×

Concert

21 januari 2017

Brussels Jazz Festival 2017

Phronesis ook weer op Brussels Jazz een fenomeen

Geschreven door: Dick Hovenga

In de late middag rondlopen in het fraaie Flagey en de muziek horen die op de avond op drie verschillende plekken te horen zal zijn gaf het al duidelijk aan: Qua diversiteit zou dit een heel bijzondere avond worden. De beukende drums van Tom Skinner en Seb Roachford ratelend vanuit de lobby met Leon Cross’ tuba en Shabaka Hutchtings’ sax daaroverheen klonken al vet en onoverkomelijk. De minimale klanken van Nik Bartsch Mobile in de grote zaal stonden daar dan weer volledig haaks op. Esoterisch bijna. Alleen dat drumwerk van Anton Eger in de benedenzaal maakte daarnaast al duidelijk dat we ook met het optreden van Phronesis een andersoortig en erg bijzonder optreden zouden gaan krijgen. Drie bands, drie verschillende muzikale instellingen, één bijzondere avond.

Voor het optreden had Eger me verteld dat hij zes weken op vakantie was geweest en zijn drumsticks niet had opgepakt. Gewoon even zes weken niets aan drummen had gedaan. Dat de percussie 90% van de bloedstroom door zijn lichaam bepaalt werd echter vanavond weer een helemaal duidelijk. Eger voelde zich als een vis in het water en ging als een kind dat alles wil uitproberen tekeer. Wat een ongelooflijke drive gaf hij het trio, dat natuurlijk met Jasper Høiby op bas en Ivo Neame op piano al een weergaloze basis heeft. In de benedenzaal van Flagey schreef het trio maar weer eens geschiedenis. Een mooi diverse setlist, fabelachtig spel, een enorme drive, superveel plezier, een muzikaal onovertroffen drie-eenheid, leverde een optreden op dat eens te meer bewees dat Phronesis geen gelijke kent. Ik heb het trio heel vaak zien spelen en elke keer weten ze me weer volop te verrassen. Geen optreden klinkt hetzelfde, ze blijven elkaar optimaal uitdagen om steeds tot iets nieuws te komen. Dit was het eerste optreden in twee maanden en het knalde er weer vanaf. Ronduit indrukwekkend.

Net als de dag ervoor met Drifter, lag er op het concert daarna dus wel wat druk om indruk te maken. Het was een heel slimme zet van de programmering om er iets heel anders achteraan te zetten dus. Nik Bärtsch’s Mobile Extended trekt naar het nieuwe klassiek met veel lang uitgesponnen minimale muzikale structuren. Even iets heel erg anders dus en omdat de concerten naadloos aansloten was er wel even wat overtuigingskracht nodig om de omschakeling te maken. Maar het moet gezegd: Bärtsch wist met zijn grote band (2 percussionisten en een allesblazer naast hemzelf op de piano) al snel een serene sfeer in de grote zaal neer te leggen en het publiek muisstil te krijgen.

De band speelde vooral muziek van het laatste album Continuum en bouwde het concert in twee fasen op. Eerst met Mobile (met de opzet zoals eerder besproken) en voor het tweede gedeelte van het concert met zes strijkers daarbij. Het bracht gelijk een extra dynamiek en warme intentie. De muziek van Bärtsch’s Mobile heeft niet zozeer een jazz basis, al wordt hij daar wel vaak, om mij onbekende redenen, ingestopt. De Zwitser zit echt helemaal in de minimal hoek. Niet alleen met die minimale repeterende muziek maar juist ook door hun podiumpresentatie. Sober, bijna onopvallend, in zwart gekleed bouwen ze de composities op waarbij ze eigenlijk nooit tot een climax komen. Laag over laag opgebouwd moet die sfeer je in de compositie trekken. Typisch muziek dus die je vanaf het begin moet pakken. Als dat lukt heb je een geweldige avond.

De band treedt als het ware vanuit een geïsoleerde plek binnen het universum naar buiten, waardoor het ook iets afstandelijks krijgt voor de niet-begrijpenden. Maar Bärtsch is dan juist ook de man die na het optreden optimaal de tijd voor zijn liefhebbers neemt. Zijn signeersessie was de langstlopende van de week en hij verkocht een flinke bak vol albums, zowel cd’s als vinyl. Noem het Bärtsch’s World. Hij is nu eenmaal geen muzikant die zich na het optreden in het feestgejoel in de menigte beweegt.

Tja, dan staat Sons of Kemet (SOK) daar weer volledig haaks op. De sound van SOK is vol in je gezicht met dik stuwende ritmes, die als pompende bas klinkende tuba en dat spetterende saxspel van Hutchings. Het is steeds weer opwindend om de band uit zijn bol te zien gaan en het publiek daar zo goed in mee te krijgen. Want waar je ook komt, dat gebeurt echt altijd. Overrompelend is het sleutelwoord, zowel in presentatie als in geluid en volume.

Sons of Kemet speelt een erg slim gevonden mix tussen basis New Orleans en het originele Afrika en weten daarmee het publiek ook vanavond al snel volledig van hun sokken te blazen. De lobby was nog niet eerder zo vol en bleef ook vol tot de band met een spetterende finale afsloot. Het publiek was, zoals bij elk optreden dat de band geeft, super enthousiast en volop aan het dansen. Prachtafsluiter dus voor de vrijdagavond van het laatste weekend Brussels Jazz.

Brussels Jazz 2017: