Steve Lacy (1934-2004) en de sopraansaxofoon vormen een onverbrekelijke eenheid. De sopraan is een uitbundig dans-instrument, een kwak-kwak-kwak -instrument en het instrument van de hogere sferen. Het eerste is de basis, het derde is tegenwoordig het meest voorkomende geluid en wat in het midden zit, dat is voor diegenen die zich door de inventiviteit en schoonheid door moeder natuur willen laten leiden. Het beroemde eenden-stuk van Lacy mag dan ook op een Lacy-album niet ontbreken – hier met altsax plus gedempte trombone klinkt het alsof een oudere woerd achter een jonge eendenmeid aangaat en zich scene zet. Duck wordt direct gevolgd door een schommel-swingend Dutch Masters opgedragen aan Spike Jones & The City Slickers. De piano krijgt een beurt en struikelt gekund net niet over zijn eigen voeten waarna de tocht met monter getonter voortgezet kan worden. Dan krijgen we nog een gave altsax-excursie totdat deze uiteindelijk ook begint te stuiteren. Ja, het stuiteren … er komen wel veel e gezouten pinda’s langs. Steeds anders dat wel. Het is toch wel het beste stuk van het geheel!

Dan wordt het engig in I Feel A Draft (opgedragen aan Mal Waldron) met rondsluipende djinns en houterkarbouters uitgebeeld op viool en de weirde vintage-elektronica van de lyricon. Die was al in het nog heel wat heftiger The Wire, opgedragen aan Albert Ayler, te horen. En daarmee niet genoeg want inmiddels zijn we bij The Whammies aanbeland die als een horde boe-boes binnenvallen, over elkaar heen vallen, in extase vallen.

Whammies? “Evil-Eye Fleegle is th’ name, an’ th’ ‘whammy’ is my game. Mudder Nature endowed me wit’ eyes which can putrefy citizens t’ th’ spot!. There is th’ ‘single whammy’! That, friend, is th’ full, pure power o’ one o’ my evil eyes! It’s dynamite, friend, an’ I do not t’row it around lightly! … And, lastly – th’ ‘double whammy’ – namely, th’ full power o’ both eyes – which I hopes I never hafta use.” (Al Capp’s (1909-1979) Lil Abner comic)

Na trombone-interventie lijkt redding nabij. Wat een rust en helderheid bij het slenterend-fluitende Locomotive van Monk dat de finale met een gave altsax- en piano-solo inluidt en over de gehele linie consequent harkerig gespeeld wordt.

The Whammies, dat zijn Jorrit Dijkstra – alto sax, lyricon, analog electronics. Pandelis Karayorgis. piano, Jeb Bishop, trombone, Nate McBride, bass, Han Bennink, drums en als gaste violiste Mary Oliver. Een heel album met Lacy-repertoire plus een afsluitende Monk. Het is gevarieerd, kundig, licht met goede swing, een hoop originele inventiviteit en innemende eigenheid. Na dit mooi in de geest van de meester uitgevoerde is het nu wachten op The Whammies’ geheel eigen ding.