Tot maart van dit jaar was het nog niet helemaal zeker of de 45^ste editie van Moers Festival, traditioneel in het Pinksterweekend, kon plaatsvinden. Maar met subsidie uit Berlijn en het besluit van de gemeenteraad van Moers in maart was er definitief groen licht voor het vierdaagse festival, dat internationaal bekend staat om de vernieuwende programmering.  Wij waren erbij op zaterdag, de tweede festivaldag in de Duitse plaats, niet zover van Venlo en vlakbij Duisburg.

Sinds drie jaar vind het plaats in de festivalhal, die in de plaats is gekomen van de grote tent die jaren daarvoor de bühne vormde. Met deze weersomstandigheden geen overbodige luxe. Het is koud in Moers, net zoals in Nederland, een tegenvaller voor de vele festivals die traditioneel met Pinksteren plaatshebben.

De eerste act op zaterdag is voor het uit Köln afkomstige Subway Jazz Orchestra. De big band ontleent zijn naam aan de bekende discotheek Subway, van waaruit vroeger WDR televisie regelmatig jazzconcerten uitzond. In het inmiddels gerenoveerde pand treedt sinds 2013 het muziekcollectief op, waar het Subway Jazz Orchestra uit is ontstaan. Het collectief bestaat uit de voorhoede van de jonge Keulse jazzgeneratie en staat onder leiding van dirigent en componist Tobias Wember, die voor het orkest het stuk State of Mind schreef, dat in Moers ten uitvoer wordt gebracht. Een indrukwekkende compositie, bestaande uit een aantal delen met rustige stukken, ingetogen maar ook energieke snellere ingrediënten. In 2015 ontving Wember voor het werk de WDR Jazzpreis voor compositie. Het is een prachtig geheel aan mooi thema’s, harmonieën, solo’s en ritme werk, dat knap wordt uitgevoerd en van a tot z boeit.

Geheel van andere orde is het optreden van Kaja Draksler (piano) en Susana Santos Silva (trompet). Kaja Draksler is in Slovenië geboren, maar woont en werkt inmiddels in Amsterdam. Susana Santos Silva komt uit Porto en is en zeer begaafde trompettiste. Ze werkt onder anderen met De Beren Gieren. Beiden musici zijn klassiek opgevoed en zijn de weg ingeslagen van geïmproviseerde muziek. Op gecomponeerde thema’s wordt volop geïmproviseerd. Échte improvisatie, waardoor geen één concert het zelfde is. Een verrassend klankspel, waarbij gebruikmakend van verschillende technieken alles uit hun instrumenten wordt gehaald. Zo bespeelt Draksler onder andere de snaren in de vleugel met mallets, met een prachtig resultaat in klank- en percussiespel. Draksler en Santos Silva zijn prima op elkaar ingespeeld, getuige de interactie die plaatsvindt met de vrije improvisaties. De volle hal is af en toe muisstil, het werk van het duo is betoverend en spannend, waarbij het varieert van verstilde en ingetogen passages tot erupties van energie en expressie. Niet alleen de muziek, maar ook de performance met de mimiek is een mooi schouwspel.

Het derde optreden wordt eveneens door een duo verzorgd, deze keer is het de beurt aan Maja Osojnik (zang, dj, electronics) en Patrick Wurzwallner (drums). Eigenlijk is het een trio, want sound engineer Christina Bauer heeft een belangrijke rol, ook al is ze niet direct zichtbaar. Osojnik, evenals Draksler afkomstig uit Slovenië, werkt en woont in Oostenrijk. Een eigenzinnige combinatie, zang, electronics en akoestische drums met  verrassend werk waar enorm veel pit in zit. Maar ook serene momenten met klankschaaltjes op de drumset, die speels samenklinken met vibrerende en interfererende tonen die Osojnik uit haar uitgebreide speeltafel tovert, waarbij een simpele stemvork de elektronica aanvult.  Het is niet in een hokje te vatten en het fascineert van de eerste tot laatste klank.

De Amerikaanse multi-instrumentalist Jeremy Flower heeft in Moers de Europese primeur van zijn project The Real Me, dat hij uitvoert met zangeres en violiste Carla Kihlstedt, Mathias Bossi op drums, Eliot Krimsky op piano en een compleet kamerorkest. Carla Kihlstedt werkte onder andere samen met Fred Frith, Tom Waits en Tracy Chapman. Flower komt uit een muzikaal gezin, zijn moeder studeerde klassiek piano en Flower zelf studeerde piano, sax en gitaar en ontplooit zich nu als componist van zowel akoestische als elektronische muziek. The Real Me is geïnspireerd door zijn eigen leven. Flower schreef alle composities en teksten. Melancholisch, lyrisch en prachtig tot uitvoering gebracht met de indringende zang van Kihlstedt. De rock van de band in combinatie met meer ingetogen kamerorkest levert een meeslepende verbinding op.

Uit Havanna komt het trio van Harold López-Nussa, pianist, die zich laat begeleiden door zijn broer Ruy Adrian López-Nussa op drums en Yasser Morejon Pino op contrabas. López-Nussa (1983) komt uit een muzikale familie, die midden in de Cubaanse traditie staat. Hij is klassiek geschoold en besloot in 2007 zich geheel te richten op de jazz. Hij trad op met onder andere Chucho Valdés, David Sánchez, Horacio “El Negro” Hernández, Christian Scott en Omara Portuondo. Hij bracht diverse albums uit, waaronder New Day in 2013.  Wat een fantastische pianist en een geweldig trio! López-Nussa beschikt over een voortreffelijke techniek en timing. Met zijn eigen composities weet hij op een uitstekende manier de jazz met de latin traditie te verbinden, zonder dat de latin overheersend wordt. De leden van het trio zijn goed op elkaar ingespeeld. Mooie groves en geweldig drum- en percussiewerk van jongere broer Ruy Adrian. Hoewel het veel meer mainstream is dan de fijnproevers van nieuwere vormen en improvisatie in Moers  gewend zijn, leidt hun optreden tot een staande ovatie. Terecht! Hou deze geweldige pianist in de gaten!

Het slotconcert op zaterdag is ook bijzonder. Het Harriet Tubman trio, dat zijn naam ontleent aan de Amerikaanse vrijheidsactiviste Harriet Tubman uit de 19e eeuw.  Het trio bestaat uit Brandon Ross (gitaar/banjo), Melvin Gibbs (bas) en JT Lewis (drums). Het drietal vond elkaar in 1998 en besloot toen onder deze naam te werken, met het vrijheidsideaal als inspiratiebron en diepere laag voor hun muziek, die te bestempelen is als experimentele soul/rock. In Moers hebben ze een gast van grote naam, niemand minder dan Cassandra Wilson. Samen brengen ze het project Black Sun tot uitvoering. Met Afro-Amerikaanse wortels worden prachtige songs gebracht, waarmee Wilson in professionaliteit en ervaring overtuigt. Het trio is zeer begaafd en weet Wilson op imponerende wijze te begeleiden. Een mooie afsluiting van een zeer geslaagde festivaldag in Moers!

Setlist Harold López-Nussa

1.     E`cha (Harold LN)

2.     Guajira (Roya LN)

3.     Enero (Harold LN)

4.     Cimarrón (Harold LN)

5.     Olvido (Miguel Matamoros)

6.     Timbeanco (Harold LN)