The Specials waren muzikaal én sociaal-cultureel gezien een van de meest relevante exponenten van het Engeland van eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. Met achter zich het inmiddels legendarische 2 Tone label, bracht de band in korte tijd handenvol relevante en vaak geëngageerde, energieke songs voort. Songs die eerst vooral ska, reggae en punk bundelden maar die later meer richting easy listening, lounge, northern soul en pop gingen.

Helaas kende de band een nogal abrupt einde in de jaren tachtig en bleken de latere (pogingen tot) reünies nogal rommelig en muzikaal ondermaats. Dat was spijtig voor een band met de statuur van The Specials. Inmiddels zijn alleen zanger/boegbeeld Terry Hall, gitarist/zanger Lynval Golding en bassist Horace Panter nog over. Inderdaad, voormalig Specials-songschrijver/toetsenist en 2 Tone-oprichter Jerry Dammers is er (nog steeds) niet bij en drummer John Bradbury overleed in 2015, dit was een flinke aderlating.

Encore roept gemengde gevoelens op: enerzijds gebeurt er compositorisch niet zo heel veel – er staan ook nog eens 3 covers op – en leunt de band nogal vaak op smakelijke, relaxte ritmiek en spoken word, aan de andere kant is de muziek lekker dik aangezet en daarmee toch best aanstekelijk. En de maatschappelijke betrokkenheid van de band geeft het album toch de nodige urgentie. Breaking Point, bijvoorbeeld, is een bedrieglijk speels deuntje met tuba maar handelt over een veranderende wereld die dreigt over te koken: ‘Social media is a a trend that will send us all around the bend’ en ‘It’s time to call it quits, before the future hits’.

De band stelt racisme, discriminatie en onverdraagzaamheid aan de kaak. Wat dat betreft lijkt er weinig progressie geboekt sinds 1979, toen The Specials doorbraken en op de podia vaak geconfronteerd werden met het National Front. De funky opener van Encore is een fijne cover van The Equals (de band van Eddy Grant) uit 1971: Black Skin Blue Eyed Boys wás en ís een te gekke track en wat een goeie keuze van de band dit nummer weer onder de aandacht te brengen. B.L.M. (lees: Black Lives Matter) is qua groove vergelijkbaar en vormt via de ervaringen van Lynval Golding die in 1964 als immigrant in Engeland arriveerde, een eerlijk en pijnlijk beeld van onder andere de wederopbouwjaren in Engeland. 10 Commandments is (opvallend genoeg) in feite een reactie op een oude Prince Buster-track met het ritme van Dawn Penns No No No en geeft een podium aan Saffiyah Khan, activiste en kunstenaar, bekend van haar confrontatie met de English Defence League in Birmingham in 2017. Ze geeft een weerwoord aan alt-right, vrouwenhaat en alle ‘pseudo-intellectuelen’ op internet.

The Lunatics is een cover van de eerste single van Fun Boy Three uit 1981. Die band kwam natuurlijk voort uit The Specials. Dat debuut – overigens getiteld The Lunatics Have Taken Over The Asylum – was een mooi voorbeeld van hoe gemakkelijk lichtelijk bizarre songs destijds toch de hitparade haalden. De politieke lading van dat nummer kun je helaas zo weer op het huidige tijdsgewricht plakken. De huidige single Vote For Me is dan wel geen cover maar doet toch sterk denken aan het werk van The Specials (en het daaropvolgende The Special AKA) uit de eerste helft van de jaren tachtig.

The Specials anno 2019 houden het tempo, zoals gezegd, vrij laag, al heeft het pakkende Embarrassed By You wel wat van het energieke van de beginjaren. Blam Blam Fever is ook een song die het verleden doet herleven: het is een cover van een oude rocksteady-track van The Valentines. Net als het eerder genoemde Breaking Point is het een opbeurend klinkende song met een minder vrolijk onderwerp. Het thema is namelijk gun fever. En er is meer om bij stil te staan: Terry Hall werd als 12-jarige misbruikt en worstelt al zijn hele leven met depressies. The Life And Times (Of A Man Called Depression) is een glasheldere verwijzing naar zijn eigen leven: ‘… But don’t ask him to put a smile on his face, or to cheer up / don’t tell him it might never happen, because do you know what? It probably already did’.

Encore is dan ook zeker geen plaat die je zomaar even terzijde schuift. Hoewel je onbewust soms toch verlangt naar Jerry Dammers en John Bradbury (en de andere ex-Specials missing in action) weten The Specials toch te raken door serieuze thema’s te koppelen aan lekkere grooves en ritmes.

De plaat komt als enkel album uit maar is ook verkrijgbaar als dubbel-cd, met als bonus een mooie selectie live-opnamen uit Parijs (2014) en Londen (2016). Hier komen de klassiekers die The Specials groot maakten weer voorbij. Je kunt je afvragen of dit een ingebouwd zekerheidje is om dit nieuwe album wat gemakkelijker te kunnen wegzetten. In 2012 verscheen er immers nog een live-album. Maar wat dan nog; over de integriteit van dit drietal hoeft niemand te twijfelen en de combinatie van aardig tot sterk nieuw werk en een puike live-set maakt van deze Deluxe Editiion natuurlijk een extra mooie release.

Tracklisting Encore (Limited Deluxe Edition):

CD 1:

1. Black Skin Blue Eyed Boys
2. B.L.M.
3. Vote For Me
4. The Lunatics Have Taken Over The Asylum
5. Breaking Point
6. Blam Blam Fever
7. The Ten Commandments
8. Embarrassed By You
9. The Life And Times Of A Man Called Depression
10. We Sell Hope

CD 2:

1. Gangsters (Recorded live at Le Bataclan, Paris, 30th November 2014)
2. A Message To You, Rudy (Recorded live at Le Bataclan, Paris, 30th November 2014)
3. Nite Klub (Recorded live at The Troxy, London, 16th November 2016)
4. Friday Night, Saturday Morning (Recorded live at Le Bataclan, Paris, 30th November 2014)
5. Stereotype (Recorded live at Le Bataclan, Paris, 30th November 2014)
6. Redemption Song (Recorded live at The Troxy, London, 16th November 2016)
7. Monkey Man (Recorded live at Le Bataclan, Paris, 30th November 2014)
8. Too Much Too Young (Recorded live at The Troxy, London, 16th November 2016)
9. Enjoy Yourself (It’s Later Than You Think) (Recorded live at Le Bataclan, Paris, 30th November 2014)