×

Recensie

Rock

24 mei 2017

Big Big Train

Grimspound

Geschreven door: Marcel Hartenberg

Uitgebracht door: English Electric

Grimspound Big Big Train Rock 4.5 Big Big Train – Grimspound Written in Music https://writteninmusic.com

Het album Folklore kwam aan bod in het overzichtsartikel over prog dat we vorig jaar schreven om een beeld te schetsen van progressieve rock anno 2016. Nu is het achtkoppig overwegend Britse gezelschap terug met een nieuw album, Grimspound. Waar die naam gekoppeld is zijn oorsprong feitelijk vindt in de Anglosaksische god Grimr, kwam de identificatie met de raaf die voorop de hoes staat, zo nadrukkelijk naar voren in uitingen van fans van Big Big Train (BBT), dat de band besloot de raaf op de hoes dan ook maar Grimspound te noemen. Toeval of niet, Grimr bevond zich altijd in het gezelschap van twee raven.

Het album past geheel in de lijn van de muzikale thematiek van de band: de Britse geschiedenis verdiept als basis voor de teksten en de muziek. Geen verheerlijking van nationalistische aard, veeleer muzikale mini-documentaires die een historisch onderwerp of figuur nader uitlichten. Vertaal je het naar Nederland, dan zou je kunnen zeggen dat de thema’s zouden kunnen ontspringen aan de onderwerpskeuze van het VPRO-radioprogramma OVT, elke zondagochtend te beluisteren op Radio 1. Het is mooi hoe de band vanuit een beschouwende invalshoek dergelijke onderwerpen behandelt en dat weet te doen met muziek die steeds perfect op de beschouwing aansluit.

Als het openingsnummer Brave Captain begint, schetsen de toetsen en gitaar subtiel het beeld dat je een veld voor je ziet waar de hoofdpersoon van het lied, een neergeschoten vliegende aas, captain Albert Ball, overlijdt in de armen van een toevallig passerende jonge vrouw. Daarna belicht de muziek het levensverhaal van de jachtvlieger die weliswaar graag vloog, maar zeker niet hield van het doden van zijn tegenstanders. Piloten, immers ook die hun plicht deden. De jonge David Longdon, de zanger van BBT, zag ooit het standbeeld van de vliegenier en waar zijn fantasie hem eerst vleugels gaf, net als de piloot, verdiepte hij zich later in het leven van de piloot. Een zeer sfeervol muzikaal portret waar de muziek zowel symbool staat voor de vliegervaringen van de kapitein als voor zijn onfortuinlijke lot. De sfeervolle inleiding van het nummer is slechts dat; het instrumentale tussendeel doet je de jaren Zeventig nadrukkelijk proeven, als in muziek die met geduld en aandacht is gemaakt. In de genen van het nummer, in de sfeer zitten elementen die ergens doen denken aan het middenstuk van de klassieker The Last Human Gateway van landgenoten IQ op hun debuutalbum Tales Of The Lush Attic, zeker geen kopie, maar een vergelijkbare sfeer en dat mag een compliment genoemd worden.

De band gaat daarna instrumentaal met het nummer On The Racing Line waar jazz en experimentele progressieve rock naadloos in elkaar opgaan. De piano danst ogenschijnlijk willekeurig op de zeer gedreven partijen van meesterdrummer Nick D’Virgilio en de gitaar klinkt er expressief door heen, tegen een achtergrond van een mooi basloopje. Het nummer is een vervolg op het van Folklore afkomstige Brooklands; beide nummers gaan over snelheidsliefhebber John Cobb die helaas om het leven kwam bij een crash.

Experimental Gentlemen schetst het bestaan van James Cook en van de mannen aan boord die met hem meevoeren om vanuit hun achtergronden, wetenschap en kunst, de reis van ontdekkingsschip Endeavour te duiden. Weelderig omlijst in sfeerbeelden zet de band het verhaal neer. Je kunt je gewoon voorstellen hoe de reis zijn beslag moet hebben gekregen als je de muziek zo hoort. Een heerlijke inleiding waar de fluit en de piano met elkaar strijden om de centrale plaats in te nemen die vervolgens geheel terecht toekomt aan de stem van David Longdon en de viool van Rachel Hall. Het ritme van het nummer geeft het idee dat je een schip over de golven ziet glijden en steeds een keer een extra impuls krijgt. Subtiele koortjes en een heerlijk meanderende gitaar pakweg drie minuten voor het einde van het nummer leiden het subtiele slot in. Een nummer om helemaal te beleven.

Meadowland brengt ons terug in de wereld van “uncle Jack” die we voor het eerst tegenkwamen op English Electric Part One; fraai akoestisch waarin de viool heerlijk aansluit op de gitaren. Zo folky en pastoraal klonk de band niet eerder. Mijlenver weg van het stevig rockende Judas Unrepentant van datzelfde English Electric Part One, tegelijk evenzeer typisch Big Big Train. Dat geldt ook voor Grimspound, het titelnummer, dat houdt zich bezig met de vergankelijkheid van de mens, met de vergankelijkheid van wat we ontdekken en leren en wat er overblijft. The Ivy Gate vervolgens is op dit toch al sterke album een parel waarin de stem van David schittert naast die van Judy Dyble grondlegster van Fairport Convention. Een erg mooi nummer met tempoversnelling in het midden dat folk en progressieve rock in een mix met mooie samenzang bij elkaar brengt.

A Mead Hall In Winter is met meer dan vijftien minuten het langste nummer van het album, afwisseling troef in weer een prachtige muzikale sfeertekening waar de talenten van de band nog een keer uitgebreid gevierd worden. Episch en ondanks de vijftien minuten verre van lang. Er zijn bands en artiesten die in hun uitgesponnen nummers blijven ronddwalen in een en hetzelfde thema; dat vind je bij dit nummer zeker niet. Het meest gevarieerde nummer van het album benut zijn vijftien nummers volop en is terecht een van de parels van het album. Net als de track die erop volgt: in afsluiter As The Crow Flies brengt de band de stemmen van Nick D’Virgilio, David Longdon en van Rachel Hall bij elkaar in een nummer met een donkere muzikale ondertoon dat allengs groeit in dynamiek en kleur.

Amper een jaar na Folklore is er met Grimspound een nieuw album van Big Big Train. Het was bedoeld als een ep, in de slipstream van het vorige album. Met de beleving daarvan nog stevig verankerd in het schrijfproces van dit nieuwe album en de creativiteit zeker zo vloeiend, werd het tussendoortje, oneerbiedig gesproken, een volwaardig album. Niet zomaar: de band heeft met Grimspound een nieuw hoogtepunt toegevoegd aan haar catalogus. De liefhebbers van de band, de zogeheten Passengers, weten wat ze kunnen verwachten: hoge kwaliteit progressieve rock met folk invloeden en herkenbare thema’s in historisch en beschouwend perspectief. Sfeertekeningen én prachtige partijen van alle betrokken bandleden waarbij Rachel Hall met haar vioolspel het meest opvallend naar voren komt. Zeer fraai zijn haar bijdragen op dit album. Ook de samenzang op dit album is weer om door een ringetje te halen. Hoewel het album overduidelijk uit de stal van Big Big Train komt, groeit het met elke draaibeurt en worden de nummers rijker en dieper. Progressieve rock met aandacht voor de wortels van die muzikale stroming, met folk als wezenlijke bijdrage in de koers, dat is wat Grimspound te bieden heeft. Als muziek meer voor je is dan consumptief te gebruiken op de achtergrond, als muziek een verhaal mag vertellen in de teksten én instrumentaal of als je liefhebber bent van progressieve rock, zet jezelf dan eens op het spoor van Big Big Train. Met Grimspound reis je eersteklas in de wereld van Big Big Train.



  1. Brave Captain
  2. On The Racing Line
  3. Experimental Gentlemen
  4. Meadowland
  5. Grimspound
  6. The Ivy Gate
  7. A Mead Hall In Winter
  8. As The Crow Flies