×

Concert

30 mei 2019

Symbiose tussen kunst, natuur en improvisatie

Geschreven door: Wouter Schenk

• fotografie door Wouter Schenk

Het Odapark in Venray brengt dit voorjaar drie concerten onder de titel ‘Urban and Nature’, waar synergie wordt gezocht tussen natuur, beeldende kunst en geïmproviseerde muziek. Met ondersteuning van SLIM, Stichting Geïmproviseerde Muziek Limburg en Stichting Pro2 vormt deze concertreeks een verkenning van het verbinden van verschillende kunstvormen in de prachtige context van het park. Odapark is een klein bebost park aan de westkant van het Noord-Limburgse Venray, waar een stichting een beeldentuin beheert en een theehuis met expositieruimte exploiteert. Het eerste concert vond op zondag 26 mei plaats met de klarinettist Germaine Sijstermans en accordeonist Foppe Jacobi.

De in Heerlen woonachtige Sijstermans genoot haar opleiding in Rotterdam en Den Haag. Zij doet verschillende projecten, componeert en is actief in eigentijdse muziek, improvisatie en performance. Foppe Jacobi studeerde knopaccordeon in Groningen, woont sinds 2002 in Valkenburg en is actief bij het artiesten collectief La Cie Andrayas in Genève. Beiden maken ook onderdeel uit van Canto Perto met een repertoire van Braziliaanse Choro, waarmee vanmiddag het concert in het theehuis wordt afgesloten.

Sijstermans en Jacobi lopen al improviserend door de beeldentuin in het Odapark, waarbij het publiek hen volgt. Het eerste kunstwerk, Zittend op Blokken van Wim Klabbers, beeldt twee figuren uit in staal. Jacobi verkent bedachtzaam al spelend het kunstwerk, met melancholieke klanken, terwijl Sijstermans op wat afstand volgt met donkere tonen op haar basklarinet. De combinatie met de natuurlijke soundscape bestaande uit het geluid van de wind door de bomen en zingende vogels maakt het tot een bijzondere performance waarbij het publiek het duo in stilte volgt.

Germaine Sijstermans - Foppe JacobiTijdens de wandelingen van het ene naar het andere kunstwerk komt er meer lyriek in het spel en horen we vleugjes van volksmuziek. Jacobi pulseert met akkoorden op het ritme van de tred. Sijstermans wringt zich verkennend in een sculptuur en haar improvisatie verstilt tot spirituele klanken. Toevallige wandelaars voegen zich met enige verbazing bij de groep en enkelen haken in stilte af. Het luisterend publiek wisselt zo van samenstelling gedurende de rondgang door het park. Sijstermans en Jacobi reageren in muzikale zin op alles wat ze tegenkomen. Een dode muis op het pad leidt tot zware en dissonante klanken. Een natuurlijke interactie tussen natuur, kunst en muziek.

Jacobi geeft zijn muzikale reflectie op het surrealistische fotowerk van Bart Ramakers Ode aan Rode. Het klankspel en ritmiek in synergie met de felle rode kleuren op het canvas met de groene achtergrond van het park, niet alleen mooi om naar te luisteren maar een mooi schouwspel om te zien. De interactie ontstaat niet alleen tussen de kunst, het park en de muziek, maar ook tussen beide muzikanten. Op een door boomstammen gemarkeerde cirkel in een open plek in het park interacteren Sijstermans en Jacobi. Ze volgen elkaar nauwlettend en spelen op elkaar in bij de improvisaties. Met luchtige thema’s en een vrolijke inslag beëindigen ze de sessie op deze plek in slowmotion.

De stemmingen wisselen van kunstwerk naar kunstwerk. Bij een omrasterd kunstwerk met figuren en de titel The Revenge of the Fascist Fruit Boyse worden de tonen agressiever en impulsiever. Bij de sculpturen We can offer you banana’s and hot spices van Tanja Ritterbex, dat bestaat uit een groep donker getinte figuren en een fotograaf met een immens fotoapparaat, wordt het weer frivool en vrolijk.

Canto PertoDe rondgang eindigt na dik een uur bij het prachtige theehuis, waar producer en gitarist Jo Dautzenberg uitleg geeft over het project, waarbij verschillende kunstvormen bij elkaar worden gebracht. Niet nieuw, maar wel spannend. Er zijn ook filmpjes gemaakt van de beeldentuin in het Odapark, die gebruikt worden tijdens de concerten in het theehuis, zo ook bij het afsluitende concert vanmiddag met Canto Perto met Sijstermans en Jacobi, alsmede Wim Kleinen op bas en Jo Dautzenberg op gitaar. Hun repertoire bestaat uit traditionele Choro songs, muziek van Oost-Europese (Joodse) en Portugese emigranten, (eind 19e begin 20e eeuw), vermengd met de Afrikaanse ritmes. Choro wordt beschouwd als de vader van de samba en grootvader van de bossa nova.

Het concert staat in contrast met de eerdere improvisaties in het park. De Zuidamerikaanse ritmes en warme thema’s roepen weer een hele andere sfeer op. Met de filmpjes van het beeldenpark op de achtergrond is ook hier, op een andere manier, sprake van een symbiose. Nummers als Apanhei te Cavaquinho, Noites cariocas en Gostosinho passeren de revue. Ze liggen gemakkelijk in het gehoor, maar dat wil niet zeggen dat ze gemakkelijk zijn te spelen, met hun complexe ritmestructuren. Ook enkele standards als Summertime en Autumn Leaves worden in prachtige arrangementen, in de stijl van Choro, ten gehore gebracht. Een mooie en gevoelige afsluiting van de eerste editie van dit bijzondere project.

De volgende concerten in het kader van Urban & Nature vinden plaats op 9 juni, met trompettist Bert Lochs en op 23 juni met Omega Impact groep. Voor meer info zie: Odapark.nl