Deze week verscheen het album Banks van Interpol-zanger en gitarist Paul Banks. Het is zijn eerste solo album onder eigen naam, nadat hij eerder onder het pseudoniem Julian Plenti werkte. Tirtsa Haas en Edgar Kruize troffen de doorgaans zeer rustige Banks in Amsterdam en daar bleek hij op de praatstoel te zitten. Vandaar dat het gesprek in twee delen op WrittenInMusic.com zal verschijnen. In dit deel geeft hij inzicht in zijn manier van muziek maken en er zijn anekdotes in overvloed. Van de film met de dronken hipster en de Dolly Parton poster tot het opnemen van het luchtalarm geluid in Zwitserland. Banks blijkt een bevlogen verhalenverteller.

Als volwassen solo artiest heeft Banks bewust gekozen verder te gaan onder zijn eigen naam, waar eerst het alter-ego Julian Plenti nog de voorkeur genoot. Zijn ‘andere’ (en meest bekende) project Interpol is voor de komende maanden even ondergeschikt. Het grote verschil tussen Interpol en solo, zo legt Banks al direct uit, is dat Banks als solo artiest echt een nummer kan inbrengen vanaf punt nul. Bij Interpol start elk nummer met een basis die Daniel Kessler (Interpol gitarist en componist) inbrengt, pas daarna vult de rest van de band een nummer aan en wordt het opgebouwd tot een herkenbaar Interpol nummer. Dit is het fundamentele verschil waar Banks als solo artiest van lijkt te genieten. De uitdaging om van niets iets te maken.

WiM: Hoeveel tijd heeft het je gekost om alle nummers voor Banks te schrijven?

De meeste nummers heb ik de laatste paar jaar, vooral de afgelopen twee jaar, geschreven. Er staan echter ook twee oudere nummers op. Lisbon heb ik bijvoorbeeld ongeveer vijf jaar geleden geschreven en Summertime Is Coming zelfs twaalf jaar geleden, maar dat is het enige nummer uit de Julian Plenti periode. De rest is echt nieuw.

WiM: De nummers op je solo debuut Julian Plenti Is… Skyscraper waren grotendeels vele jaren terug al geschreven, sommige zelfs al in de jaren ’90. Hoe heb je de transitie als songwriter ervaren van album tot album?

Ik leer gaandeweg, het maken van mijn eerste solo plaat was daarom een belangrijke stap. Destijds had ik enkel een aantal nummers op akoestische gitaar plus vocalen, maar ik was niet heel erg overtuigd van deze nummers en ik vond ze vooral live niet mooi klinken omdat er voor mijn gevoel iets mistte. Ongeveer in 2005 begon ik te werken met Logic (Apple) en met die software kon ik ineens de nummers voller laten klinken met alle ideeën die ik in mijn hoofd had. Alle nummers kwamen tot leven en elk nummer kon een eigen geluid krijgen. Vanaf dat moment ben ik dat proces verder gaan ontwikkelen en daardoor heb ik nu zeven jaar ervaring met Logic. Ik weet nu beter hoe ik tracks kan arrangeren en met de software kan ik doen alsof ik een band zit of een orkest achter me heb of wat dan ook. Het biedt mij veel meer mogelijkheden.

WiM: Ben je anders te werk gegaan met de aanpak van dit album door alle moderne technologie en door wat je in de loop der jaren hebt geleerd?

Dat niet zo zeer, ik gebruik nog altijd dezelfde aanpak. Ik begin met een stuk op gitaar en dat neem ik op. Vervolgens achterhaal ik het tempo en probeer ik een flexibele snelheid en dan voeg ik een baslijn toe. Daarna verfijn ik alles en bouw ik de overige onderdelen op tot een geheel. Al moet ik toegeven dat het ook wel verschilt van keer tot keer, maar over het algemeen is het vrij veel van hetzelfde. Het is moeilijk aan te geven waar ik beter in ben geworden. Misschien, als ik nu zou terug luisteren naar mijn eerste album, dan zou ik bijvoorbeeld tegen mijzelf kunnen zeggen: “Oh, je had daar een drumfill moeten gebruiken” of “De baslijn had je daar meer moeten aanpassen”. Als ik toen wist wat ik nu weet, dan had ik dingen zeker anders gedaan. Maar dat is tegelijkertijd ook het leuke van dat eerste album. Het had een zekere eenvoud en dat was best cool.

Met deze tweede plaat was ik kritischer op mezelf. Stel je voor dat je de drummer bent, maar bij het spelen van het nummer ben je niet alleen de drummer die alle muziek maakt, maar je probeert jezelf te zien als verschillende personen. Bijvoorbeeld, als je jezelf ziet als de drummer die alleen de drums doet, dan zou je toch ook het beste van jezelf willen laten zien en een drumfill willen doen? Zo moet je jezelf als meerdere personen in de band beschouwen om op die wijze de muziek niet alleen een authentiek gevoel van een band te geven maar ook een authentiek gevoel van dynamiek in muziek te geven en te klinken als een veelzijdige persoonlijkheid. Terugkijkend op mijn eerste album had ik wellicht een aantal instrumenten mezelf meer eigen kunnen maken. Op dat vlak ben ik met dit album zeker gegroeid.

WiM: Het album Banks is muzikaal gezien lastiger om als geheel aan een genre toe te schrijven. Het is behoorlijk breed met soms soundtrack-achtige nummers. Hoe komt dit?

Afgezien van het feit dat er minder rustige nummers op staan, vind ik dit album eigenlijk zelf best vergelijkbaar met de eerste. Ik schrijf graag vreemde muziek, ik schrijf graag gewaagde enigszins agressieve muziek, ik schrijf graag instrumentale nummers en ik speel graag fingerpicking gitaar. Dat is terug te vinden op beide albums. Als geheel heeft de muziek op deze plaat een beetje meer dichtheid en de muziek is meer georkestreerd, maar verder volgt het vrijwel hetzelfde patroon als mijn eerste plaat. Ook in de toekomst zal ik altijd albums maken waar nummers op staan met vocalen en sommige juist zonder, sommige met fingerpicking en op weer andere nummers zal ik juist agressief tokkelen.

WiM: Tekstueel lijken veel nummers terug te gaan naar je jeugd, is dit album een einde van een hoofdstuk en het begin van iets nieuws?

Het is niet dat ik bewust een hoofdstuk afsluit, maar meer een waarneming dat er een einde komt aan een hoofdstuk. Dit overkomt iedereen, opeens besef je dat je een ander leven hebt. Het nummer Young Again gaat bijvoorbeeld over het terug gaan naar je roots. Als je terug keert naar de buurt waar je als kind hebt gewoond en daar dan een wandeling maakt. In dat nummer probeer ik me te verplaatsen in de ‘mindset’ van toen ik een tiener was. Het is natuurlijk niet zo dat ik het hebben van een baan schandelijk vind, maar als tiener zag ik die dingen in uitersten. Het was een mooie tijd, als tiener zie je de wereld nou eenmaal ongecompliceerd met een fuck it houding.

WiM: Voelt het album daardoor als het bewandelen van het levenspad?

Wellicht een beetje, maar niet bewust. Ik heb het gevoel dat er veel gevechten waren die ik moest uitvechten en ook heb uitgevochten. En het voelt alsof er veel dingen waren die ik moest doen en ook echt heb gedaan. Daarom is het eerste album zo belangrijk voor mij, het was echt iets dat al voor zo veel jaar in mij zat maar er nog niet uit was gekomen. Mijn grootste verlies van de 10 jaar voorafgaand aan het maken van het eerste album, was het niet eerder maken van dat album. Die mate van belangrijkheid had het voor mij. Toen het eenmaal af was en ik dingen had gedaan zoals ik het toen wilde, kwam er gelijk een gevoel opzetten van “wat nu?”. Of dat er voor heeft gezorgd, gecombineerd met mijn leeftijd en op welk punt ik stond in mijn leven, dat deze opvolger op deze manier is ontstaan, vind ik lastig te zeggen. Maar ergens zit die ontwikkeling er natuurlijk wel in.

Toch wil ik niet zeggen dat dit nu mijn nieuwe manier van schrijven is. De teksten lijken misschien eenvoudiger en eerlijker, maar zo zie ik het niet. Deze nummers hebben misschien nu die kwaliteit, maar net zo lief schrijf ik straks weer rare, cryptische en raadselachtige nummers.

WiM: Hoe belangrijk zijn de teksten dan? Ter promotie werden voorafgaand alle teksten geleverd bij dit album. Niet veel artiesten doen dat.

Dat was dan waarschijnlijk de beslissing van mijn publicist. Het werkt misschien om de aandacht van mensen  meer te trekken. In het geval van deze plaat, die meer dichtheid ademt, kunnen de teksten helpen een weg te vinden in de muziek. Teksten zijn altijd belangrijk, maar persoonlijk vind ik de melodie het belangrijkst. Als je eenmaal hebt geluisterd naar de melodie en de teksten zijn maar matig, dan is dat behoorlijk teleurstellend. Als ze echter goed zijn, dan kan je hopelijk de melodie ook op een andere manier horen. De betekenis van de tekst kan dat verdraaien, dus wat dat betreft vormen teksten wel een belangrijk onderdeel.

WiM: Nu we het zo over melodieën en teksten hebben, heb je ambities in die zin om bijvoorbeeld een echt concept album, een soundtrack voor een film te maken of bijvoorbeeld zoiets als Danger Mouse en Daniel Luppi deden met het album Rome?

Ik zou er zeker in geïnteresseerd zijn, maar tegelijk zou het een echte uitdaging zijn. Het leukste aan het maken van muziek en vooral wanneer het soloplaten betreft, is dat er geen commissie boven zit die oordeelt. Ik vind het fijn te doen wat ik maar wil. Mijn ideeën komen gewoon wanneer het uitkomt en ik hoef die ideeën niet binnen een box te laten passen en ik hoef me geen zorgen te maken over de vraag of de nummers wel bij elkaar passen. Als ik zou werken aan een film score, dan moet ik echt elk stuk muziek benaderen als van toepassing zijnde op de film. Dit in contrast met hoe ik nu het maken van een album benader. “Oh, dit is een instrumentaal nummer…cool!” of “Oh, dit is een nummer met vocalen en er worden nog een didgeridoo en bongo’s aan toegevoegd…cool!” of “Oh, dit zal een metal nummer worden”. Die vrijheid te hebben vind ik heel prettig. Ik zeg niet dat ik geen score zou willen schrijven, maar het zou echt iets heel nieuws voor mij zijn. Ook al klinken delen van mijn muziek alsof ze perfect zijn voor een film score, ik denk echt dat het niet gemakkelijk zal zijn voor mij om aan film muziek te werken. Om een goede score te maken denk ik dat werkelijk alles muzikaal rond de film moet kloppen. Ik zou het echt graag willen proberen, maar ik denk dus dat het niet zo eenvoudig is voor mij.

WiM: De samples die je gebruikt hebt in Another Chance zijn wel afkomstig uit een film?

Ja, die samples komen uit een film die maar weinig mensen hebben gezien, gemaakt door een oude vriend uit mijn tijd op de universiteit. Zijn maatje is echt een goede acteur en ik vind het erg leuk dat mijn vriend dit script heeft geschreven. Hij heeft een donker gevoel voor humor en al sinds ik hem ken is al zijn werk gebaseerd op relaties, dus echt gebaseerd op de dynamiek tussen mannen en vrouwen, maar met een zeer donkere cynische en humoristische twist in de strijd tussen de seksen. In dit geval gaat het over een hipster die zijn vriendin vraagt hem te vergeven voor het feit dat hij is vreemd gegaan. Om er mee weg te komen gebruikt hij van die hedendaagse psychologie onzin over alcoholisme en verslavingsgedrag. Ik vind het geweldig dat hij probeert om de verantwoordelijkheid van zich af te schuiven en de alcohol de schuld geeft en vervolgens zelfs zijn vriendin verwijt dat zij niet gevoelig is voor het feit dat hij lijdt aan deze aandoening. Aan het einde probeert hij haar echt slecht te laten voelen. Het is half briljant, half debiel. Vooral ook omdat die hele speech zich op de hoek van een straat afspeelt terwijl die hipster enkel in zijn ondergoed staat, dit doordat hij haar achterna rent wanneer ze hem al vreemdgaand aantreft in het appartement. Het is een korte film van tien minuten, maar echt leuk. Er is een scène in een appartement waar een Dolly Parton poster aan de muur hangt en dat is de Dolly Parton poster die wij vroeger aan de muur hadden hangen toen ik met deze filmmaker vriend samen woonde. Deze film is dus ook best persoonlijk voor mij.

WiM: Hoe ging dat in zijn werk? Zag je de film eerst en schreef je toen Another Chance of had je al de melodie en bedacht je dat je die samples uit de film best goed kon gebruiken?

Dat laatste. Ik heb een of twee nummers gehad in mijn leven waar ik al de tekst had en een liedje wilde schrijven bij die tekst en dat werkte niet. Ik heb die nummers nooit afgemaakt. Zelf geschreven teksten of het gebruiken van samples is hetzelfde voor mij. Het is mij nog nooit gelukt om een stuk muziek rond een tekst te bouwen. Ik kan enkel muziek creëren en vervolgens tekst toevoegen. Waarschijnlijk kan ik het wel, maar ik ben er nooit tevreden mee, het klinkt gewoon niet zo goed. In het geval van Another Chance had ik een instrumentaal nummer en ik wilde eigenlijk specifieke samples gebruiken, maar realiseerde me dat ze te duur waren of niet konden worden vrijgegeven en precies op dat moment stuurde mijn vriend me de film. Ik wist meteen dat dit was wat ik zocht. Ik zat in een hotelkamer en bekeek die toespraak tien keer, want ik bleef telkens maar hardop lachen. Het stukje met de volgende tekst vond ik echt geweldig: “There’s something wrong with my brain, don’t you get that?!” Ik wist gelijk dat ik dat wilde gebruiken.

Ik vergeet nog te vermelden dat er in Another Chance ook het geluid van het luchtalarm uit Zwitserland is verwerkt. Ik was in een hotelkamer in Zwitserland en ze deden hun maandelijkse test en het is het coolste geluid dat ik ooit gehoord heb. Als muzikant in New York heb ik me altijd geërgerd dat ik nooit het geluid van de bus in het openbaar vervoer heb opgenomen. Als deze bussen stoppen, klinken ze namelijk als walvissen. De remmen van de bus maken dat mooie walvis lawaai en sinds ik in New York studeerde, heb ik altijd dat geluid willen opnemen en gebruiken. Dus toen ik in deze hotelkamer zat en het luchtalarm hoorde, maakte ik gelijk gebruik van deze mooie gelegenheid. Het was echt perfect, dus ik nam het snel op. Ik was echt zo blij om het te kunnen gebruiken in het nummer.

Hier onder Another Chance, met daar in dat luchtalarm. Later deze week deel twee van het gesprek met Paul Banks, waarin hij onder meer uitweidt over zijn ontmoeting met een behoorlijk blije taxichauffeur die hij heeft gesampled, een bekende muzikant die een geluidsarchief heeft en de toekomst van Interpol.