×

Artikel

19 oktober 2018

Eurythmics

Eurythmics: Blijven dromen (1982-1983)

Geschreven door: Edgar Kruize

Label: RCA

De release van In The Garden is voor Eurythmics een allesbehalve vlammende start. Om de plaat te promoten gaan Dave Stewart en Annie Lennox nog wel op tour, maar ze moeten op de kleintjes letten. Ze toeren als tweetal omdat ze additionele muzikanten niet kunnen veroorloven. Nu maakt dat hen als optredende band begin jaren tachtig vrij uniek, omdat ze vertrouwen op een keur aan elektronica. Maar de bulk apparatuur is ook een nieuw te overwinnen obstakel, want roadies zijn een kostenpost die ze niet op kunnen brengen. Het gebrek aan succes en het gezeul met loeizware apparatuur eist zijn tol. Dave Stewart moet op een gegeven moment met een klaplong in het ziekenhuis worden opgenomen, Annie Lennox krijgt een geestelijke inzinking. Niet in het minst omdat de manier waarop de band was ontstaan zo atypisch was. Het starten van een band nadat een relatie op de klippen is gelopen, was achteraf bezien dan ook een fout. “Nu lachen we er om, maar het meeste wat is gebeurd was helemaal niet zo lollig”, gaf Dave Stewart een paar  jaar terug in een interview met Britse krant The Guardian toe. “Ik kan geen ander koppel bedenken dat heeft gedaan wat wij deden. Een band starten nádat we uit elkaar gingen. Sonny en Cher deden het precies omgekeerd, die waren beroemd en gingen daarna uit elkaar. Waar wij doorheen gingen was gekkenwerk.”

Pas na het initiële uiteenvallen van Eurythmics begonnen beide (ex) partners pas met het geestelijk verwerken van hun split. Naar verluidt is Annie Lennox’ solohit Why? uit 1992 een open brief aan Stewart. Tien jaar daarvoor is zij met hem echter nog aan het ploeteren. Het gebrek aan financiële middelen maakt dat zij na het komen en gaan van het debuutalbum geen budget meer hebben voor uitgebreide studiosessies.  Zodoende neemt het tweetal een lening om boven een lijstenmakerij in de Londense wijk Chalk Farm een ruimte te kunnen huren waarin ze een thuisstudio realiseren. Hier kunnen ze experimenteren en hebben ze volledige vrijheid zonder dat het direct in de papieren loopt. “Terugkijkend denken we regelmatig ‘hoe hebben we dat allemaal in hemelsnaam voor elkaar gekregen?’ Het was vooral een explosie van creativiteit”, aldus Stewart in The Independent. “We haalden inspiratie uit de mode- en kunstwereld, vooral door de mensen waarmee we in die tijd omgingen. Ik denk dat die wereld in ons herkende dat we boven alles respect voor elkaar hadden als artiesten. Dat had niets te maken met dat ik een man was of zij een vrouw, we waren vooral geobsedeerd door wat we aan het creëren waren. Daarbij heb je een sterke partner nodig, het is als varen in een klein bootje op een woeste zee.”

In hun kleine 8-track studio werken Stewart en Lennox in 1982 niet alleen samen, ze zoeken ook hulp bij onder meer Raynard Faulkner en Adam Williams en proberen uiteindelijk ook met meer personen op de podia te staan. De eerste single die ze na het debuutalbum uitbrengen is This Is The House. Die doet zo goed als niks. The Walk volgt, ook die weet zijn moment niet te pakken. Zelfs Love Is A Stranger flopt. Toch buffelt de band door omdat ze weten dat ze ‘iets’ kunnen bereiken. In januari 1983 verschijnt het album Sweet Dreams (Are Made Of This) en de titeltrack is de doorbraak waar de band zo hard voor heeft geknokt. De titeltrack schiet de Britse hitlijsten in en haalt nipt de eerste plek niet. Het mechanische synthesizergeluid en de onderkoelde stem van Lennox daar overheen zijn de sleutel. “Een diepe synthesizerbasmelodie en het machinale ritme van een drumcomputer lenen zich bij uitstek om er een geëmotioneerde zangpartij bij te verzinnen. De brute kracht van machines roept een heftige reactie bij me op. Waarmee ik niet meteen wil zeggen dat mijn instinct me ingeeft om agressieve muziek te maken; integendeel”, aldus Lennox enige jaren terug in het NRC.

Dat laatste is een tweede sleutel, ondanks alles is Eurythmics altijd menselijk gebleven. “Als ik terugkijk op wat ik schreef en waar ik over zong, dan kan je concluderen dat alles wel een link had met de menselijke staat van zijn”, aldus Lennox eerder dit jaar in The Independent, waarin ze sprak over de eerste worp heruitgaven van hun werk die in april zijn uitgebracht op vinyl. “Veel Eurythmics-werk is tamelijk melancholisch. Ik was depressief in die tijd en die neiging tot depressie heb ik nog steeds. Dus ik had een uitlaatklep nodig om me emotioneel, psychisch en artistiek uit te kunnen drukken. Dat deed ik door schrijven, zingen en optreden.” Nederland pikt de band ook vrij snel op, Sweet Dreams (Are Made Of This) komt in maart 1983 de tipparade binnen en schiet vrij snel door de Top 40 in, met een piek op nummer 9. Het gelijknamige album begint in april zijn klim de Nederlandse albumlijst in, met en piek op nummer 11. Daarna gaat het hard, terwijl Sweet Dreams (Are Made Of This) nog een grote hit is, komt Love Is A Stranger ook weer opnieuw uit, ditmaal sprint het nummer wel in rap tempo de hitlijsten in, met een piek op nummer 13 in de Nederlandse Top 40. Door de iconische clips van met name deze twee nummers, clips die niet van MTV af te slaan lijken, wordt de band wereldwijd opgepikt en is Annie Lennox in één klap een stijlicoon. Eurythmics’ naam is gevestigd, nu is het doorpakken geblazen!