Zo opzienbarend als de titel klinkt werd Conversations with Nick Cave in het hoofdstedelijke Concertgebouw een zondagavond waarin vooral verdrietverwerking het thema was. Het overlijden van Cave’s zoon Arthur, vier jaar terug, heeft er emotioneel zo hard bij Cave in gehakt dat hij met ‘zijn’ mensen wil zijn. De mensen die houden van zijn muziek en geïnteresseerd zijn in wat hij te vertellen heeft.

Het begon met de Red Hand Files, een speciaal opgezette site waarop Cave vragen van zijn fans beantwoordt. Hij zocht het contact met zijn fans op en die hielden zich van af het eerste moment al bepaald niet in. Ze durven moeilijke en persoonlijke vragen te stellen, zichzelf ter verantwoording te roepen, levensvraagstukken op te gooien, zeer persoonlijke verhalen te vertellen, naar de diepere meningen achter Cave’s teksten te vragen, zijn songs aan persoonlijke levensveranderingen te verbinden of gewoonweg te vragen hoe het leven als muzikant is of hoe hij naar de wereld kijkt.

De vragen die Cave vanaf het allereerste moment kreeg opgestuurd raakten hem en zijn vrouw Suzie zo, dat het een belangrijk onderdeel van de dagbesteding en dus ook van de verdrietverwerking bleek. Conversations with Nick Cave is het logische vervolg, zo vertelt hij. Na de vraag uit de zaal over wat deze avonden voor hem betekenen is hij duidelijk. ‘Ik heb geen flauw idee hoe diep jullie vragen me kunnen gaan raken. Zoals alles wat ik doe ga ik af op mijn intuïtie. Er is geen plan en de consequenties zijn er op het moment dat ze er zijn mee te dealen. Ik voelde dat ik naar buiten moest treden’.

Conversations with Nick Cave blijkt al snel een intrigerende avond. Met de derde vraag, een beetje onhandig gesteld als ‘Are you happy?’, maakt Cave gelijk met een ferm emotioneel antwoord duidelijk dat dit een wel heel moeilijk te beantwoorden vraag is als je nog maar pas geleden je zoon bent verloren door een noodlottig ongeluk. Maar uit alles op de manier waarop hij dit antwoord geeft biedt hij de opening hier meer vragen over te stellen. Het antwoord breekt als het ware de avond en de vragen komen vervolgens zonder aarzelen.

Mensen die persoonlijke vragen hebben die betrekking hebben over hun eigen leven of relatie en deze bij hem neerleggen, vragen die gaan over het muzikant zijn, vragen over zijn teksten en levensopvattingen… hij neemt er ruim de tijd voor om ze te beantwoorden. En als hij vindt dat de vragen teveel over zijn muziek gaan en te weinig over meer persoonlijke dingen laveert hij handig een andere en diepere kant op.

Cave is zeer openhartig, over eigenlijk alles in zijn leven en vooral in hoe hij veranderd is na de dood van zijn zoon. Hoe hij zijn verdriet wilde delen met ‘zijn’ publiek na daar met zijn vrouw, vrienden en kennissen al zoveel over gepraat te hebben. Hoe de dood van hun zoon niet alleen de relatie met zijn vrouw maar ook die met zijn andere geliefden heeft veranderd.

Hoe hij terugkijkt op zijn leven met alles wat daarin gebeurde. Hoe hij bijvoorbeeld de eerste tien jaar van zijn drugverslaving (en die verslaving was zeer heftig met verschillende overdosissen als gevolg) als fantastisch heeft ervaren maar de tien jaar erna waarin hij wilde afkicken en dat maar niet lukte tot de meest zware uit zijn leven.

Hoe zijn relatie met The Bad Seeds is. Hoe moeilijk het kan zijn om met ze te werken omdat ze reactieloos blijven als hij met een nieuwe song aankomt. maar hoe ongelooflijk zijn muzikale dromen uitkomen als de songs uiteindelijk tot volle bloei komen als ze die samen uitwerken. Hoe zijn vriendschappen met de bandleden zijn, maar hoe verdrietig het kan zijn als je bandleden verliest. Hoe hij bijvoorbeeld Mick Harvey uit het oog verloren is en Blixa Bargeld met het sturen van een mail uit de band stapte en vervolgens volledig van de radar verdween. Hoe hij van ze gehouden heeft en nog steeds doet ondanks dat hij ze niet meer ziet.

Hoe hij tegenover religie staat. De bijbel verslonden heeft, houdt van de verhalen vooral die over Jezus en hoe die van invloed zijn geweest op zijn teksten. Maar dat hij niet in een God kan geloven, niet als personage wel als gedachte van iets dat aanwezig is. Hoe geloof daardoor een doorlopende inspiratie blijft.

Wat zijn helden zijn, van Bob Dylan naar Leonard Cohen, Neil Young en Nina Simone. Dat zijn songs voortkomen uit alles wat zij voor hem gedaan hebben en hoe hij, als hij duetten met (nog levende of overleden) helden zou mogen en kunnen opnemen, hij nooit met deze helden zou kunnen opnemen omdat hun muziek zoveel belangrijker en urgenter is dan wat hijzelf maakt.

Mooi om Cave, na steeds een aantal vragen beantwoord te hebben, dan achter de vleugel te zien gaan zitten en daar weergaloos mooie versies van vele van zijn onderhand klassieke songs te horen spelen. Uitgebeend, kaal en tot de pure essentie doortrokken. Hoeveel mooier wil je songs Sad Waters, Into Your Arms, Black Hair, God Is In The House (een willekeurige greep) nog hebben?

De muzikale toegift is zowaar nog mooier, met een fraaie uitvoering van T-Rex’ Cosmic Dancer en het eigen Stranger Than Kindness en People Ain’t No Good. Met een wonderbaarlijk mooie versie van The Skeleton Tree vindt de avond dan na ruim drie uur zijn volmaakte afsluiting.

Op voorhand kon ik me niet voorstellen wat voor avond Conversations with Nick Cave zou gaan worden. Zou het een zware avond worden met veel persoonlijk verdriet? Zou het publiek wel vragen durven stellen? Zou het kortom een zware avond worden? Maar niets van dat alles. De sfeer bleef geladen maar om de juiste redenen. Een avond vol verwachting en overgave maar net zo goed met veel humor en lucht. Iets wat op voorhand op iets heel moeilijks zou kunnen uitkomen werd juist iets zeer memorabel.

Het is een zeer gedenkwaardige avond met Nick Cave. Zijn veranderende persoonlijkheid, die volstrekte openheid die meer dan ooit Nick Cave als vader, als partner en als vriend laten zien. Hoe opvallend ook, waar wij dachten immer met een ‘extended version of himself’ te maken te hebben, blijkt die coole Cave als vader, partner en vriend een nog bijzonderder mens te zijn. Na vanavond graven zijn songs nog veel dieper dan ik ooit dacht, is zijn stem nog intenser dan ik al doorhad (en geloof me, er zijn in mijn gedachten maar weinig muzikanten die dieper gaan dan Cave) en is Cave een nog fascinerender persoonlijkheid en muzikant geworden. Een muzikale grootheid die zichzelf zo open durft te gooien aan zijn fans is de grootste van hen allemaal.

Songs:

Sad Waters, West Country Girl, Jubilee Street, Higgs Boson Blues, Into My Arms, The Mercy Seat, The Ship Song, Avalanche, Papa Won’t Leave You, Henry, Love Letter, Black Hair, God Is In The House, The Weeping Song, And No More Shall We Part.

Toegift: Cosmic Dancer, Stranger Than Kindness, People Ain’t No Good en The Skeleton Tree.