×

Recensie

Rock

07 november 2014

Pink Floyd

The Endless River

Geschreven door: Edgar Kruize

The Endless River Pink Floyd Rock 3.5 Pink Floyd – The Endless River Written in Music https://writteninmusic.com

Twintig jaar nadat The Division Bell verscheen, blieft het de overgebleven Pink Floyd-leden om het bewerkte restmateriaal van dat album uit te brengen als échte zwanenzang van de band. The Endless River is als werkstuk verrassend coherent. De enige kritische vraag die je kan stellen is of dit de juiste manier is om het naar buiten te brengen.

De albums van het post-Roger Waters Pink Floyd zijn vaak als inferieur afgedaan. De laatste jaren is er echter meer waardering gekomen voor met name The Division Bell, een album waarop het tot drietal uitgedunde combo liet horen nog steeds prachtige muziek te kunnen maken. Ze waren dusdanig in vorm, dat er in tegenstelling tot bij eerdere Pink Floyd-albums nog veel restmateriaal is overgebleven. Eerder dit jaar verscheen de 20th Anniversary Edition van The Division Bell en al werkend daar aan, beseften drummer Nick Mason en gitarist/zanger David Gilmour dat het zonde was om dat restmateriaal te laten liggen. Met hulp van onder meer producers Flood en Phil Manzanera gingen ze aan de slag om dat af te maken. Met name omdat het hier het laatste Pink Floyd-werk van de in 2008 overleden toetsenist Richard Wright betreft en men dat met de wereld wilde delen.

Je kan er tamelijk sceptisch over doen en zeggen dat The Endless River het uitmelken van een bandnaam is. Maar zodra de eerste klanken van het album de speakers uit komen golven, wordt de scepsis weggevoerd. The Endles River wordt weggezet als een eerbetoon aan Wright, maar je kan het ook breder trekken. Het luistert als een eerbetoon, een echo zo je wil, naar wat ooit Pink Floyd was. In die zin geeft het in achttien tracks verspreid over vier suites opgedeelde album een bijna weemoedige luisterervaring te noemen. Laat je dus niet afschrikken door de ‘maar’ 3,5 sterren. Hiermee zetten we The Endless River af tegen alle andere klassiekers van Pink Floyd, zoals Written In Music die enkele jaren terug stuk voor stuk besprak. Binnen dat gehele oeuvre is dit slotakkoord en eerbetoon gewoon prima op zijn plek. Ga het dus zeker luisteren en neem er de tijd voor. Bij voorkeur in de schemer. The Endless River zal vervolgens steeds meer van zichzelf prijsgeven.

Elke suite past exact op een plaatkant, The Endless River is qua muzikale opzet eerder een dubbel-LP dan een cd. Het eerste deel (de eerste drie tracks) grijpen terug op het Wish You Were Here-geluid. Fraaie opbouw, slepende synthesizerpartijen, Gilmours gitaar die daar als een walvis over- en doorheen huilt. Onmiskenbaar Pink Floyd en erg pakkend. Het tweede gedeelte schuurt wat meer. Een track als Skins is – zoals de naam al doet vermoeden – erg door tromgeroffel gedreven en luistert wat onrustig weg, waar een nummer als Anisina met een kenmerkend (doch niet door Dick Parry ingespeeld) saxofoongeluid de luisteraar mee terugneemt naar Dark Side Of The Moon.

Het derde segment grijpt het meest terug op ‘moederalbum’ The Division Bell, al is het maar vanwege het met flarden computerspraak door Stephen Hawking gelardeerde Talkin’ Hawkin’, dat thematisch (en qua ‘pay off’ tegen het einde) volledig aansluit bij het communicatiethema van dat album. Tevens schieten binnen dit segment ineens dezelfde kerkklokken voorbij die ook op The Division Bell tussen Lost For Words en albumafsluiter High Hopes klingelden. Tegelijk is het een mooie flashback naar de dagen van Atom Heart Mother. Het door een stokoude opname van Wrights toetsenspel gedragen Autumn ’68 is natuurlijk een subtiele hoofdknik naar diens Summer ’68 op het album met de koeiencover.

Het knappe aan The Endless River is dat het in feite vooral aaneengeregen flarden zijn, nummers zonder kop en staart. Zoals je van restmateriaal mag verwachten natuurlijk. Maar wel op zo’n manier bewerkt en compleet gemaakt met allerhande soundscapes, dat het tóch een geheel is. Het opdelen in segmenten en gelijksoortige tracks groeperen is uitermate effectief. Je mist het gebrek aan zang geen seconde. Sterker nog, als David Gilmour in het afsluitende segment op de allerlaatste track Louder Than Words ineens begint te zingen voelt dat zelfs een beetje dissonant na bijna vijftig minuten instrumentaal rondzweven in het gezelschap van het spook van Pink Floyd.

Je zou (terecht) kunnen beargumenteren dat het ook heel goed als extra schijf bij die dure, maar niks extra’s biedende The Division Bell verjaardagsrelease van eerder dit jaar gevoegd had kunnen worden. De twee albums complementeren elkaar namelijk erg mooi en horen ontegenzeggelijk bij elkaar. Door het echter los te trekken, wordt er aan het restmateriaal meer gewicht gegeven aan het materiaal en dat is op zich ook een terechte overweging die is genomen. Of dit nu écht het laatste is wat we van de legendarische band horen, is nog maar de vraag. Feit is dat The Division Bell terugkijkend een mooi slotakkoord was en dit The Endless River twee decennia later gewoon een erg fraaie toegift is. Een toegift waarin vooral wordt aangetoond dat de Waters-loze Floyd er ook mag zijn en dat met name het toetsenwerk van Richard Wright niet onderschat mag worden binnen deze band. Hij mag dan niet het creatieve brein of de stem zijn geweest, hij blijkt eens te meer het kloppend hart.

Pink Floyd – The Endless River

kant 1:

  1. Things Left Unsaid
  2. It’s What We Do
  3. Ebb And Flow

kant 2:

  1. Sum
  2. Skins
  3. Unsung
  4. Anisina

kant 3:

  1. The Lost Art Of Conversation
  2. On Noodle Street
  3. Night Light
  4. Allons-y (1)
  5. Autumn ‘68
  6. Allons-y (2)
  7. Talkin’ Hawkin’

kant 4:

  1. Calling
  2. Eyes To Pearls
  3. Surfacing
  4. Louder Than Words


  1. Things Left Unsaid
  2. It's What We Do
  3. Ebb And Flow
  4. Sum
  5. Skins
  6. Unsung
  7. Anisina
  8. The Lost Art Of Conversation
  9. On Noodle Street
  10. Night Light
  11. Allons-y (1)
  12. Autumn '68
  13. Allons-y (2)
  14. Talkin' Hawkin'
  15. Calling
  16. Eyes To Pearls
  17. Surfacing
  18. Louder Than Words