×

Recensie

Alternative

14 september 2017

Nits

angst

Geschreven door: Marcel Hartenberg

Uitgebracht door: Werf

angst Nits Alternative 4.5 Nits – angst Written in Music https://writteninmusic.com

We reizen als mens allemaal door de tijd, we reizen op een zelfde manier door muziek; in een wereld die soms van de weeromstuit klimatologisch geteisterd wordt, die dan weer onder invloed komt te staan van hoge druk velden gecreëerd door mensenhanden, als nucleaire testen een angst die ver weg was opeens weer heel dichtbij brengen. Op die muzikale tijdreis kun je veel uiteenlopende bands en artiesten ontmoeten. En soms brengt je pad je bij reisgenoten die je iedere keer weer graag tegenkomt, reisgenoten die je herkent en die je tegelijk iedere keer opnieuw weten te verrassen, weten te boeien met nieuwe muziek, met de verhalen in hun teksten en vooral ook met de cinematografische manier waarop ze gevoel in zang en muziek weten om te zetten. Het vraagt tijd, aandacht, liefde voor muziek en vakmanschap om zó mensen weten te raken, zó weten te fascineren. De heren Rob Kloet, Robert Jan Stips en Henk Hofstede laten ook nu met angst horen dat zij die tijd, aandacht, liefde voor muziek en vakmanschap steeds aan de dag weten te leggen.

Of je nu terug luistert naar de de jonge Nitsde gelauwerde Nits of hun laatste album Malpensa, de creativiteit van de mannen kan je niet ontgaan, de eigen wijze waarop de band, met dat vakmanschap, het muzieklandschap kleurt evenmin en vooral ook de eigenheid die de band daarbij hanteert. Het mooie is dat het bandgeluid van de Nits een herkenbare eigenheid heeft, terwijl het spoor dat een nummer volgt en hoe het zich gaat ontwikkelen altijd volkomen uniek en onvoorspelbaar is. De Nits blijven je dus steeds verrassen. En dat gebeurt ook op angst.

Het album neemt schetsen uit belevingen van de Tweede Wereldoorlog en bevrijding en reist door beelden van het naoorlogse Duitsland. Henk Hofstede bezit de gave om met zijn zinnen en zanglijnen de ideale inkleuring te geven aan wat de band aan muziek ten gehore brengt. Yellow Socks & Angst schildert het beeld van een grootmoeder in een huiselijke omgeving die zich zorgen maakt over haar kleinzoon die met zijn band naar het verre Noorden reist en ze breit sokken om hem te beschermen tegen kou, tegen wat dan ook in de boze buitenwereld op zijn pad komt. Waar de muziek en zang eerst wat vervreemdend klinken bij de beschrijving van de omstandigheden van het breien, worden beide heel wat duidelijker als het onderwerp van de titel echt in beeld komt. Je lijkt het ongemak van de grootmoeder te voelen. Een nummer dat een intens samenspel laat horen tussen Rob Kloet en Robert Jan Stips waar Henk zijn zanglijnen zorgvuldig tegenover plaatst.

Flowershop Forget-Me-Not is een mooi klein beschouwend nummer over leven en liefde waar invloeden van de Beatles subtiel muzikaal en in tekstuele referenties hun opwachting maken. Engelse teksten met daarin ook Franse woorden vloeien in elkaar over en de begeleiding is zowel spaarzaam als stemmig. Mooi hoe de stemmensamples de subtiele toetsenpartijen aanvullen. Een rustige drumpartij tijdens de refreinen, afwisseling troef in drums en toetsen in de coupletten.

Radio Orange plaatst ons in de jaren Veertig, zowel van voor de bevrijding als wel tijdens de bevrijding. Mooi getoonzette belevingen uit persoonlijke geschiedenissen van de familie van Henk. Fraaie zanglijnen van Henk die eerst een inkijkje geven in het leven tijdens de oorlog en daarna de dag van de bevrijding schetsend terwijl de toetsen van Robert Jan krachtig uitdrukking geven aan de “darkness” die op die dag juist eindigt. Het terugkerende loopje van de toetsen van Robert Jan weet je in de tijd te laten reizen en, met de samples van uitzendingen van Radio Oranje, is het een bijzonder fraaie sfeertekening.

Lits-Jumeaux is een nummer dat heel gemoedelijk op gang komt, onvermoed luister je naar de stemmensamples, terwijl Robert Jan opeens begint te zingen over een Davidster op zijn jas. Als je aandacht al niet bij muziek en tekst was bij het vorige nummer, dan is dit het moment dat de band je de beleving van de bezetting helemaal weet te geven. Een verhaal van twee buurjongens, de een misschien ondergedoken, de ander toegetreden tot de Jeugdstorm en heel beeldend neergezet. Een beeld dat in de jaren Veertig net zo actueel zou kunnen zijn als nu. Jongens nog, wiens leven eigenlijk om iets heel anders zou moeten draaien, plots vijanden. De tekst schetst het verhaal: er is geen oordeel. Tegelijk, de bewustwording van de effecten van keuzes en hoe mensen die soms maken, komt heel direct binnen.

Het album bevat nog zes nummers, alle kleine muzikale schilderingen van momenten, belevingen of reizen. En steeds zijn de nummers sfeervol. De stem van Henk ontroert in Two Sisters, de geest van de jonge Nits horen we in het gedreven Pockets Of Rain, er is de mystiek van Along A German River, je voelt de tragiek en het leed van de koe in Cow With Spleen, in Breitner On A Kreidler een mooie bespiegeling over hoe het leven zich in herinneringen en foto’s kan voltrekken zonder dat we in die foto’s of herinneringen ouder worden, met een heerlijk verstillend einde. De finale is een nummer dat de jaren Zeventig en Achtig laat herleven in een wonderlijke en denkbeeldige reis langs een net zo imaginaire rivier, waarin oude analoge keyboards een hoofdrol spelen. “The river is a synthesizer” gecombineerd met de Duitse zinnen en het gebruik van de toetsen doet onwillekeurig denken aan Kraftwerk.

Het album is in meerdere opzichten qua thematiek bijzonder. Er is de beleving van angst, enerzijds gekoppeld aan de oorlog anderzijds is er de tijdloosheid van die angst. Angst is ook nu weer actueel. Subtiel weergegeven op de binnenhoes van het album, meer uitgesproken in de teksten. En dan is er het mooie ingetogen eerbetoon aan de familie van Henk, in teksten en in de manier waarop het album zijn vormgeving gekregen heeft. Net als bij eerdere albums van de Nits is hier weer veel zorg besteed aan het ontwerp, aan de manier waarop hoes en muziek op elkaar zijn afgestemd.

De Nits zijn erin geslaagd om met een prachtige reis door “het nu” “het toen” dichtbij te hebben gebracht. Zoals je mag verwachten van de heren Kloet, Stips en Hofstede is dat op hun eigen wijze gegaan. Groots op het kleine palet, ingetogen en beeldend tegelijk. Een tijdloos tijdsbeeld, kan dat? Terug naar jaren van weleer en tegelijk passend in 2017. Compleet. Zo voelt het album als je het geluisterd hebt. Met deze langspeler heeft het oeuvre van de Nits er een fraaie verrijking bij gekregen: angst is een erg mooi album geworden.

Tracklisting angst:

  1. Yellow Socks & Angst
  2. Flowershop Forget-Me-Not
  3. Radio Orange
  4. Lits-Jumeaux
  5. Two Sisters
  6. Pockets Of Rain
  7. Along A German River
  8. Cow With Spleen
  9. Breitner On A Kreidler
  10. Zündapp Nach Oberheim


  1. Yellow Socks & Angst
  2. Flowershop Forget-Me-Not
  3. Radio Orange
  4. Lits-Jumeaux
  5. Two Sisters
  6. Pockets Of Rain
  7. Along A German River
  8. Cow With Spleen
  9. Breitner On A Kreidler
  10. Zündapp Nach Oberheim