Het is weer zo ver. Het programma van het Holland Festival is uit en is met zijn 159 voorstellingen wederom indrukwekkend(er). Volgens scheidend artistiek directeur Pierre Audi is het Holland Festival geen teken van overvloed – aan een qua kunst al rijkelijk rijk gedekt tafel in de hoofdstad – maar van concentratie en feest.

Een festival brengt artistieke uitingen in een extra daarvoor gecreërde ruimte op herkenbare manier zo bij elkaar dat productieve vloeiende overgangen, wrijvingen, contrasten, verdiepingen en cathartische alsmede uitbundige climaxen, verheffing en glans kunnen ontstaan. In die zin is het steeds ook een feest in de oude betekenis van het woord.

In andere tijden grepen heersers de mogelijkheden van de kunst aan om zichzelf in het zonnetje te laten zetten – en konden kunsten schitteren dankzij deze hang van heersers. Tegenwoordig zijn wij het met z’n allen die zich in dat licht mogen zonnen en laten verheffen. Of simpelweg laten delecteren, entertainen, verstrooien … Daar hoort dan het nodige gekibbel en bekritiseren als begeleidingsmuziek bij.

Het HF laat producties zien die de dagelijkse voorstellingspraktijk overtstijgen. Vaak zijn het gemeenschappelijke producties van meerdere festivals die anders niet te organseren en te betalen zouden zijn. Maar een festival is niet slechts een gelegenheid voor dit soort bijzonder aanbod waar je de krenten uit de pap kunt kiezen. Het geeft als het goed is de mogelijkheid in een korter tijdsbestek van het ene naar het andere artistieke universum te gaan of een artistiek universum dieper te doorgronden zoals dat anders niet mogelijk is.

Wat deze editie betreft, is het laatste van toepassing op grote en op opkomende muziek-bedenkers en –creatoren. De grootste ruimte krijgt de Venetiaanse componist Luigi Nono (1924-1990) met het programma Trilogie Van Het Sublieme (5, 12, 19, 19, 20, 21, 22 juni). Hij sluit aan de reeks met Kagel, Stockhausen en Cage aan. Ook de Amerikaanse maverick Harry Partch (1901-1974) krijgt de ruimte met twee voorstellingen (10, 11 juni): Delusion Of The Fury geregiseert door Heiner Goebbels en uitgevoerd door Ensemble Musikfabrik en Bitter Music van percussionist David Moss. Tenslotte de jonge New Yorkse componist Nico Muhly (1981) – hij is al vaste gast van het HF – met twee voorstellingen (2, 4 juni). Een event van bijzondere dimensies brengt de multidisciplinaire inscenator Matthew Barney met zijn zes uur durend film-opus River Of Fundament in EYE (23, 24, 25 juni) waar hij tien jaar samen met o.a. componist Jonathan Bepler aan werkte. Een deel van de soundtrack werd vorig jaar tijdens het Holland Festival ontwikkeld. Daarbij waren o.a. de eminente vocaliste Joan LaBarbara en slagwerker Milford Graves betrokken. Het werk is gebaseerd op Normal Mailers roman Ancient Evenings, de verbeelding is opgehangen aan de teloorgang van de Amerikaanse auto-industrie.

Bijzondere nieuwe contextualiseringen zullen aan te treffen zijn bijvoorbeeld in Schuberts Winterreise in een concept van beeldend/video-kunstenaar William Kentridge uit Zuid-Afrika (25, 26 juni), bij de dansende Dervishen in A Possibility Of An Abstraction: Square Dance van Germaine Kruip in het Stedelijk Museum (7, 8, 21, 26), Vogueing dans uit het Harlem van de jaren 60 geconfronteerd met postmoderne dans in de voorstelling Judson Church Is Ringing In Harlem, eveneens in het Stedelijk (12 juni), in de broken baroque van You Us We All van Andrew Ondrejcak met Shara Worden (My Brightest Diamond) en Box (Baroque Orchestra X) en de Tarab Cuts van John Butcher en Mark Sanders, een programma waarin Arabische muziek van 78 toeren platen als onderdeel van vrije improvisatie fungeert.

Soefi-zang is inmiddels een vast onderdeel van het Holland Festival. Dit jaar zijn onder deze noemer te zien de Pakistaanse soefi-zangeres Abida Parveen (6 juni) en de Koerdische groep Nishtiman (20 juni).

Schaalvergroting lijkt een remedie voor allerlei kuren van deze tijd. Ook het Holland Festival gaat nu deze weg op getuige de 8 uur durende filmvertoning van Napoleon, de gerestaureerde klassieker van Abel Glance uit 1927, in de Ziggo Dome en de meer dan 25 voorstellingen van War Horses in Carré, ontwikkeld door de Handspring Puppet Company uit Kaapstad in Zuid-Afrika.

Written In Music zal in speciale previews nog nader stilstaan bij een aantal programma’s.

WEBSITE HF