×

Concert

17 november 2017

(H)eerlijke Berenmuziek in Antwerpse Rataplan

Geschreven door: Philippe De Cleen

Steiger/De Beren Gieren, een intrigerende double bill in een goed gevulde Antwerpse Rataplan. Zoals steeds: een warme ontvangst en een zéér fijne lokatie. En last but not least twee jazzgroepen die mee de toon van de boomende jazzscène zetten.

Het Gentse jazztrio Steiger, bestaande uit pianist Gilles Vandecaveye-Pinoy, bassist Kobe Boon en drummer Simon Raman, bewees in het verleden (o.a. tijdens de Breathings in Rataplan, op STORM Festival,..) al dat het best wat waard is. Dat heeft veel te maken met de erg eigenzinnige manier waarop de groep speelt. Via zelfgepende composities laten zij horen dat jazz, rock en improvisatie probleemloos naast elkaar kunnen bestaan. Beste bewijs? Hun debuut EP en het recent uitgekomen And Above All (El Negocito), waarmee ze stilaan tot het allerbeste van de Belgische jazz gerekend mogen worden.

Eens de lichten doofden begon de groep eraan, zonder al te veel poespas en met veel concentratie. Intro/Part One werd ingeleid met zacht aftastend drumwerk, dromerige pianolijnen en krassende uithalen op contrabas. Steiger verstaat de kunst om traag op te bouwen, plotse en onvoorziene wendingen te nemen en van hun optredens een échte gebeurtenis te maken.

De jonge, fris voor de dag komende groep weet immers hoe ze losjesweg met traditionele(re) jazz als inspiratiebron een nieuwe, tot de verbeelding sprekende sound kan bedenken. Neem alleen al die vaak erg geestige songtitels met een hoek af, zoals onder meer Herfst Is Een Schijtseizoen dat goed is voor een gniffellachje. Daarmee bewijst het trio dat het niet voor een gat te vangen is. In hun unieke groepsgeluid hoor je talloze invloeden, maar wat overblijft is toch vooral iets dat bijzonder origineel en inventief uit de verf komt.

Steiger liet met composities als het kwieke Saint Roch een erg levendige en krachtige indruk na en varieerden tussen vitale avant-garde rockpassages met aandacht voor de rol van het moment, intiemere momenten en alles daartussen (random piano noises,..). De groep doet nog enkele concerten op hun Jazzlabs tournee aan (o.a. N9, Eeklo) en speelt op 24 november in double bille met The Thing (Handelsbeurs, Gent), mis dat zeker niet.

En dan was het aan De Beren Gieren, alweer een trio dat telkens weer over de tongen rolt als het over de boom van de Belgische jazz gaat. Niet onterecht overigens, de groep werkt zich immers elke keer in het zweet om er iets van te maken en met het nieuwe Dug Out Skyscrapers solliciteert het probleemloos naar de eindejaarslijstjes. Ook live bleef het nieuwe materiaal geweldig goed overeind, zo bleek al gauw. De lichten werden gedimd en de groep ging van start met een onaards klinkende titeltrack uit de plaat.

Met Fulco Ottervanger hebben ze trouwens een bijzonder veelzijdige frontman in de rangen. Die is momenteel in de weer met de voorbereidingen voor een nieuw project dat The Isle Of Life’ gaat heten, met Rachmaninovs’ The Isle Of The Dead als inspiratiebron. Het illustreert goed hoe de Gentse stadscomponist steevast ogen en oren openhoudt voor nieuwe impulsen en als het erop aan komt best gewaagde en gedurfde ideeen.

Tezelfdertijd is net dat waar ook De Beren Gieren over gaat. Zo bijvoorbeeld speels avontuur, onbeschrijfbaar genot en een alerte attitude voor wat er op maar op hen afkomt. Niet toevallig is De Beren Gieren ook een groep die net als Steiger speelt met humor. De lach en de traan, zeg maar. Ook de manier waarop ze een idee helemaal kunnen doordrijven. Neem nu bijvoorbeeld The Detour Fish, de knappe liveregistratie van een optreden in Lubljana met de Portugese trompettiste Susana Santos Silva) of voorganger One Mirrors Many die slechts staalkaartjes vormen van een eigenzinnige band die ten volle plezier belichaamt.

Met hun gedrietjes weten ze telkens weer het nieuwe te omarmen. Tijdens het optreden speelde de groep vooral nieuw werk uit Dug Out Skyscrapers  (Weight Of An Image, een qua feel treurig De Belofte Treurwals dat uitgroeide tot een van de vele hoogtepunten in de set,..), maar er kwam ook wat ouder materiaal (o.a. het spannende en dwarsliggende Rebel Jazz To Rebel Against) aan te pas. Wat ons vooral trof was de manier waarop dit trio de donkere kanten opzocht (Distrusters) en meer dan ooit gebruik maakte van kille elektronica.

Het trio schepte al van meet af aan een eigen geluidswereld waarin het heerlijk vertoeven was. Zo maakte de groep handig gebruik van het podium met een lichte, speelse inkleding die erg eigen is. Tezelfdertijd had je ook de indruk dat die wereld beheerst werd door wit-, zwart- en grijsachtige tinten (een echo van de esthetiek van Wim Wenders’ ‘Wings Of Desire’). De groep bood een hen kenmerkend spel met paradoxen (‘archaelogists of the future’) en een naadloos zoeken van structuur en vrijheid. Het leverde bedwelming op, zoals tijdens de druggy titeltrack, maar ook een creatief spel waarin verbeelding en humor de vrije loop kreeg. Zoals tijdens Oude Beren dat over verval en ouderdom gaat, maar ook over hoe verleden en toekomst samenhangen. Iets verderop Voorlopige Dagen, de verklanking van een zachtjes neerdwarrelen op het groene gras. En dat na een keiharde jazzhigh.

De Beren Gieren mag dan wel een Belgische band zijn, het karakter is vooral internationaal. Zodoende maakten we hier in de kleine, maar uiterst gezellige Antwerpse Rataplan een ronduit fantastische double bill mee, met als heerlijke bis Koekjes ’s Nachts. De Belgische jazz is niet alleen springlevend, ze kan ook best de concurrentie met het buitenland aan (QOTSA speelde in het Sportpaleis, in de Roma was het aan de Waterboys). In de Rataplan: héérlijke Berenmuziek dus waar we maar niet genoeg van kregen.