Steeds meer recentere titels worden door de remasteringblender gehaald, waar het bij al dat geremaster in de meeste gevallen gewoon gaat om vooral de volume-instelling van oorspronkelijke opnames van een extra powerboost te voorzien en er nog wat extra equalizing aan toe te voegen. Dat mondt in de praktijk veelal uit in een opgepompte digitale diarree, die de oorspronkelijke opnames vaak geen eer bewijzen. Remastering is een secuur klusje, dat verder gaat dan enkel de mastertape afstoffen en opnieuw spannen en als een dolle stier maar wat aan de potmeters van de mengtafel gaan zitten draaien om een nog net niet overstuurd, maar vooral overspannen geluid te creëren, dat op een beetje installatie klinkt als doorweekt stuk karton en vooral een geseling van de trommelvliezen is. Maar omdat voor platenmaatschappijen het remaster concept één van de laatste strohalmen zijn om de backcatalogue nog eens een keer winstgevend te kunnen herexploiteren, verschijnt de ene na de andere overbodige heruitgave.

Ook de vroege albums van Jamiroquai werden aan de onverbiddelijke remasteringbehandeling onderworpen en verschenen de eerste drie albums (Emergency On Planet Earth, The Return Of The Space Cowboy en Travelling Without Moving) als 2CD-DeLuxe Editions, wat tegenwoordig veelal synoniem is aan de geremasterde versie van het album, aangevuld met een bonusdisc met remixen, b-kantjes, demo’s en live-opnames. En voor dergelijke uitgaves gelden slechts twee criteria om niet in de bak overbodig terecht te komen: een onberispelijke geluidskwaliteit en een juiste selectie van het meest interessante non-album materiaal, dat veelal her en der verspreid is verschenen. Omdat er geen nieuwe fysieke geluidsformaten meer zijn ontwikkeld na de CD (inclusief SACD en DVD-Audio) moet de industrie wel komen met nieuwe verdienmodelletjes en zijn zo compleet mogelijke heruitgaven van eminent belang om de veelal midpriced overstock te kunnen overvleugelen en nieuw publiek aan te boren. En het zijn albums van óf gearriveerde en nog niet uitgespeelde óf uitgerangeerde artiesten, die soms met zware promotiecampagnes uitgerust worden om die broodnodige omzet te behalen, die voor maatschappijen maar steeds moeilijker en moeilijker te realiseren is met hun reguliere activiteiten. En nu steeds meer mensen streamen en afstand nemen van het fysiek product, wordt het ook steeds een grotere uitdaging om dat tastbare product overeind te houden. Met kaskoeien van toen moet nu toch ook nog wel wat omzet behaald kunnen worden is dan vaak het uitgangspunt en gedachte. Kaskoeien zoals Jamiroquai. En het is dan de opgave om ongehavend de analyse en beoordeling goed af te ronden.

Jamiroquai lijkt bij een vluchtige blik nog niet eens zo gek lang bezig te zijn, maar zijn debuutalbum Emergency On Planet Earth is toch alweer meer dan 20 jaar oud. En de release van dat album lijkt nog vers in het geheugen gegrifd: een opvallende stem van een opvallend uitgedoste jongeling die een opvallende kijk had op wat zich allemaal in de wereld afspeelde. Vergelijkingen met een jonge Stevie Wonder werden gemaakt en werd Jay Kay gezien als een volstrekt uniek talent, dat in die tijd met niks anders vergeleken kon worden. Het was het begin van de acid jazz. Aparte, wijdebroekspijpendansmuziek, dat vooral in Engeland zich als een komeet verspreidde. Niet snel na de UK viel Nederland voor die rare, maar zeer dansbare vintage klinkende muziek, waarbij het er soms op leek dat er een nieuw soort hippie aan het ontstaan was. Emergency On Planet Earth is meer dan 20 jaar na release nog steeds een monumentaal ijkpunt. En ook de opvolger The Return Of The Space Cowboy borduurde voort op dat verpletterende debuutalbum. Dezelfde sfeer, dezelfde knetterende hasjlucht en dezelfde daarbij behorende stonede sfeer. Het was inderdaad de terugkeer van outer space met die wazige Jay Kay. Opnieuw leverde de Brit een puik album af.

Jamiroquai bleek een blijvertje te zijn, die een livesensatie bleek te zijn, de media goed kon bespelen, charismatisch was, nog immer beschikte over die aparte stem en ook nog eens een vlotte pen had, waar de ene hit na de andere uit vloog. Zonder de kwaliteit en muzikaliteit uit het oog te verliezen. En inmiddels was het 1997 en was daar het derde album. Dat een kentering bleek te zijn in de muzikale richting van het collectief, maar ook een doorontwikkeling van het merk Jamiroquai.

Met het derde album Travelling Without Moving werd steeds meer afscheid en afstand genomen van de altosfeer, die toch wel de eerste twee albums kenmerkten. Ja, die didgeridoo maakte nog steeds onderdeel uit van de sound, maar de opener Virtual Insanity liet een compacte, funky Jamiroquai horen en was deze ook als single uitgebrachte track representatief voor alles waar Jamiroquai nu voor stond: een hitmachine, met nog steeds die unieke, soulful funky sound, maar de nummers waren vierkanter, probeerde de band een steeds breder publiek te bereiken, werden de clips gladder en begon Jay zich steeds meer te gedragen als een popster. Een attitude die ver afstond van die van enkele jaren geleden, toen de man in kwestie een reïncarnatie was van een soort indiaan die zich boos kon maken op de mensen die de aarde naar de kloten aan het helpen waren met zinloze consumptie en alles wat daar negatief aan was. Maar Jay had de afgelopen jaren veel geld verdiend en kon nu doen wat ‘ie altijd wel cool vond: in dure sportauto’s rijden, aanpappen met fotomodellen en zijn neusschotsen naar de ratsmodee helpen. Jay was big business en het geld wat de kleine druktemaker verdiende moest worden uitgegeven aan mooie spullen. Van de andere kant: geef hem eens ongelijk …. De neohippie van toen was ook maar een gewoon mens en materialisme is goed was het devies. Waarvan akte. Jay bleek een grootverbruiker. Maar gelukkig hadden zijn niet-muzikale fratsen niet de boventoon en was Jamiroquai vooral een leverancier van lekkere dansmuziek, die steeds ongecompliceerder werd.

Travelling Without Moving is nog niet eens zo’n oud album: het album verscheen in 1996 en klinkt bijna zeventien jaar later nog lang niet gedateerd of outdated. Dat komt ook omdat Jay zijn muziek levendig houdt door regelmatig op te treden en nog steeds muziek uitbrengt, maar ook een vaste schare liefhebbers heeft, die wel ervoor zorgen dat zijn muziek onder de aandacht blijft. Bovendien is zijn sound in de loop van de jaren niet écht veranderd en klinken zijn actuele nummers niet veel anders dan wat toen allemaal verscheen.

Ook wanneer dit album wordt beluisterd en beoordeeld in de historische context is het nog steeds een sterke verzameling tijdloze nummers, die zich weliswaar afspelen in een conservatief segment, maar nergens oubollig of te retro klinkt. De dansbaarheid staat ook op Travelling Without Moving nog steeds voorop en wordt er naar behoren gemusiceerd. Wat Jamiroquai’s albums overeind houdt is dat er beheerst met electronica wordt omgegaan: een euvel waar veel albums op de tijdlijn op sneuvelen doordat de sound té gedateerd klinkt. Jamiroquai’s muziek grijpt ook op dit album terug op de geschiedenis van de zwarte muziek, maar worden de invloeden heel subtiel vermengd met een volstrekt eigen sound, die op Travelling Without Moving verder wordt uitgewerkt.

Het album is in de Jamiroquai-canon essentieel vanwege meerdere redenen. Omdat de liefhebbers van het eerste uur steeds meer afhaakten, doordat de muziek te mainstream werd, maar dat verlies werd gecompenseerd door nieuwe aanwas en Jamiroquai – ondanks dat er geen nummer 1 hits werden gescoord – nog steeds overeind blijft en garant stond voor dikke albumverkopen. Concerten zijn anno nu nog steeds goed bezocht en kent de band niet echte verkoopflops. Constante kwaliteit, zonder vernieuwing en dat al jarenlang: dat is de basis van de band, waar met Travelling Without Moving de basis voor werd gelegd.

Als geheel is het nog steeds een zeer genietbaar album, met Cosmic Girl, Alright, High Times, het titelnummer en het niet op de tracklisting vermelde Funktion de absolute uitschieters zijn. En dat nog steeds zijn. Nummers die nog steeds niet vervelen en met plezier hun rondjes maken in de CD-speler.

De bonusdisc bevat remixen van Virtual Insanity, Alright en High Times, enkele b-kantjes en live uitvoeringen van Virtual Insanity en Alright. Voer voor de liefhebber, die deze tracks al in de kast heeft staan. Maar of mensen die het album al hebben, voor deze extra disc weer de beurs zullen trekken is twijfelachtig. Alhoewel de bonusdisc mooi meegenomen is, ontbreken toch essentiële tracks, zoals de Todd Terry USA remixen van Alright, de moeilijk verkrijgbare Full Intention DMC mix van Cosmic Girl en de Roger Sanchez USA mixen van High Times. Dat zijn dan weer ernstig gemiste kansen, want deze bonus discs moeten volledig zijn. En dat zijn ze helaas ook nu weer niet. En al is er voldoende is verzameld op deze nieuwe uitgave, wordt de behoefte toch niet helemaal bevredigd.

Alhoewel het maar de vraag is of de gemiddelde Jamiroquai-liefhebber vanwege een verbeterde (lees: volumeboosted) geluidskwaliteit het album nog eens een keer zal aanschaffen is twijfelachtig, maar wie het wel belangrijk vindt: de dynamiek is vergroot, het geluidsniveau is met enkele db’s verhoogd, maar ten opzichte van de originele versie zijn het marginale verschillen en is het zeker geen hi-end. De remastering is in dit geval vooral een marketinggebeuren, zeker omdat het bij Jamiroquai gaat om de muziek en minder om een uitgekiend productieproces. Dat neemt echter niet weg dat Travelling Without Moving een lekker vintage analoge sound heeft, zonder te gekunsteld te willen zijn. En nog steeds als zodanig klinkt.

Jamiroquai’s derde album is ook nu nog een zeer genietbaar album en kan zeker worden gezien als een overgangsalbum naar een tijdperk en fase van Jamiroquai’s muzikale carrière waar commercie een steeds grotere rol ging spelen en steeds minder verwijzingen waren naar het beginjaren van de band en zijn charismatische zanger. Vanuit commercieel perspectief gezien noodzakelijk, maar de balans sloeg nooit door naar de verkeerde kant, omdat Jamiroquai nooit een sellout van zichzelf is geworden. Kwaliteit bleef voorop staan. Of de liefhebbers van het eerste uur de ingeslagen weg nu leuk vonden of niet, Jay kocht van al die verdiende ponden nog maar een paar hypercars. En geef hem eens ongelijk ….

Tracklisting Travelling Without Moving:

Disc1

1. Virtual Insanity
2. Cosmic Girl
3. Use The Force
4. Everyday
5. Alright
6. High Times
7. Drifting Along
8. Didjerama
9. Didjital Vibrations
10. Travelling Without Moving
11. You Are My Love
12. Spend A Lifetime
13. Funktion

Disc2

1. Virtual Insanity – Salaam Remi Mix
2. Cosmic Girl – Quasar Mix
3. Alright – Alan Braxe and Fred Falke Remix
4. High Times – Sanchez Radio Edit
5. Do You Know Where You’re Coming From – Full Horns Mix
6. Bullet
7. Slippin’ ‘N’ Slidin’
8. Hollywood Swinging
9. Alright – Live At The Verona Amphitheatre
10. Virtual Insanity – Live At The Verona Amphitheatre