In 2014 liet de uit Alabama afkomstige Lee Bains III en zijn band op Dereconstructed rauwe Southern Rock horen met vleugjes soul en gospel. Het was muziek die klonk alsof het maar van één plek kon komen, zozeer was het geworteld in tradities en een trots regionaal geluid, Geholpen door punk- en garagerock producer Tim Kerr zorgde de band er rammelend, overstuurd en piepend voor dat een scheut garagepunk het eigen smoelwerk verstevigde.

Met  Youth Detention heeft Bains meer te zeggen dan ooit. Volgepropte pagina’s tekst met uit de losse pols getekende illustraties domineren het bijgesloten albumboekje. Juist in deze tijd pleit hij voor gelijkheid, het vervagen van grenzen tussen verschillende nationaliteiten, terwijl er tegelijk best met trots gekeken mag worden naar bestaande tradities. In het sociaalpolitiek getinte nummer Whitewash komt dit het duidelijkst naar voren met een haast opdringerig refrein: “I don’t want to be a whitewash. Don’t want power over anybody. Don’t want dominion over any place. I want to be-“.  In de pijlsnelle punkrocker Good Old Boy wordt ongelijkheid veel simpeler benadert, door verschillende slecht presterende klasgenoten in school met elkaar te vergelijken: “Bradford couldn’t pass; you sent him to a tutor. Randy couldn’t pass; you sent him to work”,  concludeert Bains. Gelukkig zijn niet alle liedjes zo zwaar belladen en wordt er ook romantisch terug gekeken op coming-of age perikelen, liefde, trots op je afkomst en zelfs de grote voorbeeldfunctie van rock-’n roll, zoals in afsluiter Save My Life! Waar Bains een beetje de mist in gaat is door zelfs korte liedjes van nauwelijks twee minuten bomvol te proppen met grote lappen tekst. Het is aan te prijzen dat hij meer te vertellen heeft dan ooit, maar die korte liedjes klinken nu te vol en rommelig, waardoor de boodschap niet overkomt. De beste liedjes zijn dan ook van het langzamere soort, waar de kracht van de lyrics precies goed in balans staat met het tempo van de muziek.

Natuurlijk is er naast het overduidelijke tekstuele zwaartepunt ook nog genoeg te genieten van zijn zo kenmerkende Southern Rock. Op dat gebied is er weinig veranderd en gelukkig maar: Tim Kerr zit wederom achter de knoppen, dus het album schuurt en piept weer aan alle kanten. Misschien zelfs wel meer dan ooit, aangezien er nog meer ruimte over is gelaten voor technische foutjes, piepende gitaarfeedback, korte discussies tussen bandleden en bevreemdende samples van tv-opnames of AM-radio. Wel zijn de soul en gospel-invloeden van voorheen wat verdwenen, zodat de punk op dit album meer naar voren komt. Mede geholpen door een rotsvast eigenzinnig geluid en het sterke concept klinkt het desondanks nergens echt slordig of te chaotisch. Enkel wat gehaast, alsof Bains III dacht dat hij zelfs met 60 minuten muziek te weinig tijd had om zijn boodschap over te brengen. Dat is een beetje jammer. Maar Youth Detention klinkt hoe dan ook als een album waar spelplezier, eigen smoel, authenticiteit en een duidelijke boodschap zorgen voor een unieke luisterervaring.