×

Recensie

Klassiek

18 februari 2013

– Liederen van Schönberg, Berg en

Früh

Geschreven door: Carl Puhl

Uitgebracht door: Lawo Classics

Früh Klassiek 4 Früh – Liederen van Schönberg, Berg en Webern Written in Music https://writteninmusic.com

Wenen was aan het eind van de negentiende eeuw een bruisend cultureel centrum; enkel Parijs was een rivaal voor zijn status. In Wenen woonden en werkten onder andere Gustav Klimt, Sigmund Freud, Arthur Schnitzler, Gustav Mahler, Ludwig Wittgenstein, Oskar Kokoschka, Theodor Hertzl en Egon Schiele. Een bruisende stad met een bijzondere reputatie. Onder leiding van Arnold Schönberg ontstond er een nieuw muzikaal geluid waar niet iedereen even blij mee was. De premiere van zijn eerste strijkkwartet zorgde voor een schandaal en daar zou het niet bij blijven. Toch bleek de Tweede Weense School een blijvende invloed voor klassieke muziek in de daaropvolgende eeuw.

In de herfst van 1904 verscheen een advertentie in de Weense Neue musikalische Presse waarin Arnold Schönberg meldt dat hij studenten in compositie, harmonie en contrapunt aanneemt. Anton von Webern en Alban Berg melden zich beiden en worden aangenomen. Berg was zo arm dat hij zijn lessen niet kon betalen, maar zijn broer Charley bezocht de leraar met zijn broers composities. Nadat hij deze zorgvuldig had onderzocht besloot Schönberg Alban Berg gratis te onderwijzen.

Voordat Alban Berg bij Schönberg in de leer ging had hij echter al een grote hoeveelheid liederen gecomponeerd. Twee delen Jugendlieder behoorden tot zijn repertoire. De liederen waren allen gebaseerd op werken van zowel klassieke als moderne dichters. Terugkerende thema’s waren liefde, verlangen, natuur, nacht en dromen. Ook de Acht Frühe Lieder van Anton Webern waren geschreven voor hij Arnold Schönberg leerde kennen. Net als Berg schreef ook hij zijn liederen op basis van gedichten en in de muzikale taal van klassieke componisten als Schumann, Wolf en Strauss.

Früh bevat een selectie van dertien Jugendlieder van Alban Berg, de Vier Lieder op. 2 van Arnold Schönberg en de Acht Frühe Lieder van Anton Webern. Dit zijn allemaal werken van voor de muzikale revolutie, waarin een nieuw tonaal geluid ontstond door de zogenaamde twaalftoonstechniek van Arnold Schönberg. De werken op deze CD van Lawo Classics worden gezongen door de mezzo-sopraan Marianne Beate Kielland en gespeeld door de pianist Nils Anders Mortensen. De stem van Marianne Beate Kielland is vol en wollig, haar articulatie is ondergesteld aan haar stemgeluid, waardoor de tekst niet altijd te volgen is. De emotie en de atmosfeer van het werk krijgen hierdoor meer de nadruk, waardoor haar zang meer op musiceren lijkt. Het spel van Nils Anders Mortensen is overeenkomstig stemmingsvol en ondersteunend aan de stem van Marianne Beate Kielland. De sfeer is donker en somber, maar wat wil je met thema’s als tragische liefdes, dood en de nacht?



  1. Fraue, Du Süsse
  2. Über Den Bergen
  3. Tiefe Sehnsucht
  4. Er Klagt, Daß Der Frühling So Kurz Blüht
  5. Augenblicke
  6. Winter
  7. Am Strande
  8. Traurigkeit
  9. Hoffnung
  10. Spaziergang
  11. Flötenspielerin
  12. Erster Verlust
  13. An Leukon
  14. Erwartung Op. 2 No. 1
  15. Schenk Mir Deinen Goldenen Kamm Op. 2 No. 2
  16. Erhebung Op. 2 No. 3
  17. Waldsonne Op. 2 No. 4
  18. Tief Von Fern
  19. Aufblick
  20. Blumengruß
  21. Bild Der Liebe
  22. Sommerabend
  23. Heiter
  24. Der Tod
  25. Heimgang In Der Frühe