de andere op Changing Of The Seasons. En ik doe natuurlijk ook veel soloshows, dus daar lenen deze ingetogen versies zich dan weer voor. De cd is eigenlijk meer gegroeid, na goede kritieken op de nummers tijdens de tour.

De tour die dus eindigde in Ane Bruns Zweden. Van dat concert mogen we nu allemaal genieten. Brun gaf zelf al aan dat ze zich die avond op haar best voelde. En dat is te zien en te horen. Ze speelt in volledige bezetting (negen muzikanten naast Brun zelf). Viool, cello, accordeon, voor Ten Seconds en The Armour komt zelfs een compleet koortje opdraven. Aanwezig zijn ook Nina Kinert en Lisa Ekdahl, de twee zangeressen die solo inmiddels ook al een flinke schare fans hebben.

De DVD telt 25 nummers. Naast bij alle nummers van Changing Of The Seasons komen ook eerdere albums goed aan bod. Zoals van Duets het nummer Song No 6 (nu helaas wel zonder Ron Sexsmith) en het nummer waarmee het allemaal ooit begon, de absolute kneiter Humming One Of Your Songs. Toch ook tijdens dit concert te genieten van een prachtige duet, het nummer Lift Me met Sivert Höyem van Madrugada. En natuurlijk, ook de covers ontbreken niet, van Big In Japan tot aan afsluiter True Colors.

Voor de mensen die geen beeld nodig hebben, is er ook een cd van het concert. Met minder nummers (17), waarmee de twijfel welke van de twee te kopen makkelijker te beantwoorden wordt: sparen voor allebei, het is de moeite meer dan waard. Hoe dan ook, één van de twee mag niet ontbreken in de kast van iemand die zegt van muziek te houden.

Je ervaart het plezier, van zowel muzikanten als publiek. Je hoort de grote klasse, je voelt de melancholie. Ane Brun mag dan zeggen gelukkig te zijn (en ik geloof haar hoor), maar toch, bij Linger With Pleasure moest ik toch een traantje wegpinken. Alweer…

Tracklisting Live At Stockholm Concert Hall:

Disc1:

  1. Intro: Are They Saying Goodbye
  2. Raise My Head
  3. The Puzzle
  4. Humming One Of Your Songs
  5. To Let Myself Go
  6. This Voice
  7. My Star
  8. The Treehouse Song
  9. Lullaby For Grwon-Ups
  10. Changing Of The Seasons
  11. Linger With Pleasure
  12. Lift Me
  13. Sleeping By The Fyris River
  14. Balloon Ranger
  15. Ten Seconds
  16. Armour
  17. Petrified Forest Road
  18. Falling Down
  19. The Fall
  20. Rubber & Soul
  21. Don’t Leave
  22. Big In Japan
  23. My Lover Will Go
  24. Song Nr. 6
  25. True Colors

Disc2:

  1. The Puzzle
  2. Humming One Of Your Songs
  3. To Let Myself Go
  4. My Star
  5. The Treehouse Song
  6. Lullaby For Grown-Ups
  7. Linger With Pleasure
  8. Lift Me
  9. Sleeping By The Fyris River
  10. Balloon Ranger
  11. Ten Seconds
  12. The Fall
  13. Big In Japan
  14. My Lover Will Go
  15. Song Nr. 6
  16. True Colors
  17. My Baby’s Arms (Studio Version)