×

Recensie

30 november 2018

Steven Wilson – Home Invasion: In Concert At The Royal Albert Hall

Geschreven door: Marcel Hartenberg

Uitgebracht door: Eagle Rock

To The Bone was het album waarmee Steven Wilson twijfel en onrust zaaide in zijn groeiende fanschare. Het meesterbrein achter prog iconen Porcupine Tree leek uitverkoop te houden en zich opeens te richten op popmuziek. Het was vooral een album waarop Steven zijn voorliefde voor popmuziek uit zijn jeugd terug liet komen in zijn muziek. Het album werd gevolgd door een tour, die eerder dit jaar Amsterdam aandeed en ook een driedaagse residentie kende in de prachtige Royal Albert Hall. Het concert van de derde van die avonden is op deze set vastgelegd. De tour kreeg lovende recensies en het beeld- en geluidmateriaal in deze set bevestigen dat.

Zoals we inmiddels van Wilson gewend zijn, draaien zijn concerten net als eerder de concerten van Porcupine Tree ook om het visuele aspect. Ook deze tour werkte Steven samen met Lasse Hoile om de tour vorm te geven. Daarin zijn de twee geslaagd. Het filmpje, Truth, bij het intro van het concert flitst beelden uit de maatschappij voorbij met daarbij steeds wisselende bijschriften. De bijschriften veranderen paradoxaal. Wat veilig heette bij de eerste omschrijving, werd onveilig een tweede keer en zo veranderden de bijschriften keer op keer. Om je alvast voor te bereiden op het concert. Eigenzinnig als altijd, Steven Wilson. Dan, als de beelden en bijschriften steeds sneller wisselen, zet de band Nowhere Now in, het tweede nummer van To The Bone dat live met bijzonder veel overtuiging wordt gebracht. Je hoort hier al hoe geweldig de band op elkaar is ingespeeld. Steven speelt zelf de slide gitaar partij en de lead gitaar wordt daarna vloeiend overgenomen door Alex Hutchings. Hoewel minder bekend dan voorganger Guthrie Govan, sluit zijn spel naadloos aan op de muziek van de band. Alex weet subtiel te spelen, weet te raggen als het nodig is en zoekt tegelijkertijd niet er naar het middelpunt van de show te zijn; hij speelt in dienst van de muziek. Adam Holzman, de Amerikaanse toetsenist speelt al wat langer met Steven Wilson mee en bewijst ook hier zijn kwaliteiten. De ritmesectie wordt gevormd door vaste waarde Nick Beggs, maestro op de bas en op drums Craig Blundell die de stokken mocht overnemen van Marco Minnemann, ook al zo’n gerenommeerde naam in de wereld van de prog rock. Vanzelfsprekend heb je kwaliteiten in huis als Steven Wilson je selecteert om met hem te touren; dat bewijzen Alex en Craig ook beiden tijdens deze registratie.

Dat geldt ook voor de Israëlische zangeres Ninet Tayeb. Ninet werkte al met Steven op Hand. Cannot. Erase. en ook weer op het laatste album. Hoewel ze niet steeds met Steven mee kon touren, mochten de bezoekers van de Royal Albert Hall wel het geluk proeven om Ninet zelf haar partijen te horen zingen. Hoewel ze misschien op een enkele plek een foutje laat horen, is het vooral de emotie in haar stem die zeer wel aansluit bij de stem van Steven. Pariah brengt de stemmen van de twee voor het eerst samen; een genot om te horen. Na de twee nummers van To The Bone neemt Steven ons mee naar het al eerder genoemde Hand. Cannot. Erase. Met het tweeluik Home Invasion/Regret #9 een heerlijke flashback naar dat geweldige album. Het samenspel tussen Beggs , Wilson en Hutchings is simpelweg geweldig en het drumspel van Blundell vormt samen met de toetsen van Holzman de geweldige achtergrond. Heerlijk om in de instrumentale passage eerst Alex heerlijk in zijn solo te horen duiken waarbij Nick strak volgt waarna er ruim baan wordt gegeven aan Adam Holzman. Beggs en Wilson staan voor de kit van Blundell en ze genieten samen van het intense samenspel. Heerlijke toetsenpartijen! En wat een heerlijke solo van Alex daarna.

De band zet daarna het uit 2002 afkomstige The Creator Has A Mastertape in, afkomstig van het Porcupine Tree album In Absentia. Een glansrol voor de ritmesectie hier, maar ook het vervormde en vervreemdende gitaarspel van Steven mag hier als aandachtstrekker genoemd worden. Het is een nummer dat niet iedereen zal bekoren door zijn hardheid, maar als dat je niet tot last is, is juist ook dit een zeer fraai deel van de setlist, zeer bekwaam vastgelegd door de crew van James Russell. Waar Wilson en Hoile samenwerkten om de tour gestalte te geven, is het hier het regiewerk van James Russell dat het kersje op de taart vormt van dit audiovisuele spektakel. Wisselende cameraperspectieven zonder dat al te gefragmenteerd of te impulsief te doen, maar juist zeer evenwichtig en tegelijk aandacht voor alle spelers op het podium. Chapeau voor de manier waarop het concert is vastgelegd in visuele zin. Het wisselen tussen de verschillende cameraposities versterkt de kracht van de beleving. Zeker ook de beelden van hoog uit de Royal Albert Hall geven een extra dimensie.

Het geluid dan? Dat was in handen van Steven zelf. Het behoeft dan ook geen betoog dat het geluid van de registratie bijzonder goed is. Alle instrumenten en de stemmen komen volledig tot hun recht. Neem de uitvoering van Refuge, het zesde nummer van de set, ga er eens voor zitten en luister en kijk. Het nummer is al indrukwekkend als zodanig, maar de subtiele gitaar van Hutchings, de fraaie toetsen van Holzman en de beelden geprojecteerd op het grote scherm achter de muzikanten maken het heel sterk af.

Ninet Tayeb komt dan terug voor een donker nummer van To The Bone, People Who Eat Darkness en het moet gezegd, deze live uitvoering overtreft de studio uitvoering in belangrijke mate. Het is niet alleen het samenspel tussen de twee gitaristen en de bassist, het is ook het opzwepende drummen van Blundell, de heerlijke stem van Ninet en de donkere beelden van Hoile die het nummer nog meer karakter geven. Na deze tour de force gaat de band terug naar Hand.Cannot. Erase. en speelt het immense Ancestral. Voorbode van dingen die gaan komen? Als daarna Arriving Somewhere But Not Here volgt, zou je dat wel gaan denken.  Wat is dat toch een beestachtig sterk nummer. Inderdaad, een klassieker van Porcupine Tree. Niet de laatste, overigens. Lazarus, Sleep Together, Even Less (Door Steven in zijn eentje gespeeld!) en Sound Of Muzak komen eveneens nog voorbij in de set. Tel daarbij Heartattack In A Layby dat bij de bonustracks staat, tijdens de repetitie is opgenomen en het beeld van een zeer evenwichtig opgebouwde set ontvouwt zich zo voor je ogen. En oren. Zeker als je je realiseert dat na het geweld van Arriving het meest poppy moment van de avond komt: Permanating. Met danseressen live gebracht werkt het zeer overtuigend. Een wereld van verschil met het veel later volgende Blank Tapes maar beide op hun eigen manier zeer, zeer fraai. De reactie van het publiek na laatstgenoemd nummer laat dat ook zien en horen. Voor wat betreft de kwaliteiten van de band, het speelplezier en ogenschijnlijk gemak waarmee Alex, Nick, Adam, Craig en Steven de nummers brengen, met daarin vaak sterke partijen van de verschillende mannen, laat zien dat, Steven ook nu weer een topbezetting bij elkaar gebracht heeft; meer dan waardige navolgers van de leden van Porcupine Tree.

21 nummers in de setlist, een setlist om van te dromen, dwars door het werk van Steven en Porcupine Tree heen. Waar Steven lang geleden misschien een wat schuchtere verschijning was, laat deze concertregistratie een zeer gedreven bandleider en performer zien die zijn band en Ninet laat schitteren op de toppen van hun kunnen en die ook zelf maximale inzet levert. Home Invasion: de naam is terecht gevonden. Als je zonder verwachtingen de dvd kijkt en luistert en dan zeer aangenaam verrast was door de openingsbeelden en -klanken van Nowhere Now. Met de klasse uitvoeringen van de avond én de songkeuze nam de beleving alleen maar toe. De invasie was compleet met de prachtige uitvoering van de duetten met Ninet én sterke uitvoeringen van een fraaie selectie aan Porcupine Tree nummers. De maestro heeft het voor elkaar gekregen. Goed, de subtiele toevoegingen van Theo Travis komen we niet tegen in deze registratie. Toch doet dat vrijwel niets af aan de glans van deze registratie. Home Invasion komt, je kijkt, luistert en Wilson wint je hart. Een van de prachtigste en krachtigste live documenten van de afgelopen jaren. Aanrader!

Tracklisting Home Invasion:

  1. “Truth” (intro)
  2. Nowhere Now
  3. Pariah
  4. Home Invasion / Regret #9
  5. The Creator Has A Mastertape
  6. Refuge
  7. People Who Eat Darkness
  8. Ancestral
  9. Arriving Somewhere But Not Here
  10. Permanating
  11. Song Of I
  12. Lazarus
  13. Detonation
  14. The Same Asylum As Before
  15. Song Of Unborn
  16. Vermillioncore
  17. Sleep Together
  18. Even Less
  19. Blank Tapes
  20. Sound Of Muzak
  21. The Raven That Refused To Sing

Bonus (dvd en blu-ray):

  1. Routine
  2. Hand. Cannot. Erase.
  3. Heart Attack In A Layby

Interview

Live foto: Hajo Mueller