×

Recensie

Rock

06 november 2016

Queen – On

Queen on Air

Geschreven door: Edwin Wendt

Uitgebracht door: Parlophone

Queen on Air Queen Rock 3.5 Queen – On Air Written in Music https://writteninmusic.com

De Britse deejay John Peel liep al voor de troepen uit toen hij in 1967 programma’s maakte op zeezender Radio Londen. Tot aan zijn overlijden in 2004 liet hij talloze acts als allereerste horen. Peel had een brede smaak, maar wordt, hoewel zijn radioloopbaan 37 jaar duurde, vooral geassocieerd met de punk- en postpunkperiode. Toch was hij de allereerste ter wereld die Queen liet horen. Dat was in februari 1973, vier maanden voor het verschijnen van de eerste Queen-plaat. Overigens wel ruim nadat Queen die eerste plaat had opgenomen, want toen Queen een sessie deed voor het BBC Radio 1-programma Sound Of The Seventies, lagen de opnamen voor het eerste album al een paar maanden klaar en was de groep op zoek naar een platencontract om de kant-en-klare plaat uit te brengen. Dat die eerste plaat er helemaal in zat, is goed te horen aan de vier studio-opnamen die Queen in februari bij de BBC maakte. My Fairy King, Keep Yourself Alive, Liar en Doing All Right zouden sleutelnummers gaan vormen van die debuutplaat en klinken bij de BBC nagenoeg hetzelfde als de officiële, bekende versies. Naar verluidt heeft Queen voor die eerste sessie ook de eigen backingtracks als basis gebruikt. In die eerste sessie is (net als op het debuutalbum) nog duidelijk de invloed van Smile te horen, de band van Brian en May en Roger Taylor vóór Queen (1969-1970) waarin Tim Staffel de zanger en bassist was en dus de latere rol van zowel Mercury als Deacon vervulde. Hij was samen met May ook de componist van Doing All Right.

Sessie nummer twee vindt in juli plaats tegelijk met het verschijnen van de debuut-LP. De groep speelt opnieuw Keep Yourself Alive en Liar (de twee nummers waarvan dan inmiddels ook videoclips zijn gemaakt) en het nummer Son And Daughter, alle drie van de eerste LP. Omdat de opnamen van ‘Queen’ zo lang op de plank hebben gelegen, is de groep eigenlijk alweer een paar stappen verder in haar ontwikkeling. Het vierde nummer is See What A Fool I’ve Been, een langzame blues die nooit op een album zal verschijnen, maar enkel als B-kant van de tweede Queen-single Seven Seas Of Rhye in 1974. Als de derde BBC-sessie plaatsvindt, is het nog steeds 1973. Naast drie nummers van de debuutplaat speelt de groep Ogre Battle, een rocker waarin duidelijk de ‘fantasy’-thematiek te horen is die op Queen II en Sheer Heart Attack (beide uit 1974) zo nadrukkelijk aanwezig is. Dat geldt ook voor de twee sessies die Queen in ’74 voor de BBC doet, in april en oktober, ter promotie van respectievelijk het tweede en derde album. May’s White Queen is het belangrijkste nummer van Queen II en wordt in april perfect vertolkt in de show van Bob Harris. Met Taylor’s Modern Times Rock ‘n’ Roll wordt nog even teruggekeerd naar het eerste album. In die dagen speelt de groep dit nummer vaak live als onderdeel van een rock’n’ roll medley-met hits als Jailhouse Rock. Zo’n medley doet de groep aan het eind van haar carrière trouwens opnieuw.

De sessie van oktober ’74 bestaat uit vier perfecte replica’s van nummers van Sheer Heart Attack, waarbij alleen Flick Of The Wrist afwijkt van de studioversie, met een volledig uit de lucht vallende helemaal naar voren gemixte gitaarsolo halverwege. Daarna blijft Queen drie jaar weg uit de opnamestudio’s van ‘Auntie Beeb’. In de tussentijds blijven de banden met verschillende deejays wel nauw. Zo is het Kenny Everett van Capital Radio die het aandurft om najaar ’75 de hem toegespeelde tape van Bohemian Rhapsody (de plaat is dan nog niet uit, laat staan dat de groep de strijd al heeft gewonnen of dit een single mag worden) in één weekend een keer of acht ‘per ongeluk’ draait, met laaiend enthousiaste reacties van de luisteraars als gevolg. Waarschijnlijk heeft hij de tape van goede vriend Mercury gekregen, waarbij hij knipogend belooft dat hij die ‘echt niet zal draaien’.

Precies drie jaar na sessie nummer 5 is Queen in oktober ’77 terug in de BBC-studio. De rockwereld ziet er inmiddels heel anders uit. The Sex Pistols, TheJam, The Damned en The Clash zijn de nieuwe generatie, die spuugt op alle ‘boring old farts’ die songs van 7 of acht minuten maken. Drie minuten, langer hoeft een goede single niet te duren. Queen is, net als Yes en Genesis, een van de bekritiseerde bands. Toch is het uitgerekend John Peel, dé pleitbezorger van de punk bij ‘The Beeb’, maar ook degene die de groep in ’73 haar eerste zendtijd gaf, die Queen in ’77 opnieuw uitnodigt. Kennelijk hoort hij ook dat Queen op het zesde album News Of The World is meegegaan met haar tijd. De snelle versie van We Will Rock You, waarmee Queen vanaf zomer ’77 alle concerten opent, heeft inderdaad een punky ‘vibe’ en wordt ook in de BBC-studio gespeeld. Het is overigens de enige keer dat van deze versie een studio-opname wordt vastgelegd. Uniek dus. Dat geldt ook voor It’s Late, een van de langere bluesrocknummers op het album, een beetje Queen-oude stijl, maar in de BBC-sessie verweven met Get Down Make Love. Dit futuristisch aandoende nummer is het allereerste ooit waarop Queen de synthesizer gebruikt, en wel op een manier die de invloed van zowel de dan ‘hotte’ discoproducer Giorgio Morodor als eerdere Krautrockers als Can verraadt.

De 24 tracks op deze dubbel-cd vertellen in principe het complete verhaal van ‘Queen On Air’ bij de BBC. Van sessie nummer 4 (april 1974) circuleert overigens nog wel een opname van het nummer March Of The Black Queen. Waarom die hier niet op staat, is onduidelijk. Er is ook een 6CD-versie van Queen On Air, maar daarop staan vooral interviews, waarvan de release zelfs vanuit de fans kritiek oplevert: dit was nou niet waarop we het meest zaten te wachten. Een beetje lullig is ook dat het allereerste concert met publiek dat Queen ooit voor de radio gaf, in oktober 1973, alleen op die ‘deluxe’ 6CD-box staat. Dat concert kun je dus alleen kopen als je ook die drie cd’s met interviews op de koop toe neemt.

Ander inmiddels veel geuite kritiek: Queen heeft de afgelopen jaren een aantal belangrijke concerten eindelijk officieel uitgebracht, exact veertig jaar na dato. Dat gold voor The Rainbow (1974) en het vorig jaar uitgebrachte Kerstconcert in Hammersmith Odeon (1975). Eén van de nog door velen gewenste concerten ‘jubileerde’ dit jaar, het ook door de BBC-tv uitgezonden optreden in Hyde Park (september ’76). Dat jubileum hebben Taylor en May (bewust?) laten passeren. Daar zit wel wat in. Want Queen was destijds niet echt blij dat dit openluchtconcert op last van ‘de diensten’ eerder dan gepland moest stoppen en dus halverwege moest worden ingekort. Gelukkig zijn er de bootlegs. De hoop is nu gevestigd op één van de laatste ‘grote’ schatten in het live-archief, het optreden in Earl’s Court, juni 1977, met veel daarna niet meer gespeeld werk van de albums A Night At The Opera en A Day At The Races. Hopelijk hebben Roger en Brian die ‘verjaardag’ wél in hun agenda’s van 2017 omcirkeld staan.

Tracklisting On Air:

CD 1 – The Complete BBC Radio Sessions

Tracks 1-4 opgenomen op 5 februari 1973, tracks 5-8 opgenomen op 25 juli 1973, tracks 9-12 opgenomen op 3 december 1973.

  1. My Fairy King
  2. Keep Yourself Alive
  3. Doing All Right
  4. Liar
  5. See What a Fool I’ve Been
  6. Keep Yourself Alive
  7. Liar
  8. Son and Daughter
  9. Ogre Battle
  10. Modern Times Rock ‘n’ Roll
  11. Great King Rat
  12. Son and Daughter

CD 2 – The Complete BBC Radio Sessions:

Tracks 1-3 opgenomen op 3 april 1974, tracks 4-7 opgenomen op 16 oktober 1974, tracks 8-12 opgenomen op 28 oktober 1977.

  1. Modern Times Rock ‘n’ Roll
  2. Nevermore
  3. White Queen (As It Began)
  4. Now I’m Here
  5. Stone Cold Crazy
  6. Flick of the Wrist
  7. Tenement Funster
  8. We Will Rock You
  9. We Will Rock You (Fast)
  10. Spread Your Wings (Deacon)
  11. It’s Late
  12. My Melancholy Blues


  1. My Fairy King [BBC Session / February 5th 1973, Langham 1 Studio]
  2. Keep Yourself Alive [BBC Session / February 5th 1973, Langham 1 Studio]
  3. Doing All Right [BBC Session / February 5th 1973, Langham 1 Studio]
  4. Liar [BBC Session / February 5th 1973, Langham 1 Studio]
  5. See What A Fool I've Been [BBC Session / July 25th 1973, Langham 1 Studio]
  6. Keep Yourself Alive [BBC Session / July 25th 1973, Langham 1 Studio]
  7. Liar [BBC Session / July 25th 1973, Langham 1 Studio]
  8. Son And Daughter [BBC Session / July 25th 1973, Langham 1 Studio]
  9. Ogre Battle [BBC Session / December 3rd 1973, Langham 1 Studio]
  10. Modern Times Rock 'n' Roll [BBC Session / December 3rd 1973, Langham 1 Studio]
  11. Great King Rat [BBC Session / December 3rd 1973, Langham 1 Studio]
  12. Son And Daughter [BBC Session / December 3rd 1973, Langham 1 Studio]