Deze week verschijnt The Future Is Medieval, het nieuwe album van Kaiser Chiefs. Of tenminste, het fysieke album. Fans van de band konden met een keuze uit twintig verschillende tracks namelijk al weken zelf hun eigen digitale albums samenstellen en aanschaffen via kaiserchiefs.com. Toetsenist Nick ‘Peanut’ Baines (met baard en hoedje op bovenstaande foto) legt uit wat de gedachte hier achter was.

WiM: Kaiser Chiefs zette twintig tracks online en laat fans daaruit zelf een album van tien tracks samenstellen. Wat is de gedachte hier achter?
Muziek is onderdeel van de consumptiemaatschappij geworden. Mensen willen zo veel mogelijk hebben en er zo min mogelijk voor betalen. De beleving bij muziek is volledig weg. Het is bij veel mensen een ‘hap, slik, weg’ product geworden. Vroeger was de release van een album van je favoriete artiest nog echt een belevenis. Je moest er voor naar de winkel, praatte er over met vrienden. Nu stort iedereen zich er op als een groep hongerige wolven, een cd lekt weken van tevoren en op het moment dat je als trotse band ‘tadaa, hier is ‘ie dan’ wil roepen, is iedereen eigenlijk alweer verveeld en bezig met de volgende cd die uitgelekt is. Vandaar ons idee om de luisteraar weer actief te betrekken bij de muziek en de release. In samenwerking met reclamebureau Wieden + Kennedy is dit concept ontstaan.

WiM: Een reclamebureau? Dat klinkt alsof jullie nu vooral vanuit marketing denken…
Dat moet ik ook even nuanceren. De release van ons vorige album Off With Their Heads gold voor ons als een enorme anti-climax. Drie weken voor de geplande releasedatum had iedereen ‘m al omdat een recensie-exemplaar die naar een journalist was gestuurd in verkeerde handen terecht was gekomen. De kritieken waren niet mals en wij vonden toen dat het te wijten was aan de toon die was ontstaan doordat ontevreden fans al weken voor de release negatief aan het doen waren op internet. Terugkijkend waren we gewoon moe, uitgeput van jaren touren en hadden we daadwerkelijk een minder geïnspireerd album afgeleverd. We besloten een pauze in te lassen en in die pauze na te denken over onze toekomst en de muzikale koers die we wilden varen. Ricky (frontman Ricky Wilson – red.) ging op vakantie met een vriend van hem en die werkt bij Wieden + Kennedy. Terwijl ze tijdens die trip een drankje deden, liet die vriend het idee vallen om fans het album te laten samenstellen. Vandaar dat we hem en zijn bedrijf daar alle credits voor geven.”

WiM: Cynici zeggen over het initiatief ‘Kaiser Chiefs weet niet meer welke richting ze op willen en laat dan maar het publiek beslissen wat het wil horen’.
Dat zou ik ook zeggen, ha ha! Feit is dat het juist andersom is. Wij zijn heel enthousiast over het concept. Het idee was niet ‘dit is alles wat we hebben, kies zelf het beste maar’, het idee was ‘we moeten twintig nummers maken die stuk voor stuk dusdanig sterk zijn, dat – welke tracks je daarvan ook kiest, in welke volgorde dan ook – ze een topalbum van tien tracks kunnen opleveren’. Onze voornaamste liedjesschrijver Nick (Hodgson, drummer – red.) was al enige tijd zijn motivatie en inspiratie kwijt. Onder meer ook omdat zijn vader de ziekte van Alzheimer heeft en hij zijn familie – terecht overigens – belangrijker vond dan liedjes schrijven. Echter, dit concept raakte hem direct en inspireerde hem tot het bot. Zo kwamen we al snel aan twintig tracks die wij tot het beste vinden horen wat we ooit gemaakt hebben.

WiM: Eigenlijk eenentwintig. Want op de cd-versie staat Kinda Girl You Are, wat niet online te vinden is.
Klopt. Om de doodeenvoudige reden dat we begin juni ‘live’ wilden gaan met het idee en dit nummer nog niet afgemixt was. Kinda Girl You Are hadden we al veel live gespeeld, het is een nummer waar veel mensen naar vroegen. Dat is de reden dat het nu alsnog op het album staat. Als gezegd, Nick was enthousiast. We hebben inmiddels nog meer heel sterk materiaal, maar dat bewaren we voor een volgend album. Het worden geen b-kantjes ofzo.

WiM: Waar de fans albums van tien tracks kunnen samenstellen, hebben jullie een selectie van dertien tracks. Kunnen we constateren dat dit naast Kinda Girl You Are de twaalf meest populaire tracks bij de fans zijn?
Nee, de productie van The Future Is Medieval was al begonnen op het moment dat we de nummers vrijgaven. Dit is onze persoonlijke selectie. Wat opvalt is dat nummers die wij zelf heel goed vinden, persoonlijk vind ik Coming Up For Air bijvoorbeeld heel goed, op heel veel fancompilaties ontbreken. Wel kunnen we stellen dat het door ons ontwikkelde concept populair is. We merken dat er meer mensen naar onze website komen en het bewijst vooralsnog – ook al vonden we alle tracks binnen een half uur na de release al op diverse torrent trackers terug – dat mensen graag geld betalen voor een digitaal album als ze er een gevoel bij hebben. Het album als ‘eigen’ beschouwen. Dat is heel belangrijk, want misschien is dat wel de sleutel die de downloadproblematiek een klein beetje oplost. Fans kunnen hun eigen versies overigens ook promoten en verkopen, waarbij ze per verkocht album een Britse pond verdienen. Maar heel veel wordt er niet doorverkocht. Voor hetzelfde bedrag kan men namelijk ook een compleet eigen album samenstellen. Dat zien we dan ook vooral gebeuren.

WiM: Leidt het hele concept bij het publiek niet af van waar het bij een band om zou moeten draaien? De muziek?
Integendeel. In de pers wordt – logischerwijs – vooral over onze manier gesproken waarop we The Future Is Medieval onder de aandacht brengen. Ik merk dat in alle interviews. Gingen die gesprekken vroeger over de liedjes, gaat het nu over het legale downloadconcept. Zelfs al ligt er ook een echte cd in de winkels. Waarschijnlijk ook omdat we er onwillekeurig zelf steeds naartoe sturen. We zijn er nu eenmaal enthousiast over.  Maar ondertussen hebben we gemerkt dat hetgeen we hebben beoogd, daadwerkelijk is waargemaakt. We merken dat juist nu mensen zelf hun albums kunnen samenstellen, er op sociale netwerksites en internetforums hevige discussies ontstaan over de keuzes die sommigen maken. ‘Waarom dit liedje wel, en dat andere liedje niet?’ ‘Dit nummer is toch veel beter dan dat nummer!’ Juist omdat men de muziek kan kiezen, de volgorde kan bepalen en als kers op de taart ook nog een eigen hoesje kan ontwerpen, merken wij dat de muziek die we op deze manier aanbieden weer intenser beleefd wordt. Een beleving die versterkt wordt door naar de compilaties van anderen te luisteren. Het is vergelijkbaar met cassettebandjes die je vroeger voor je vrienden opnam en er zelf de hoesjes bij tekende. Vond je iets goed, nam je het over. Vond je iets minder, ging je op zoek naar iets wat meer bij je past.

WiM: Elke te maken variant van The Future Is Medieval laat muzikaal een kleine koerswijziging horen. Dat zou je bijna over het hoofd zien…
Kaiser Chiefs is meer dan die feestband vol makkelijk meezingbare uptempo nummers. Dat wilden we op dit album bewijzen. Ons eerdere materiaal as perfect als lichtvoetig luistervoer, dat je ook zonder er bij na te denken kon beluisteren. Perfect voor zomerse weiden en springende mensenmassa’s op festivals. We hopen dat we nu juist doordat mensen intensiever met het materiaal bezig kunnen zijn, ze ook beter gaan luisteren. Vandaar dat we een iets donkerdere, serieuzere toon hebben op The Future Is Medieval. Het concept leende zich daar uitstekend voor.

‘Produceer’ zelf een Kaiser Chiefs album op de website van de band: kaiserchiefs.com
Analoog kan het ook, zo bewijst de band in onderstaand filmpje.