×

Recensie

Eigentijds

18 april 2015

Terje Isungset/Arve Henriksen

World of Glass

Geschreven door: Henning Bolte

World of Glass Terje Isungset Eigentijds 4.5 Terje Isungset/Arve Henriksen – World of Glass Written in Music https://writteninmusic.com

World of Glass van de twee Noorse musici, percussionist Terje Isungset en trompettist/vocalist/percussio- nist Arve Henriksen bevat opnamen van een apart klankgebeuren dat in december 2011 in Tallinn, de hoofdstad van Estland, in het kader van European Capital of Culture plaatsvond. Het gaat om 15 stukken die Henriksen en Isungset op 30 verschillende instrumenten van glas spelen.

Terje Isungset is een percussionist die vooral bekendheid heeft gekregen door zijn ijs-muziek, d.w.z. muziek gemaakt op instrumenten van ijs. In Geiloo, Noorwegen, vindt jaarlijks een festival plaats waar muziek op deze instrumenten uitgevoerd wordt. Arve Henriksen is vooral bekend als trompettist. Hij heeft voor de trompet een geheel nieuw klankdomein ontsloten. Isungset en Henriksen hebben al veelvuldig samengewerkt.

world_of_glass De 30 instrumenten van glas die hier te horen zijn, werden door Estse glaskunstenaars samen met studenten van de Estse Kunstakademie in een driejarig proces van trial en error vervaardigd en verfijnd:

“Repeatedly visiting Tallinn, Isungset en Henriksen gave the students and artists tips about distilling musical techniques into the glass designs to achieve a desired sound. These visits climaxed in April 2011, where musicians and artists tirelessly tested, jammed and recorded with the glass instruments. Over 2 days of testing, each instrument received bespoke alterations, from adding details such as holes and polishing the glass thinner to produce a more pleasing timbre.”

551f82cf6b8d0d24619d9c8d1aeb1Glas is niet zo’n ongebruikelijk materiaal bij het muziek maken en in de muziek. Als kind leer je dat al spelend, flessen of glazen laten rinkelen, intervallen erop spelen, op flessen blazen, glas laten splinteren, scherven laten knarsen en kraken. Een breed klankpalet dus waar je muzikaal veel mee kunt en wat je kunt variëren en verfijnen. Je kunt alle mogelijke gongs van glas creëren, blaasinstrumenten en wrijfinstrumenten, toets- of hamer-instrumenten. En afhankelijk van vorm en samenstelling van het glas krijg je een enorme klankverscheidenheid.

In de glas armonica die halverwege de 18e eeuw als complexer georganiseerd instrument gebouwd werd, toegeschreven aan de Amerikaan Benjamin Franklin – kwamen en een aantal van die aspecten bij elkaar. Carl Philipp Emanuel Bach, Mozart, van Beethoven en Richard Strauss schreven gebruikten het instrument in hun composities en later o.a. Ennio Morricone en Tom Waits. Ondanks de delicate klank en de breedte van het klankspectrum hebben glasinstrumenten geen permanente plaats in de muziek verovert. Het blijft een specialiteit die bijzonder is. Er worden allerlei (psychofysische) redenen voor genoemd en theorieën op na gehouden.

De muziek op dit album is muziek van bijzondere sferen, betoverend en diep inwerkend maar vooral ook steeds weer met verrassende texturen en gelaagdheden die voor de nodige spanning zorgen. Het is een weerspiegeling (glas!) van schijnbare (schijn!) tegenstelling tussen minerale stoffen en de transparante, doorschijnende, spiegelende stukken vormgegeven materiaal die (re)soneren. Minerale materialiteit, licht en klank vormen in deze onderneming een speciale, intense eenheid. Het is een eenheid die hier door een interdisciplinaire benadering aangestuurd en uiteindelijk innemend en overtuigend bereikt werd. Een belangrijke rol hierin is daarbij weggelegd voor de Noorse sound engineer Asle Karstad die op een meesterlijke wijze voor een vloeiend ruimtelijk klankbeeld zorgt. Alhoewel de lichtcomponent via de geluidsdrager niet direct in kan werken, zal er bij beluistering in de eigen omgeving en verbeelding van de luisteraar heel wat ‘lichts’ gebeuren. En: festivalmakers die hun publiek een dergelijke eenheid ‘hautnah’ willen laten beleven, kunnen zich hieraan spie-ge-len!

VIDEO

RADIO concertzender (binnenkort)



  1. Cave
  2. Looking Through
  3. Transparent Shadow
  4. Crystal Clear
  5. Surface
  6. Optical Density
  7. Silica
  8. Obsidan
  9. Float
  10. Crunchy Crystal
  11. Melting Glass Process
  12. Blow
  13. Murano Stories
  14. Prism
  15. Clearness at Departure