Erik Honoré is samen met Jan Bang bedenker en oprichter van Punkt. Punkt, tien jaar geleden in het Noorse Kristiansand opgezet, staat voor het doortrekken van elektronische studiotechniek naar geimproviseerde live performance inclusief het instant remixen van live performances van andere groepen musici (voor meer over Punkt zie op Written in Music HIER en voor het recente Punkt Festival HIER). Honoré is naast musicus, ook een succesvolle Noorse romanschrijver.

Honoré werkt met elektronisch instrumentarium. Heliographs is zijn eerste – lang verwachte – eigen album dat hij met medewerking van musici van het Punkt team, vocaliste Sidsel Endresen, gitarist Eivind Aarset, trompettist Arve Henriksen, elektronicus Jan Bang, percussionist Inger Zach en als gast de Nederlandse violist Jeffery Bruinsma maakte.

De titel van het album houdt verband met Honorés roman “Orakelveggen” (Orakelwegen). Het eerste hoofdstuk bevat een fictief verhaal van het ontstaan van de fotografie. De Fransman Joseph Niépce ontwikkelde in 1822 een procedé van gravure met licht. Hij noemde het ‘schrijven met zonlicht’ of heliografie. Hij gebruikte bitumen als coating op glas of metaal gebruikt. Het uitharden van de coating was afhankelijk van de hoeveelheid licht die erop viel. De titel speelt ook in op de overenkomsten in de spelingen van licht, geluid en klank.

Honorés klanken en melodieen komen voort uit randzonen, worden uit verborgen domeinen gewonnen. Het zijn gelaagde liquide klanken, golvend, even subtiel als orkestraal, klanken die hun wijze van ontstaan meedragen. Ze lijken op de geluiden van onderwaterwerelden, gedempt enerzijds en enorme diepte suggererend anderzijds. Door hun kwaliteit roepen ze ook associaties met ruimtereizen op. Reizen door het heelal – zoals we ons dat voorstellen, reizen door het onderbewuste met opwellende lagen, reizen door droomwerelden waar tijd en ruimte lijken te vervagen maar de waarneming desalniettemin schuivend gefocust is. Bij het componeren van dit soort klanken gaat het om het vormgeven van een natuurlijke flow in een rijke ether én om het laten ontstaan van muzikale significantie. Muziek zit min of meer verborgen in ons zelf en in de bewegingen van onze omgeving. Er zijn verschillende manieren om ze eruit te laten komen, in verbinding daarmee te treden. Honorés muziek zit als het ware tussen de rijke natuurlijke geluiden en de gestolde vormen van muziek in en slaat met behulp van de actieve luisteraar bruggen tussen beiden.

Het album bevat negen stukken van een suite-achtige structuur. Navigators, het openingsstuk komt golvend uit de diepste ruimte met de wonderschoon kirrende* stem van Sidsel Endresen. Halfway House heeft een surrealistisch, ghostlike character. Vervuld van stemmingswisselingen is het doortrokken van een onderhuids vraag – antwoord patroon – zij het dat er geen sluitend antwoord komt en het raadsel steeds groter wordt. Sanctuary is een elliptisch tintinnabuli-achtig stuk met een meesterlijke baslijn en subtiele percussie van Inger Zach. In Pioneer Trail lopen meerdere pulsen op opmerkelijke manier door elkaar heen– hier had Jan Bang met een meesterlijke ritme-programmering zijn handen in het spel. Het stuk ontwikkelt een heavy groove die langzaam wegebbt. Af en toe wordt het ‘verstoord’ door een schuurgeluid uit een prehistorisch tijdperk.

Red Café is een non-lineair duet van Honorés baslijnen en Jeffrey Bruismas viool dat iets van een bruisende branding heeft. Last Chance Gas & Water is het langste en meest ongrijpbaare stuk. Het roept een zekere associatie met Verdis Va Pensiero uit Nabucco op (dan wel in de versie van Ricardo Muti). Boeiend is het percussie-werk dat tegen het einde langzaam ‘oceanisch’ boven komt drijven. Het bereid de bodem voor de uitbarsting in het korte Strife met de trompet van Arve Henriksen. Dan is de hemel opgeklaard en kan een bloodmooie song op de stem van Sidsel Endresen net als de zon doorbreken. Het lijkt bijna op de muziek van een imaginary western (kleine groet aan Morricone), wel een western van enige breekbaarheid. In Departed vloeien de klanken uiteindelijk op een smal lichtspoor het beeld uit.

Fotos Erik Honoré, Eivind Aarset/Jeffrey Bruinsma, Inger Zach, Jeffrey Bruinsma – Punkt Festival 2014, Kristiansand ©FoBo_HenningBolte