×

Recensie

Pop

18 september 2019

Lana Del Rey

Norman Fucking Rockwell!

Geschreven door: Edgar Kruize

Norman Fucking Rockwell! Lana Del Rey Pop 4 Lana Del Rey – Norman Fucking Rockwell! Written in Music https://writteninmusic.com

Als de albums van Lana Del Rey de afgelopen jaren iets hebben bewezen, is het wel dat ze luisteren als een toverbal. Bij elke luisterbeurt komt er weer een nieuw laagje naar boven. Vandaar dat voor de recensie van Norman Fucking Rockwell! wat meer tijd genomen is. Terwijl overal en nergens met superlatieven wordt gestrooid, is de belangrijkste vraag natuurlijk: ‘Hoe goed is deze plaat nu écht?’

“We both know that it’s not fashionable to love me”, zo klonk het vier jaar geleden op de openings- annex titeltrack van het album Honeymoon. En dat was ook zo. Del Rey had niet aan de verwachtingen voldaan die het poppubliek van haar had. Tenminste, niet in de zin dat ze na haar doorbraakhit Video Games van het debuut Born To Die uit 2012 de ene na de andere platte hit de wereld in slingerde. Ze koos haar eigen pas. Tegelijkertijd haalden muzieksnobs ook de neus voor haar op. De niet op feiten gestoelde vooroordelen bleven vanuit die hoek met name hardnekkig. ‘Wat dacht dat meisje met die door haar vader gekochte carrière wel niet?’ Maar wat door veel mensen in al die jaren werd gemist, is hoe de als Elizabeth Woolridge Grant geboren zangeres langzaam maar zeker werkte aan een prachtig oeuvre. Anno 2019 is ineens het kwartje gevallen en wordt haar nieuwe album overal met luid applaus onthaald.

Terecht? Absoluut. Norman Fucking Rockwell! bevat enkele van de beste nummers die ze ooit opnam. Maar het zijn juist die nummers die ook enorm aan de hype rondom deze plaat hebben bijgedragen. Want in de aanloop naar de release heeft Del Rey al sinds 2018 tracks op de wereld losgelaten en dat zijn stuk voor stuk prijsnummers. Venice Bitch bijvoorbeeld, verscheen op 18 september 2018 (juist, een jaar geleden) al. Het is een prachtige psychedelische folkpopsong die als traditioneel zomersliefdesliedje start en langzaamaan uitwaaiert tot een negen minuten durend psychedisch epos dat aanvoelt als een autorit op een bloedhete dag. Na ruim een jaar verbaast en verrast het nummer nog steeds bij elke bocht die genomen wordt. Fantastisch. Hope Is a Dangerous Thing for a Woman Like Me to Have – but I Have It verschen in januari van dit jaar en dat lat een volkomen andere kant horen. Introvert, bedachtzaam. Alleen piano en stem, alsof Del Rey bij je in de kamer zit en vlak bij je oor mijmert over het leven, over roem, over vergankelijkheid, angsten en daaraan gekoppelde gemoedstoestanden. Het is een aangrijpend eerlijk nummer. In het aangrijpende zinnetje ‘they write that I’m happy, they know that I’m not – but at best, you can see I’m not sad’ zit zo veel verpakt. Een artistiek hoogtepunt. Dat geldt ook voor Mariners Apartment Complex, dat net als Venice Bitch in september 2018 al werd uitgebracht. Waar Del Rey in Hope Is a Dangerous Thing for a Woman Like Me to Have – but I Have It nog haar angst en zwaktes pijnlijk blootlegt, is ze in Mariners Apartment Complex juist standvastig en beresterk. ‘They mistook my kindness for weakness’, zo is de boodschap. ‘Baby, baby, baby, I’m your man’, zingt ze, vrij naar Leonard Cohen, terwijl de prachtig gearrangeerde muziek aanzwelt. En dat mag ze, met genoemde tracks heeft ze zich daadwerkelijk tot het niveau van Cohen en andere muzieklegendes die zich op het snijpunt van poëzie en muziek hebben bewogen.

Dat laatste is wel essentieel als je het hele oeuvre van Lana Del Rey op een rijtje zet. Ze vergelijkt zichzelf op Hope Is a Dangerous Thing for a Woman Like Me to Have – but I Have It met de getroebleerde dichteres Syvia Plath en die vergelijking snijdt inhoudelijk zeker ook wel hout. De teksten van Lana Del Rey hebben een heel eigen universum geschetst. Een Californië waar de zon altijd schijnt, maar nooit warmte afgeeft. Een duistere wereld die onder haar voeten aan het vergaan is, waarin lichtpuntjes de façade overeind houden. Die wereld heeft ze sinds 2012 minutieus opgebouwd in haar teksten en Norman Fucking Rockwell! voelt daardoor aan alle kanten herkenbaar. Die wereld is tastbaar geworden, inzichtelijk. Maar in die herkenning is voor de luisteraar ook de spanning van het ontdekken van die wereld weggevallen. Spanning die in de prijsnummers nog wel heel duidelijk te horen is, maar op tussenliggend werk ineens bekend terrein geworden is. Norman Fucking Rockwell! gaat verbluffend van start, deelt in de finale een emotionele knock-out uit, maar daar tussenin voelt de goeddeels door Jack Antonoff geproduceerde plaat vooral als de ultieme samenvatting van wat we op eerdere albums al hebben gehoord. Je kan er gewoon zelfs een checklist naast houden.

  • Referenties naar Californië en de volledig verrotte Amerikanse droom: check!
  • Referenties naar liedjes van anderen: Check! Life On Mars, Candle In The Wind, Kokomo, Merry X-Mas (War Is Over), Girls Just Wanna Have Fun en meer…
  • Referenties naar popculturele iconen: Check! Genoemde Plath, The Beach Boys en Dennis Wilson, Kanye West, Crosby, Stills and Nash, natuurlijk Norman Rockwell en meer…

Norman Fucking Rockwell! is dus gewoon een héél goed album. Maar is het nu echt zoveel beter als eerder werk? Is het de fype ward? Nee, zeker niet. Sterker, het is eerder een Lana Del Rey die de versnelling even in zijn vrij laat staan. Maar we zijn wel op een punt dat het ineens wél ‘fashionable to love her’ is. Die toverbal met steeds een nieuwe laag lijkt na twee weken draaien toch minder lang te beklijven.

Norman Fucking Rockwell! is vooral een logisch gevolg van wat vooraf ging, maar met een nog tragischer uitgangspunt. Stonden op haar vorige album Lust For Life de diverse gastartiesten nog centraal, hier wordt ze naar mate de plaat vordert alleen maar eenzamer. Deze als samenvatting aanvoelende plaat zou best eens de streep onder de eerste fase in Del Reys carrière kunnen zijn. ‘L.A.’s burning’, zo klinkt het in de finale van in The Greatest. Dat beeld moeten we kennelijk letterlijk zien, want je ziet haar op de cover (met de kleinzoon van Jack Nicholson overigens) op een boot het ruime sop kiezen terwijl aan de horizon het Californië dat we uit haar teksten kennen volledig wordt platgebrand. Het doet uitzien naar het moment dat het schip strandt.



  1. Norman Fucking Rockwell
  2. Mariners Apartment Complex
  3. Venice Bitch
  4. Fuck It I Love You
  5. Doin' Time
  6. Love Song
  7. Cinnamon Girl
  8. How To Disappear
  9. California
  10. The Next Best American Record
  11. The Greatest
  12. Bartender
  13. Happiness Is A Butterfly
  14. Hope Is A Dangerous Thing For A Woman Like Me To Have - But I Have It